Verlichting tweede week periodeles

Verlichting tweede week periodeles
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 21 slides, met tekstslides en 3 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Verlichting tweede week periodeles

Slide 1 - Tekstslide

DE ACHTTIENDE EEUW
DE VERLICHTING

Slide 2 - Tekstslide

John Locke
1632 - 1704

De Verlichting begint in Engeland met John Locke

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Opdracht 6
Maak een samenvatting van het filmpje en schrijf deze op in je periodeschrift
Titel: samenvatting John Locke grondlegger van het liberalisme en initiator begin Verlichting

Slide 5 - Tekstslide

DE VERLICHTING
  • geeft de literatuur weer een nieuwe impuls
  • ook wel rationalisme genoemd
  • vrijheid, gelijkheid en broederschap
  • ratio brengt verlichting in de duisternis van 
     maatschappelijke wantoestanden

Slide 6 - Tekstslide

Hoe werden verlichte ideeën verspreid?
  • Door persoonlijke contacten
  • Intensieve correspondentie
  • Boeken (encyclopedie) en pamfletten
  • En tijdschriften (zie dia hierna)

Slide 7 - Tekstslide

DE VERLICHTING
  • In Nederland trekt
     vooral Justus van Effen
     de aandacht met zijn
     tijdschrift
    "De Hollandsche Spectator"

  • Doel: invloed uitoefeningen op de publieke opinie én een democratische levenshouding propageren.  

Slide 8 - Tekstslide

DE VERLICHTING
Opdracht:
Maak van het filmpje aantekeningen
Schrijf dan daarna een samenvatting
Lees ook de tekst van Justus van Effen
Je krijgt voor het schrijven en
lezen vd tekst tien minuten

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Video

Opdracht
Maak ook van het volgende filmpje aantekeningen
Schrijf daarna een samenvatting

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Video

literaire uitingen in de 18e eeuw, het spectatoriaal tijdschrift

Het spectatoriaal tijdschrift behandelt allerlei vraagstukken op het gebied van godsdienst, politiek, literatuur etc.

Het is bedoeld voor een breed publiek / burgerij 

Van Effen had vooruitstrevende standpunten 


Een spectatoriaal tijdschrift is een tijdschrift waarin een spectator (=toeschouwer) commentaar geeft op van alles en nog wat, maar voornamelijk op het toenmalige heden (ontwikkelingen, politiek, nieuws) 

Slide 13 - Tekstslide

literaire uitingen in de 18e eeuw, het satirische tijdschrift
Over van alles en nog wat worden er grappen gemaakt, maar voornamelijk op het toenmalige heden (ontwikkelingen, politiek, nieuws)


Slide 14 - Tekstslide

literaire uitingen in de 18e eeuw, de encyclopedie
Doelen van de encyclopedie:
- de kennis bijeen te brengen die verspreid is over de wereld;
- er het algemene systeem van te laten zien aan onze tijdgenoten en dat door te geven aan de mensen die na ons komen;
- opdat de werken uit voorbije eeuwen niet nutteloos geweest zullen zijn voor de komende eeuwen;
- en opdat onze nakomelingen, beter onderlegd, tevens deugdzamer en gelukkiger worden;


De inhoud van de Encyclopédie kenmerkte zich door 
wetenschappelijke artikelen, die bedoeld waren om
 de mensen zélf te laten nadenken. 
De inslag van de Encyclopédie was rationalistisch, 
atheïstisch, sceptisch en materialistisch.

Slide 15 - Tekstslide

Waarom werd het lezerspubliek steeds groter?
  • Door het openbaar onderwijs dat voor iedereen vanaf 1730 werd opengesteld
  • Meer welvaart = meer geld voor boeken en scholing + meer tijd om te lezen
  • Mensen vonden de wereld en nieuwe ideeën interessant 

Slide 16 - Tekstslide

Waarom werd het lezerspubliek steeds groter?
  • Door het openbaar onderwijs dat voor iedereen vanaf 1730 werd opengesteld
  • Meer welvaart = meer geld voor boeken en scholing + meer tijd om te lezen
  • Mensen vonden de wereld en nieuwe ideeën interessant 

Slide 17 - Tekstslide

Waarom wilden steeds meer mensen lezen?
  • Mensen vonden de wereld en nieuwe ideeën interessant
  • mensen wilden zich ontwikkelen
  • wetenschap was niet meer alleen voor geleerden
  • mensen wilden zich kritisch op kunnen stellen; moesten dus 'weten'
  • ontspanning, spanning en sensatie 

Slide 18 - Tekstslide

Wat is het belangrijkste doel van de teksten in de tijd van de Verlichting?
  • informeren, voorlichten
  • kennis overbrengen 

Slide 19 - Tekstslide

literaire uitingen in de 18e eeuw
  • zedenblijspel (toneelstuk) 
  • essay of betoog
  • spectatoriaal geschrift
  • kindergedicht
  • briefwisselingsroman

Slide 20 - Tekstslide

DE VERLICHTING
  • de opvoeding van het kind is belangrijk
  • geen onderdanigheid maar vrijheid
  • in navolging van Jean-Jacques Rousseau
  • zijn Betje Wolff en Aagje Deken pleitbezorgers
  • en zeker Hiëronymus van Alphen

Slide 21 - Tekstslide