Periode 2 - Les 2 - A&F Vaatstelsel

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 2,3

Bloedvaten

Deze les

Herhaling lesstof vorige week

Je leert waar het bloedvatenstelsel uit bestaat

Je leert de kenmerken van de verschillende soorten bloedvaten

Je leert hoe de bloedvatwand is opgebouwd

Leerstof van vorige week

Een quiz

Welke bloedsomloop begint in de linkerharthelft?

1. Grote Bloedsomloop
2. Kleine Bloedsomloop

In welke bloedsomloop wordt zuurstof opgenomen en koolstofdioxide afgegeven?

1. Grote bloedsomloop
2. Kleine bloedsomloop

Bij welke bloedsomloop horen de haarvaten van de longen?

1. Bij de grote bloedsomloop
2. Bij de kleine bloedsomloop
3. Bij de kleine en grote bloedsomloop

Oefening

Maak de opdracht op papier

Antwoorden

1 - Longslagader

2 - Holle ader

3 - Rechter boezem

4 - Rechter kamer

5 - Capillairnetwerk in de longen waar gaswisseling plaatsvindt

6 - Longader

7 - Aorta en aftakkingen

8 - Linker boezem

9 - Linker kamer

10 - Hart

11 - Capillairnetwerk in weefsels waar gaswisseling plaatsvindt

Sleep naar de juiste plek

Rechterboezem

Rechterkamer

Linker boezem

Linkerkamer

Wat is de medische benaming voor
hartkamer?

1. atrium
2. ventrikel
3. septum
4. coronair

Waardoor wordt het hart gescheiden in een linker- en rechter harthelft?

1. atrium
2. ventrikel
3. septum
4. coronair

Pericard

Endocard

Myocard

De binnenkant van de hartwand

Hartspier

Hartzakje om het hart heen.

In de afbeelding zie je het hart met enkele bloedvaten

Sleep de bloedvaten naar de juiste namen.

Coronairen

Holle ader 

Aorta

Longslagader

Longader

Vragen?

Zijn er vragen over de lesstof van vorige week?

Dan gaan we nu beginnen met het opdoen van nieuwe kennis!

Het bloedvatenstelsel

• Waar bestaat deze uit, denk je?
• Slagaders / arteriën / arteriolen
• Aders / venen / venulen

• Haarvaten / capillairen
• Het hart 

Levensbelangrijk overgangsgebied!

De metarteriolen bevatten sfincters die de doorstroming van het bloed door de capillairen kunnen 

regelen. Staan de sfincters open, dan kan het arterieel bloed vrijelijk door de capillairen – het 

zogenaamde capillairbed – stromen. Capillairen zijn dunne buisjes met een diameter van 7-9 μm. 

en bestaan enkel nog uit een enkele dunne laag aaneengesloten endotheelcellen. Het endotheel 

kan extra doorlaatbaar zijn door middel van poriën. Dit is handig om stoffen en gassen makkelijk 

af te kunnen staan en weer op te kunnen nemen. Dit capillairbed verbindt dus het arteriële- met 

het veneuze systeem.

Via de capillairen worden zuurstof en voedingsstoffen aan de omringende weefsels afgegeven. Op 

deze plaats kunnen de kleine venen (venulen) de afvalstoffen met het zuurstofarme bloed weer 

terug naar het hart voeren. Zo wordt ons gehele lichaam in leven gehouden.

Echter, als de sfincters in de metarteriolen gesloten worden, stroomt het bloed via deze metarteriolen 

rechtstreeks de erachter liggende venulen in, zonder de capillairen te passeren. Hormonen en 

zenuwen reguleren de samentrekking van de sfincters in de metarteriolen. Op deze manier bepaalt 

de directe omgeving/het weefsel mede hoeveel bloed er door de capillairen stroomt, en dus hoeveel stoffen er worden uitgewisseld.

Hoe noemen we kleine slagaders?

