Voeding en vocht

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Voeding en vocht

Programma 

Wat is de functie van voeding en vocht?

Voeding zorgt voor 

• de opbouw en 
• het herstel van het lichaam, 
• levert energie en 
• regelt alle lichaamsprocessen

Welke voedingsstoffen ken je?

Koolhydraten

Vetten 

Mineralen 

Eiwitten (aminozuren) 

Vitaminen 

Water 

Energie? 

De hoeveelheid energie die een voedingsstof levert, wordt uitgedrukt in kilojoules (kJ) per gram. 

Vroeger gebruikte men hiervoor kilocalorieën (kcal). 

Eén kilocalorie is de hoeveelheid energie die nodig is om één liter water één graad Celsius te verwarmen. 

Eén kcal komt overeen met 4,2 kJ. 

Wat is basaal metabolisme?

1. specifieke voeding
2. grondstofwisseling
3. energiebehoefte
4. opbouwfase

Het basale metabolisme, afgekort BM, hangt af van de gezondheid, de lichaamsgrootte, het gewicht, de lichaamssamenstelling, de leeftijd en het geslacht.

Functie van vocht?

Vocht heeft verschillende functies in het lichaam.

• Het is een bouwstof.
• Het is een oplosmiddel en transportmiddel.
• Het reguleert de warmte van het lichaam.

Uit hoeveel vocht bestaat de volwassen mens?

1. 40%
2. 50%
3. 60%
4. 70%

Het lichaam van een volwassene bestaat voor ongeveer 60% uit water en daarin opgeloste bestanddelen. Bij een baby is dit zelfs meer dan 70%.

Vochtverlies is gevaarlijk, hoeveel vochtverlies is dodelijk?

1. 20%
2. 30%
3. 40%
4. 50%

Zorgbehoefte voeding inschatten?

 gegevens over

• leeftijd en ontwikkelingsfase
•  eet- en drinkgewoonten (soorten en hoeveelheden)
• eetlust
• lengte en lichaamsgewicht, eventueel het gewichtsverloop van de laatste maand(en
• conditie
• medicatie
• slikklachten
• problemen met het gebit
• activiteiten
• ziektebeeld
• gebruik van hulpmiddelen
• kennis van de zorgvrager over zijn ziekte
• houding van de zorgvrager tegenover zijn ziekte en de bijbehorende beperkingen (denk aan een stoma)
•  sociale, economische, culturele en religieuze achtergrond van de zorgvrager met betrekking tot voeding
• voorgeschiedenis
• Klimaat 

Wat observeren we bij de zorgvrager?

1. Je observeert wat de zorgvrager eet en drinkt. J

2. Je observeert het gedrag tijdens het eten. Hierbij ga je na hoe de zorgvrager met voeding en vocht omgaat, welke factoren zijn eetlust beïnvloeden en in hoeverre hij zelf voor zijn voeding en vocht kan zorgen.

3. Je observeert hoe de zorgvrager omgaat met voedings- en dieetvoorschriften.

4. Je observeert voedingsproblemen, zoals misselijkheid, braken, diarree en andere problemen die te maken kunnen hebben met inname van vocht en voeding.

www.universiteitvannederland.nl

Waarom vernietigd vanillevla onze hersenen? 

Een lezing op de Universiteit van Nederland van professor Scherder.

Waarom vernietig 

Ondersteunen bij eten en drinken 

• Sluit aan bij de behoeften van de zorgvrager.

• Zorg voor inspraak in de samenstelling van het menu. Laat de zorgvrager meedenken.

• Benader de zorgvrager rustig en overzichtelijk.

• Zorg voor een goede eethouding van de zorgvrager.

• Zorg voor een prettige omgeving.

• Zorg ervoor dat het eten smaakvol wordt opgediend: op temperatuur en aantrekkelijk opgemaakt op het bord.

• Pas je tempo aan de zorgvrager aan.

• Moedig zelfzorgactiviteiten aan. Geef uitleg over aspecten van eten en drinken, en hulpmiddelen daarbij.

Hulpmiddelen 

• bestek met verdikte, verstelbare en losse handgrepen
• bekers met een of twee handgrepen, met gesloten oren
• bekers met korte en lange tuitjes
• bekers in hoekvorm, met een linkshandige en/of rechtshandige functie
• bekers in kiepvorm
• bekerhouders in verschillende uitvoeringen op voet, zonder voet, met tuimelbekervoet
• dikke en dunne rietjes, buigzame rietjes
• bekers met een rietjesuitsparing of neusuitsparing
• bestekhouders
• servies met bordranden om morsen te voorkomen
• losse bordranden zodat het eten niet wegschuift
• borden met anti-schuifnappen

Free-learning module 

Maak de module eten, drinken en slikken. 

LA-vochtbalans