De koloniale relatie Indonesië-Nederland (Feniks)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

hoofdstuk 1: eerste contacten en VOC tijd (1596-1799)

• De Republiek, ontstaan tijdens:
• 80-jarige oorlog (1568-1648)
• Nederlanden <> Spanje
• redenen: 
• 1. godsdienst (Rooms Katholieken <>protestanten)
• 2. machtsstrijd (adel <> Spaans bestuur)
• 3. belastingdruk Spanjaarden

 Republiek welvarend door:

• de gunstige ligging (aan zee en monding rivieren) > handel
• verovering van Antwerpen door Spanje (1585) >
• Geuzen blokkeren Schelde >
• vele handelaren en ambachtslieden naar Holland/Zeeland >
• Republiek handelscentrum van Europa

handel met Azië: o.a. specerijen

• gebruikt voor: smaak, conservering, medicijn
• handel al eeuwen via Arabieren
• 15e eeuw: ontdekkingsreizen (Spanje en Portugal) >
• Europeanen willen zelf de produkten ophalen
• 1498: vasco da Gama (Portugal) ontdekt route naar Azië
• 1597: De Houtman bereikt Indië (dankzij gegevens Van Linschoten) >
• begin Nederlandse handel met de Verre Oost

VOC: 1602 -1799

• Opgericht door de Staten-Generaal (overheid van de Republiek)
• reden: maximale winst
• De Heeren XVII vomden het hoofdbestuur; speciale rechten:
• 1. monopolierecht
• 2. gebruik geweld toegestaan
• 3. (militaire) verdragen met inlandse vorsten toegestaan
• Financiering: Aandelen

Handelwijze VOC:

• 1. Uitschakelen binnenlandse en buitenlandse concurrentie
• 2. forten en factorijen
• 3. handelscontracten (inclusief steun) met inlandse vorsten 
• 4. inter-Aziatische handel in handen
• 5. geweld niet geschuwd: 
• - Jakarta werd vernietigd > Batavia hoofdkwartier VOC (1619)
• - drama op de Banda-eilanden (1620) 
• - hongitochten 

Jan Pieterszn Coen

Standbeeld in Hoorn

VOC failliet (1799) door:

• 1. concurrentie Engeland
  
• 2. daling winsten, stijging kosten
  
• 3. wanbeleid
  
• Belangrijk: Ned-Eng oorlog  (1780-1784) > bezittingen in Azië in Engelse handen > geen inkomsten 
  
• in 1799: Ned staat neemt bezittingen en schulden over van de VOC

documentaire over de eerste contacten tussen Nederland en Indonesië.

De 80-jarige oorlog begon in

1. 1498
2. 1568
3. 1648
4. 1585

in de 80-jarige oorlog

1. stonden de Nederlanden tegenover Engeland
2. kwamen Nederlanders in opstand tegen Spanje
3. was het geloof een belangrijk geschilpunt
4. was Portugal de vijand van de Nederlanden

De welvaart in de Republiek kwam doordat:

1. Antwerpen in handen kwam van Spanje
2. Antwerpen door de Nederlanders werd veroverd
3. De Opstandelingen de Rijn blokkeerden
4. Antwerpen de zijde van de Opstand koos

Nadat de VOC werd opgericht:

1. kreeg bevolking in de Ned. voor het eerst specerijen
2. profiteerden vele gewone mensen van de winsten
3. werd de binnenlandse concurrentie uitgeschakeld
4. werd de buitenlandse concurrentie uitgeschakeld

Wie of wat past niet in het rijtje?

1. Cornelis de Houtman
2. Huygen van Linschoten
3. De Heeren XVII
4. Oost-Indië

Wat past niet in het rijtje?

1. Engeland
2. 1799
3. faillissement
4. Spanje

Wat wordt bedoeld met de betrouwbaarheid van een bron?

Wat wordt bedoeld met:
de standplaatsgebondenheid