K13 les 1: Eigenschappen + Les 2: Celdelingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

Biologie

Mevr. Zwijns ([e-mail])

WELKOM!

Biologen houden zich bezig met de levende natuur.

Een levend wezen noem je een organisme

Wat gaan we deze les doen?

• Uitleg K13 les 1: Eigenschappen
• Moordfilmpje
• Uitleg K13 les 2: Celdelingen
  
• toepassen vragen maken
  
• Leerdoelen check
  

de regels

Actief meedoen met de les

Op je telefoon

Luisteren en respect hebben naar elkaar 

Door de uitleg heen praten

Les 1: Eigenschappen

Les 1

leerdoelen

Na deze les kun je:

• omschrijven waarom nakomelingen lijken op hun ouders.
  
• omschrijven dat eigenschappen bepaald worden door jezelf, de omgeving en/ of door erfelijke factoren.
  
• het verschil tussen genotype en fenotype uitleggen.
  
• van de begrippen chromosoom, gen, DNA, dominant en recessief aangeven wat ze te maken hebben met het doorgeven van erfelijke eigenschappen.

Eigenschappen 

• Eigenschap -> zegt iets over jou (uiterlijk of innerlijk)
• Sommige eigenschappen zijn erfelijk, andere niet!

Zichtbaar 

Onzichtbaar 

Eigenschappen

Genotype

= erfelijke eigenschappen

• liggen vast sinds je geboorte
• zijn niet altijd zichtbaar
  

Eigenschappen

fenotype

= eigenschappen die je ziet

• kan erfelijk zijn, maar hoeft niet
• altijd zichtbaar
  

Eigenschappen 

• Genotype: ligt vast sinds je geboorte
• Chromosoom: streng van DNA
• Gen: stukje DNA wat informatie geeft over 1 eigenschap
• 
  

Chromosomen

chromosomen komen voor in paren:

Je krijgt er een van je moeder, een van je vader

Voor iedere eigenschap heb je dus twee versies van een gen

Één daarvan komt maar tot uiting (dominant)

 Dominant & recessief

Dominante gen: zien we in fenotype (uiterlijk)

Recessieve gen: zien we niet in fenotype

Les 2: Celdelingen

Les 2 K13 

leerdoelen

Na deze les kun je:

• omschrijven wat een karyogram is en aangeven op welk punt een karyogram van een vrouw verschilt van een karyogram van een man.
  
• het verschil tussen geslachtscellen en lichaamscellen beschrijven.
  
• de verschillen uitleggen tussen mitose en meiose en aangeven wanneer er sprake is van mitose en wanneer van meiose.

Chromosomen

chromosomen komen voor in paren:

Je krijgt er een van je moeder, een van je vader

Voor iedere eigenschap heb je dus twee versies van een gen

Karyogram

• Karyogram= overzicht van alle chromosomen van een organisme.
• Hoeveel chromosomen heeft een gezond mens?
• --> 23 verschillende chromosomen, en van elk chromosoom heeft hij er 2. 
• Dus 23 x 2 = 46.

Karyogram

Mitose

Mitose:

• Gewone celdeling (lichaamscellen)
• Dochtercellen identiek aan moedercel
• Hetzelfde genotype 

Meiose

Meiose: (reductiedeling)

• Vorming geslachtscellen
  
• Halvering chromosomen (23 losse)
• Dit zorgt voor variatie in het genotype 

Meiose

Meiose

Mitose

Aan de slag!

Wat:	K13 les 1+2: wat weet je nu
	Open de Bio website K10 les 1 + les 2 Lees en maak de 'wat weet je nu' opdracht (in classroom)
Hulp nodig:	gebruik de Bio website
Uitkomst:	volgende week bespreken we de vragen
Klaar?	Maak de vragen 'Wat weet je nu' en 'Examen' vragen van K10 les 1 + les 2

Aan de slag!

leerdoelen check

Na deze les kun je:

• omschrijven wat een karyogram is en aangeven op welk punt een karyogram van een vrouw verschilt van een karyogram van een man.
  
• het verschil tussen geslachtscellen en lichaamscellen beschrijven.
  
• de verschillen uitleggen tussen mitose en meiose en aangeven wanneer er sprake is van mitose en wanneer van meiose.

play.blooket.com