8.3 Rond je cellen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Paragraaf 8.3 Rond je cellen

Startopdracht:

1) Noteer de reactie van verbranding.

.............. + .............. -> .............. + .............. + ..............

2) Wat is het doel/de functie van de verbranding?

Klaar? Lees in stilte blz. 122. 

Leerdoelen 8.3 les 1

- Je kunt benoemen wat de functie is van het lymfevatenstelsel (lymfevaten en lymfeknopen). 

- Je kunt beschrijven hoe het transport van stoffen tussen het bloed, de weefselvloeistof en cellen verloopt.

- Je kunt het verschil tussen bloedplasma, weefselvloeistof en lymfe uitleggen.

BI/K/9 (6)

Opname van stoffen

1. Rode bloedcellen laten zuurstof los in bloedplasma in de haarvaten. Glucose zit daar al opgelost. Zuurstof komt in het bloedplasma. 

2. Glucose en zuurstof gaan door de wand van het haarvat naar de weefselvloeistof. Weefselvloeistof stroomt tussen de cellen door. 

Weefselvloeistof

Weefselvloeistof is tussenstation tussen bloed en de cellen.

Vanuit de weefselvloeistof nemen de cellen glucose en zuurstof op.

Koolstofdioxide, water en andere afvalstoffen worden door de cellen weer afgegeven aan weefselvloeistof.

Weefselvloeistof moet terug naar het bloed

2 manieren:

1. via de haarvaten

2. via de lymfevaten: kleine vaten in de weefsels. 

Weefselvloeistof in lymfevat = lymfe

Zie vorige afbeelding.

Functie van het lymfevatenstelsel

Verwijderen van afvalstoffen (bv. eiwitten, bacteriën) uit je lichaam. 

Bevat veel witte bloedcellen.

Lymfeknopen/ klieren

Hier komen lymfevaten bij elkaar. 

Witte bloedcellen in de lymfeklieren maken ziekteverwekkers onschadelijk en breken afvalstoffen af.

Bij teveel ziekteverwekkers zwelt de lymfeklier op. 

Weefselvloeistof

Weefselvloeistof in bloed
= bloedplasma

Weefselvloeistof in
lymfevaten
= lymfe

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen:  8.2 en 8.3

Maken: Par 8.2: opdr. 11 t/m 35

Par 8.3: opdr. 2 t/m 6

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Startopdracht:

Leerdoelen 8.3 les 2

- Je kunt uitleggen wat de functie van het lymfevatenstelsel is.

- Je kunt beschrijven welke rol de lymfeklieren spelen bij het bestrijden van infectieziekten.

Functie van het lymfevatenstelsel

2 taken:
1. Lymfevaten voeren lymfe terug naar het bloed.
2. Lymfeklieren controleren lymfe op ziekteverwekkers en schadelijke stoffen 

Lymfeknopen/ klieren

Hier komen lymfevaten bij elkaar. 

Witte bloedcellen in de lymfeklieren ruimen ongewenste stoffen in de lymfe op.

Bij teveel ziekteverwekkers zwelt de lymfeklier op. 

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen:  8.2 en 8.3

Maken: Par 8.2: opdr. 11 t/m 35

Par 8.3: opdr. 2 t/m 6

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Extra (oefen)materiaal

https:

Waar zat het vocht dat uit een blaar komt?

1. in cellen
2. tussen cellen
3. in haarvaten
4. tussen haarvaten

Juist of onjuist
In weefselvloeistof komen rode bloedcellen voor.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
In weefselvloeistof komen witte bloedcellen voor.

1. juist
2. onjuist

Juist of onjuist
In weefselvloeistof komen hormonen voor.

1. juist
2. onjuist

Zie afbeelding. Welk type bloedvat is dit?
Dit bloedvat heeft een klep. (zie plaatje)

1. ader
2. slagader
3. haarvat

De longslagader en longader horen bij....

1. de grote bloedsomloop
2. de kleine bloedsomloop

Zijn de hartkleppen open of gesloten tijdens de hartpauze?

1. open
2. gesloten

Waar is de bloeddruk het hoogste?

1. aders
2. slagaders
3. haarvaten

Juist of onjuist
In weefselvloeistof komen vitaminen voor.

1. juist
2. onjuist