2vab FI Veronderstelling en kennis van de tijd

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Goedemorgen!

Boeken op tafel 

Tassen op de grond, mobiel opgeborgen

Chromebooks kunnen in de tas blijven 

Kun je bepaalde dingen zeker weten?
(eerste reactie en de reden voor die reactie)

H.2. Wat kun je zeker weten?

Stelling: Wanneer je bepaalde dingen zeker weet, of denkt te weten, kan je er ook aan twijfelen. 

In dit hoofdstuk:

Onderzoeken we wat echte, betrouwbare ´kennis´ is. (Daar is altijd al heel verschillend over gedacht.)

We komen tegen: moeilijke begrippen, filosofen en hun denkbeelden (= heel technisch hoofdstuk) 

Paragraaf 1 samen lezen

Opdracht 1 t/m 3 in je werkboek maken. 

H.2 = Kennisleer

Vorige keer: Wat kun je zeker weten?

Par. 2. Kennis en vooronderstelling

Waarschijnlijkheid soms behoorlijk dicht in de buurt van zekerheid.

Soms weet je iets heel vanzelfsprekends, zonder dat je daarmee veel kennis bezit...

Tijd

Het lijkt erop dat we er veel van weten, maar doen we dat echt?

De vraag (2.1)

De vooronderstelling (2.2)

Maken opdracht 4 en 5 op blz. 13

6 minuten IN STILTE

Vragen bespreken

Par. 3. Kennis van de tijd

´weten hoe laat het is´ iets heel anders dan ´kennis van tijd´

Tijd = verleden, heden en toekomst

Tijdsverloop is een beweging

Tijdsverloop (1)

Lineair of circulair?

Lineair tijdsverloop = er is een (theoretisch) beginpunt en een (theoretisch) eindpunt.

We gaan er vanuit dat het ene er ooit is geweest en het andere ooit komt = westerse filosofie

Tijdsverloop (2)

Wat was er voor die lineaire tijd (de tijd langs een lijn)? En noemen we dat dan ´voor´ terwijl er geen ´tijd´ is?

Circulair tijdsverloop = eeuwigdurende beweging langs een hele grote cirkel. (Beeld heerst in de oosterse wereld.) 

Het verleden kan terugkeren en de toekomst kan herhaald worden

Tijdsverloop (3)

Het heden: het nu van de tijd

Augustinus: Als je me vraagt wat tijd is, dan weet ik het niet, maar als je het me niet vraagt,  dan weet ik het wel!

Ons besef van tijd is dus intuïtief, je weet het ´zo maar´

Tijd is dus: het verloop van gebeurtenissen! (en ervaring en beleving daarvan) --> dezelfde tijd kan langer of korter duren 

In The Truman Show wordt de baby genaamd Truman gekocht door een film bedrijf. Dit bedrijf heeft voor Truman een hele kunstmatige wereld gemaakt; in deze wereld groeit Truman ‘met allemaal acteurs om zich heen’ op. 

Truman’s leven wordt dag en nacht gefilmd door verborgen camera’s en vervolgens uitgezonden op live tv. De regisseur van de film kan eigenlijk Truman’s leven bepalen, want hij kan kiezen wie Truman waar en waneer tegenkomt. Het is wel belangrijk dat Truman er niet achter komt dat hij gefilmd wordt, want dan is het leuke van de televisie serie af! Truman gaat in de film langzaam twijfelen of zijn leven wel echt is, want soms komt hij onbekende mensen tegen die zijn naam kennen, er is een gebouw in de stad waar hij niet naar binnen mag en als hij weg wil uit zijn land wordt dat op allerlei manieren gedwarsboomd. Truman probeert de ontspannen; hij wil weg uit zijn land, want hij voelt zich niet meer prettig. Op een gegeven moment gaat Truman varen om te ontsnappen, de regisseur film Truman terug aan land krijgen en veroorzaakt daarom een storm. Truman wil zo graag weg dat hij zich niet laat terugdringen, zelfs als het gaat onweren vaart hij door. Na een hele hevig storm in combinatie met een onweersbui laat de regisseur het weer toch wat rustiger worden; Truman vaat verder. Na een lange tijd varen kan Truman niet meer verder; hij botst tegen een soort muur op: het einde van de kunstmatige wereld. Truman loopt langs de muur en komt zo uiteindelijk bij een trap terecht, de trap leidt naar de uitgang van de kunstmatige wereld! Als Truman de deur opent wordt hem alles verteld: dat de wereld waar hij in leeft niet de echte wereld is en dat alle mensen om hem heen acteurs zijn. Nadat de regisseur alles heeft verteld moet Truman een lastige keuze maken: blijft hij in de wereld die speciaal voor hem gemaakt is of gaat hij naar de echte wereld; Truman wil vrijheid en kiest voor de echte wereld. 

Vraag: hoe komen we aan kennis?

Truman denkt in de film namelijk dat hij leeft in de gewone wereld, maar hoe weet hij hoe de gewone wereld eruit ziet? Hij is er helemaal nooit geweest! 

Of hebben mensen een vorig leven waar ze hebben geleerd hoe een wereld eruit ziet? Maar wat nou als we geen vorige leven hebben, hoe komen we dan aan kennis? 

Plato

Ideeënleer 

Het gedachtegoed dat er van alle dingen in het universum perfecte ‘Vormen’ of ‘Ideeën’ bestaan. Alles wat wij om ons heen zien in de wereld zijn echter slechts ‘afspiegelingen’ van deze ideaalbeelden, waardoor de meeste mensen denken de ‘echte ideeën´ te kennen, maar dat in werkelijkheid niet doen. Deze perfecte vormen liggen namelijk diep opgeslagen in onze ziel, waardoor ze alleen door filosofen te bestuderen zijn.

De grot van Plato

Huiswerk voor volgende keer

Maken: Opdracht 6 t/m 11 (op blz. 13-15) en 

verdiepingsopdracht 1 (op blz. 15)

Volgende week begin ik met een quiz over de stof tot nu toe.