Blok 4.5 A Lezen - herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Blok 4.5 Lezen

Pak je chromebook

- Eerst kort herhalen

- Je boek Escapre Room 2.0 op tafel

Leesplan gebruiken

• Je verkent eerst de tekst en de inhoud. 
• Pas dan lees je de tekst. 
• Tijdens het lezen let je goed op of je alles begrijpt wat je leest. 
• Na het lezen verwerk je de tekst.

Waarom lees je een tekst eerst verkennend?

4.5 Lezen de stappen - verkennend lezen

Stap 1 Voor het lezen - Verkennen 

1. Lees de titel, 
2. Lees tussenkopjes en opvallend gedrukte woorden.
3. Bekijk de afbeeldingen (plaatjes).
   
4. Lees de eerste zinnen (inleiding). In een krant of tijdschrift meestal vetgedrukt. 
5. Bekijk wat de bron is. 
   
   - Voorspel waar de tekst over gaat (het onderwerp) 
   - Bedenk wat je met de tekst moet gaan doen.
   - Bedenk wat weet je al van het onderwerp?

4.5 Lezen - Onderwerp en deelonderwerp

Onderwerp van een tekst 

Het onderwerp van een tekst, is waar een tekst over gaat. Wanneer je een tekst verkennend leest wordt vaak duidelijk waar de tekst over gaat.

4.5 Lezen - Onderwerp en deelonderwerp

Deelonderwerp van een alinea 

Een tekst gaat over een bepaald onderwerp (bv Ferrari).
Een tekst is verdeeld in alinea’s. Een alinea gaat over een bepaalde deel van het onderwerp gaat, dit noem je het deelonderwerp.  
 

-  Een tekst in een alinea over Ferrari kan bijvoorbeeld gaan over de
   verschillende autotypes. 

-  Een andere alinea kan iets vertellen over de geschiedenis van Ferrari.
   Het onderwerp van zo’n alinea noemen we een deelonderwerp.

4.5 Lezen - de stappen - begrijpend lezen

Stap 2 Tijdens het lezen  - de tekst begrijpen (begrijpend lezen)
  

1. Lees steeds een klein stukje tekst
2. Probeer voor je te zien wat je leest (visualiseren)
   
3. Los op was je niet begrijpt.
   - Moeilijk woord? (Stappenplan Moeilijke woorden) 
   - Moeilijke zin?      (Lees de zin opnieuw)

4.5 Lezen - de stappen begrijpend lezen

• Zoekend lezen
    
• Je zoekt in een tekst het antwoord op een vraag. 
   
• Je leest dan niet de hele tekst, maar kijkt de tekst snel door. 
   
• Je let op de tussenkopjes   

4.5 Lezen - de stappen begrijpend lezen

• Grondig lezen
   
• Als je een tekst helemaal wil begrijpen dan ga je deze grondig lezen.
  Je leest de tekst helemaal goed door, omdat je meer wil weten over het onderwerp.
   
• Moeilijke zinnen lees je extra aandachtig.
   
• Als je een tekst grondig gelezen hebt, kun je vragen over de tekst beantwoorden of een samenvatting maken.

4.5 Lezen - de stappen - verwerken

Stap 3 na het lezen  de tekst verwerken
 

1. Klopte de voorspelling?
   
2. Bedenk voor jezelf wat er in de tekst stond.
3. Beantwoord de vragen, maak een samenvatting, hou een presentatie

Tekstsoorten en tekstdoelen

Tekstsoort	Tekstdoel
informerende tekst	informeren: de lezer iets nieuws vertellen
amuserende tekst	amuseren: de lezer vermaken of plezier geven
aansporende tekst	overhalen: de lezer overhalen iets te doen
uiteenzettende tekst	uitleg geven : de lezer iets uitleggen/leren

4.5 Lezen - Alinea's en tussenkoppen

Alinea's

 - Stukjes tekst waar iets anders wordt verteld over het onderwerp.

 - Begint op een nieuwe regel

 - tussen alinea's staat vaak een lege regel (witregel)

Tussenkopjes 

  - Staan boven een alinea of een groepje alinea's

  - Geeft aan waar de alinea of groepjes alinea's over gaan.

4.5 Lezen - Inleiding, middenstuk, slot

Inleiding

 - Meestal één alinea

  - De schrijver vertelt waar de tekst (het onderwerp) over gaat.

Middenstuk

  - Meestal meerdere alinea's. De alinea vertelt over het deelontwerp

  - De schrijver vertelt meer over het onderwerp

Slot

  - Meestal één alinea

   - De schrijver maakt een duidelijke einde aan de tekst (het onderwerp)

Aan de slag in Learnbeat

4.5 A Deelonderwerp 

4.5 B grondig Lezen

Welke tekstdoelen ken je?

Wat lees je wanneer je een tekst verkennend gaat lezen?

4.5 Lezen - Verkennend lezen

Aan het einde van deze paragraaf kun je:
 

• Een tekst verkennend lezen 
• Aangeven wat het tekstdoel is
• het leesplan gebruiken

• Alinea's en tussenkopjes aanwijzen in een tekst
• De inleiding, middenstuk en het slot van een tekst herkennen
• Informatie in een tekst vinden door zoekend te lezen.

Waarom lees je een tekst verkennend?

4.5 Lezen - Verkennend lezen

Het leesplan

Het leesplan bestaat uit 3 stappen.

1. Voor het lezen - de tekst en inhoud verkennen
2. Tijdens het lezen - tekst begrijpen
3.  Na het lezen - tekst verwerken
   

Deze stappen staan ook in je boek op bladzijde 79 of
in Learnbeat bij de theorie van blok 2 over lezen