Transport basisstof 4 en 5 de bloedcellen en lymfe

Bloedcellen en lymfe
1 / 31
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 31 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Bloedcellen en lymfe

Slide 1 - Tekstslide

Functies bloed
- afleveren stoffen:
   > zuurstof, voedingsstoffen en hormonen
- afvoeren stoffen:
   > CO2, melkzuur
- warmte verdelen
- ziektes bestrijden (antistoffen)

Slide 2 - Tekstslide

45%  -  55%

Slide 3 - Tekstslide

Ontstaan bloedcellen
Er zijn 3 soorten 'bloedcellen':
- rode bloedcellen
- witte bloedcellen
- bloedplaatjes

Slide 4 - Tekstslide

Rode bloedcellen
Hemoglobine

Slide 5 - Tekstslide

Hemoglobine

Slide 6 - Tekstslide

Hemoglobine
Tegenstroomprincipe

Slide 7 - Tekstslide

rode en witte bloedcellen

Slide 8 - Tekstslide

Witte bloedcellen
(leukocyten)
Witte bloedcellen hebben een celkern. 
Ze zijn altijd verschillend van vorm, ze hebben geen vaste vorm. 

Bloedvaten vertakken zich tot hele dunnen bloedvaten, de haarvaten. Een haarvat is maar 1 cel dik. 

Door hun vorm kunnen de witte bloedcellen gemakkelijk door piepkleine openingen in de wand van de haarvaten.




Als je een wondje hebt en er komen bacteriën of andere lichaamsvreemde ziekteverwekkers in je lichaam, dan komen de witte bloedcellen in actie.
Er zijn verschillende soorten witte bloedcellen. 
Deze hebben een verschillend taak.

Slide 9 - Tekstslide

Fagocytose
Door een fagocyt, meestal macrofaag  (een soort wiite bloedcel)
Niet-specifieke afweer:  
het maakt niet uit welke ziekteverwekker / toxine het is

Slide 10 - Tekstslide

Specifieke afweer

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Bloedplaatjes

Slide 13 - Tekstslide

Bloedplaatjes
- Stollen het bloed
- Te veel aan bloedplaatjes (trombose kan optreden)
- Te weinig aan bloedplaatjes (blijf je bloeden)

Slide 14 - Tekstslide

Plasma-eiwitten
Bijv. fibrinogeen

Dit eiwit is nodig voor de bloedstolling.

Slide 15 - Tekstslide

Verwonding

Bij verwondingen kan je bloed verliezen.


1e reactie: samentrekken spieren in getroffen aders of slagader

2e reactie: bloedstolling


Slide 16 - Tekstslide

Bloedstolling

Slide 17 - Tekstslide

Afbraak rode bloedcellen

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

Lymfe en weefselvloeistof

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video

Bloedplasma,
weefselvloeistof,
lymfe
Bloedplasma, weefselvloeistof, lymfe

Slide 22 - Tekstslide

Lymfe
  • Een deel van het weefselvloeistof wordt heropgenomen in het bloed
  • De rest gaat naar lymfevaten
  • Deze vervoeren lymfe uiteindelijk naar de holle ader

Slide 23 - Tekstslide

Lymfe
De belangrijkste functies van het lymfatisch systeem zijn:

- de afvoer van weefselvocht 
- de vetabsorptie uit de dunne     darm 
- grote rol bij de afweer.

Slide 24 - Tekstslide

Welke bloedcellen maken antistoffen?
A
Macrofagen
B
alle witte bloedcellen
C
B-lymfocyten
D
Monocyten

Slide 25 - Quizvraag

Hebben bloedplaatjes een celkern?
A
ja
B
nee

Slide 26 - Quizvraag

Wat is de functie van een lymfeknoop?
A
Lymfe verzamelen
B
Lymfe zuiveren
C
Lymfe afbreken
D
Lymfe opnemen

Slide 27 - Quizvraag

Wat bevindt zich op plaats P?
A
bloed
B
lymfe
C
weefselvloeistof

Slide 28 - Quizvraag

In het bloed dat uit de dunne darm stroomt, bevinden zich na de maaltijd veel stoffen. Zo ook in de lymfe. Wat zit er vooral in het bloed? En wat vooral in de lymfe?
A
Bloed: aminozuren en vetzuren Lymfe: Glucose
B
Bloed: aminozuren en glucose Lymfe: vetten
C
Bloed: glucose en vetzuren Lymfe: aminozuren
D
Bloed: vetten en eiwitten Lymfe: glucose

Slide 29 - Quizvraag

Kun je uitleggen dat wanneer je leukemie hebt(teveel aan slechte witte bloedcellen) je een tekort aan rode bloedcellen kan krijgen?

Slide 30 - Open vraag

Bloedplasma
Bloedplasma
Rode bloedcellen
Witte bloedcellen
Witte bloedcellen
Bloedplaatjes
Rode bloedcellen

Slide 31 - Sleepvraag