Historische bronnen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Historische bronnen

primaire en secundaire bronnen

geschreven en ongeschreven bronnen

bewust en onbewuste bronnen

betrouwbaarheid en feiten

oorzaken en gevolgen

Ondergang Titanic

1912

Primaire en secundaire bron

Een primaire bron is een overblijfsel uit het verleden zoals een opgegraven werktuig, een ooggetuigenverslag of een geschreven document. 

Bij een secundaire bron heeft er een bewerking plaatsgevonden van de primaire bron.

Opa is als het gaat om de Titanic....

1. een primaire bron
2. een secundaire bron

Je onderzoekt jagers in het neolithicum en bent in het bezit van deze pijlpunten. Wat zijn deze pijlpunten in je onderzoek?

1. primaire bron
2. secundaire bron
3. Niks, je hebt er niets aan.
4. Alleen nuttig als je de boog ook hebt.

Gouden eeuw

In de tijd van de jonge republiek, kreeg Rembrandt van Rijn de opdracht een schilderij te maken van de samenzwering van Julius Civilis tegen de Romeinen.

Het schilderij van Rembrandt is bij het bestuderen van de Bataafse opstand een....

1. primaire bron
2. secundaire bron

Het schilderij van Rembrandt is bij het bestuderen van opkomend nationalisme in de republiek een....

1. primaire bron
2. secundaire bron

Geschreven en ongeschreven bronnen

Historici maken een onderscheid tussen geschreven en ongeschreven bronnen. Geschreven bronnen luidden het einde van de prehistorie in.

Lascaux

Pijlpunten van vuursteen

Grafvondst bandkeramiek

Graetheide: wit = nederzetting

zwart = stenen werktuig of bandkeramiek.

Welke schrijver is verantwoordelijk voor het einde van de prehistorie in Nederland?

1. Multatuli
2. Monnik Willibrord
3. Monnik Bonifatius
4. Julius Caesar

Bello Gallico

Caesar schreef onder andere dat de Belgen de dappersten waren onder de Galliërs. Waarom is zijn informatie over de bevolking niet geheel betrouwbaar?

1. De informatie is niet altijd te achterhalen.
2. Caesar maakt een voor hem gunstig verslag.
3. Er is geen verslag van de tegenpartij.
4. Er zijn geen geschreven bronnen van de Galliërs.

Sumer

Dit is het oudste schrift ter wereld. Het pictografisch schrift werd gebeiteld in kleitabletten.  

Sumer 

Schrift +/- 3350 BC

Het schrift is afkomstig van de Soemeriërs en dateert van ongeveer 3350 BC.

Welke informatie bevat deze eerste geschreven tekst?

1. Liefdesverhalen
2. Handelswaar en vee
3. Plaatselijk nieuws
4. Oorlogsverhaal

Einde prehistorie?

Na de Romeinse tijd zijn het monniken die schrijven. Zij schrijven voor de kerk in het Latijn en het gaat hierbij om kopiëren.

Nederlands

In het jaar 1075 vinden we de eerste Nederlandse tekst: 

Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?

Waar ging deze tekst over?

1. liefde
2. handel
3. weerbericht
4. oorlog

Nederlands

Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?

Welke valkuilen kun je bedenken als het gaat om onderzoek naar bronnen?

Moskou 1917

Moskou 1924

Wie is er hier verdwenen?

1. Lenin
2. Marx
3. Trotzki
4. Stalin

Waar hing deze poster en in welk jaar was dat?

1. Letland 1944
2. Berlijn 1945
3. Duitse democratische republiek 1946
4. Duitsland 1932