1. Arteriolen
2. Capillairen
3. Venolen
4. Coronairen

Kenmerken arterie

1. Het bloed stroomt weg van het hart.
2. Bij iedere hartslag zet het vat even uit (hij klopt).
3. Arteriën liggen meestal diep in het lichaam.
4. De druk van het bloed is hoog.
5. De wand is dik.
6. Het bloed stroomt snel.
7. Slagaders hebben geen kleppen.
8. Navelstrengslagader is zuurstofarm.
9. Het bloed is zuurstofrijk (behalve in de kleine bloedsomloop.
10. De longslagader is zuurstofarm. 

Voor de hooggeïnteresseerden

• Dit komt verderop in de opleiding terug en is geen toetsstof voor deze periode.

Kenmerken van venen

1. Het bloed stroomt naar het hart toe.
2. Het vat klopt niet.
3. Venen liggen meestal aan de oppervlakte.
4. De druk van het bloed is laag.
5. Bij een verwonding stroomt het bloed er langzaam uit.
6. De wand is dun.
7. Het bloed stroomt langzaam.
8. Aders hebben kleppen.
9. De navelstrengader is zuurstofrijk.
10. Het bloed is zuurstofarm (behalve in de kleine bloedsomloop).
11. De longader is zuurstofrijk. 

Wat zijn arteriën?

1. Aders
2. Slagaders

Wat is een andere naam voor aders?

1. Arteriën
2. Venen

Bloedvatwand ->3 lagen

Binnenste laag:

• Glad endotheel. 
• Vormt scheiding tussen het bloed en de rest van de weefsels. 

Middelste laag:

• Glad spierweefsel, kan samentrekken en ontspannen. Vasoconstrictie/Vasodilatatie 
• Bij slagaders dikker dan bij aders. 

Buitenste laag:

• Bindweefsel,
• Stevigheid aan het bloedvat en elastisch

Opbouw bloedvaten

Weetje

Aders liggen vaker aan de oppervlakte van het lichaam, terwijl slagaders 

meestal veel dieper liggen. Veel aders hebben kleppen die ervoor zorgen 

dat het bloed niet de verkeerde kant op stroomt. Alle aders uit de grote 

bloedsomloop bevatten zuurstofarm bloed, de longader uit de kleine 

bloedsomloop is de enige ader in het lichaam die zuurstofrijk bloed 

vervoert. De longader leidt namelijk het bloed terug van de longen 

naar het hart en bevat zuurstofrijk bloed.

Een bijzonder type ader is de poortader (vena portae), die bloed van de 

darmen naar de lever vervoert. Alle andere aders vervoeren bloed 

rechtstreeks naar het hart toe. Het bloed uit de poortader komt vanuit 

de darmen en gaat eerst langs de lever zodat de lever het bloed kan 

zuiveren. Als het bloed de lever gepasseerd is, stroomt het via de 

leverader de onderste holle ader in.

Welke laag in de bloedvatwand kan samentrekken en ontspannen

1. Binnenste
2. Middelste
3. Buitenste

Welke bloedvatwanden zijn doorlaatbaar?

1. Alleen de wanden van arteriën
2. De wanden van de capillairen
3. Alleen wanden van venen

Haarvaten

Verbindingssystemen tussen de kleinste slagaders en de kleinste aders

Bevinden zich aan de uiteinden van grotere bloedvaten en komen uit in alle organen en weefsels van ons lichaam

Slagader

Ader

Naar het hart toe

Van het hart af

Dikke gespierde wand

Dunne slappe wand

Kleppen over de gehele lengte

Kleppen alleen bij het hart

Bloed stroomt snel

Bloed stroomt langzaam

Afsluiting

Ik ben weer een stukje wijzer geworden

Ik wist al veel

Ik vond het een lastige les

Ik heb nog een aanvulling op wat er verteld is

Ik wil nog iets mededelen/vragen

Volgende week

Bloed

Hypertensie

Hypotensie

Shock