ziekte verwekkers

ziekte verwekkers

ziekte verwekkers ( pathogenen ) zijn micro organisme die schadelijk zijn voor de gezondheid.

Als een pathogeen micro-organisme het lichaam binnendringt spreken we van een 

Wanneer een pathogeen micro-organisme zich in het lichaam kan handhaven en vermeerderen dan heb je een 

Als je ziek wordt onthoudt je lichaam dat. Je maakt                              tegen de micro-organismen aan zodat je niet opnieuw ziek wordt: je wordt   

besmetting

infectie

antistoffen

immuun

hoe word je besmet met voetschimmel

1. seks
2. vieze wc pot
3. likken
4. natte voer

micro-organisme

www.zorg-en-gezondheid.be

 MICRO-ORGANISME

Micro-organismen zijn kleine levende organismen die niet met het blote oog te zien zijn.

Voorbeelden van micro-organismen zijn:

− bacteriën

− virussen

    − schimmels

   − parasieten

De onschadelijke bacteriën worden de ‘microbiota’ genoemd. De schadelijke bacteriën veroorzaken ziekteszoals huidinfecties, diarree, luchtweginfecties,

hersenvliesontsteking… 

Ze doen dit door stoffen aan te maken waardoor ze:

− beter aan gastheercellen hechten;

− de gastheercel kunnen binnendringen;

− de immuunrespons van de gastheer onderdrukken.

Bacterie

Bacteriën zijn eencellige micro-organismen zonder kern. 

Ze zijn heel klein en kunnen alleen onder de microscoop

worden gezien. Onder de juiste omstandigheden

kunnen bacteriën zich heel snel vermeerderen.

Bacteriën zijn belangrijk voor onze stofwisseling en

afweer.

virus

Virussen zijn infectieuze micro-deeltjes die allerlei ziekten kunnen veroorzaken. Als een virus in een gastheer binnengedrongen, gebruikt hij de gastheercel om zichzelf te vermenigvuldigen. Nieuwe virusdeeltjes komen vrij en kunnen dan weer nieuwe gastheercellen infecteren.

Virussen veroorzaken relatief milde ziektes zoals verkoudheid, een koortslip of griep. Maar ook ernstige ziektes zoals HIV of hepatitis zijn virale infecties.

Antibiotica helpen niet in het bestrijden van virale infecties. Antivirale medicatie kan wel gebruikt worden.

Vaccinatie is effectief in de preventie van (ernstige) virale infecties. Zo worden baby’s meestal gevaccineerd tegen onder andere bof, polio, kinkhoest en hepatitis B. Daardoor zijn ze beschermd tegen deze door virussen geïnduceerde ziektes.

schimmel

Schimmels zijn micro-organismen die ziekten kunnen veroorzaken van de huid en de slijmvliezen.

Schimmels komen veelvuldig voor in de natuur: in de tuin, bij dieren, bij mensen, zelfs gewoon in de lucht. 

Als je met een schimmel in aanraking komt, word je niet noodzakelijk besmet.

Bij voetschimmels kunnen erfelijke factoren een rol kunnen spelen.

Dierlijke schimmels gaan wel gemakkelijk over op mensen. Ook overdracht van mens op mens komt voor.

Soms gebeurt de infectie op een reeds beschadigde huid (bijvoorbeeld kleine wondjes) maar ook een gezonde

huid kan aangetast worden.

Parasiet

Een parasiet is een organisme die de gastheer gebruikt om in leven te blijven en zich te vermenigvuldigen.

Parasieten kunnen op, maar ook in een gastheer leven. Meestal leven de parasiet en de gastheer in ‘symbiose’.

Dat betekent dat er een evenwichtige relatie is tussen de parasiet en de gastheer, zonder dat de gastheer er

aan ten onder gaat. Toch kunnen parasieten vervelende aandoeningen veroorzaken. Parasieten komen voor

bij mensen, dieren en planten. 

Bij mensen en dieren komen parasieten voor in de vorm van wormen, vlooien,

luizen en teken. 

Contactoverdracht

Direct contact = rechtstreekse aanrakingen tussen personen via de huid of slijmvliezen.

Enkele voorbeelden:

− kussen (overdracht via speeksel);

− contact met urine;

− contact met stoelgang;

− contact met bloed.

Indirect contact

Indirect contact = contact tussen personen via een ‘transportmiddel’.

Enkele voorbeelden:

− de handen

Micro-organismen kunnen van de ene persoon of plaats naar de andere persoon of plaats

overgedragen worden via de handen van de zorgverlener.

− voorwerpen 

Gemeenschappelijk gebruikte materialen zoals bloeddrukmeter, saturatiemeter, thermometer,

handvaten van tilliften, telefoon en toetsenbord kunnen micro-organismen overdragen.

Druppeloverdracht

Druppels bevatten allerlei deeltjes zoals vocht en stof.

Maar deze kunnen ook ziekteverwekkende micro-organismen bevatten afkomstig uit de luchtwegen en

de maag.

De overdracht gebeurt door hoesten, niezen…

waardoor deze druppels rechtstreeks op het oog-,

mond- of neusslijmvlies van een andere persoon

kunnen terechtkomen als die op minder dan 1,5 meter

staat.

Luchtgedragen/aerogene overdracht

Aerosolen kunnen ziekteverwekkende micro-organismen bevatten. Ze kunnen zich over lange afstanden verplaatsen door de lucht. Door hun lage gewicht blijven ze lang in de lucht rondzweven. Bovendien overleven ze lang in de buitenwereld. Dit verklaart waarom de lucht besmettelijk kan blijven zelfs bij afwezigheid van de

zieke (bijvoorbeeld tuberculose). 

overdracht

wijze komt het micro-organisme in het lichaam

INGANGSPOORT

Micro-organismen komen het lichaam binnen via verschillende ingangspoorten.

Enkele voorbeelden:

− de slijmvliezen van mond, neus of ogen;

− het maag-darmkanaal;

− de ademhalingswegen;

− de niet-intacte huid (wondjes);

− seksueel contact;

− katheters.

VATBARE GASTHEER

VATBARE GASTHEER/ VROUW/PERSOON

De laatste schakel in de besmettingscyclus is een vatbare gastheer. Dit is de persoon die wordt blootgesteld

aan het micro-organisme en dus risico loopt op een infectie.

− Mensen met een verminderde afweer zijn vatbaarder voor infectieziekten.

− Het afweersysteem van jonge kinderen is nog niet volledig in werking tegen indringers.

− Bij ouderen is het afweersysteem al wat verouderd en zo ook niet meer optimaal.

− Zwangere vrouwen kunnen een verminderde afweer hebben.

− Bij vele mensen is het afweersysteem aangetast door een ziekte. Deze personen lopen dus ook meer

risico.

− Toch sluit niets uit dat ook een gezond persoon een infectie kan oplopen. Iedereen is dus een

potentiële gastheer.

Let op: een micro-organisme kan binnendringen in het lichaam van een gastheer zonder dat deze ziek wordt.

De gastheer wordt daarmee wel een ‘drager’ zonder symptomen. 

vragen

geen vragen