Aardappel Als Gewas

• Nlt
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Aardappel als gewas

Aleyna Ozcan, Lina Hassan en Ruben Monster - V4A

Inhoud

• Geschiedenis aardappelteelt
• Voordelen: voeding, economie en bodem van de aardappelteelt



• Koolhydraten en zetmeel van aardappelen
• Viscositeit 
• Toepassingen 
• Pootaardappelen
• Ziektes en plagen


• Slot

Aardappel als gewas

Geschiedenis aardappelteelt

De aardappel komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika.

16de eeuw: Spaanse veroveraars hebben aardappel als sierplant naar Europa gebracht.

18de eeuw: belangrijkste gewas in Europa, vooral voor arme bevolking.

19de eeuw: aardappelteelt verspreidde over de rest van Europa.

Hedendaags staat Nederland zelf bekend om de goede aardappelteelt, omdat we zorgen voor een hoge opbrengst van aardappelen.

Voedingsvoordelen 

Aardappel wordt wereldlijk verbouwd, doordat het een voedingsgewas is.

Een aardappel bevat veel vezels, vitamines en mineralen en koolhydraten.

Een aardappel kan makkelijk verbouwt over heel de wereld, omdat het in elk klimaat gekweekt kan worden en is een gewas wat goed doet in de export naar andere landen, wat een bijdrage levert aan de economie.

We gebruiken de aardappel ook niet alleen als basis, maar het wordt ook ontwikkelt tot andere producten.

Wat zijn redenen waarom aardappelen wereldwijd verbouwd worden?

1. Het kan in elk klimaat verbouwd worden
2. Het is rijk aan vezels, vitamines en mineralen en koolhydraten
3. Het gewas doet het goed in de export naar andere landen
4. Alle antwoorden zijn goed

Economische voordelen

Een aardappel kan makkelijk verbouwt over heel de wereld, omdat het in elk klimaat gekweekt kan worden

De aardappel is een belangrijk gewas als het gaat om het exporteren naar andere landen, wat een bijdrage levert aan de economie en de groei ervan.

De productiekosten van aardappelen zijn niet enorm hoog en de opbrengst van het gewas is ook niet relatief laag.

Wat zijn de economische voordelen van aardappelen voor een land dat ze verbouwt en exporteert?

1. Alleen ontwikkelingslanden hebben economische voordelen, doordat het een goedkoop gewas is.
2. Ze hebben een bijdrage aan de economische groei en ontwikkeling door export en verbouwing.
3. De productiekosten zijn erg hoog en de opbrengst is relatief laag
4. Aardappels komen weinig voor in de internationale handel, omdat ze goedkoop zijn.

Bodemvoordelen aardappelteelt

.

De voedingsstoffen in een aardappel zorgt ook voor een goede bodem, want ze brengen de voedingsstoffen terug in de bodem.

Een aardappelplant bestaat uit grote wortels, die zorgen voor het vasthouden van zuurstof en water.

De grote bladeren van een aardappelplant zorgt voor een bedekking van regen / wind en houdt het daardoor vochtig.

De plant kan ook stikstof uit de lucht opnemen en in de bodem brengen om de bodem gezond te houden.

Wat zijn de voordelen van het telen van aardappelen voor de bodem?

1. Hoeveelheid beschikbaar water in de bodem neemt af door de teelt van aardappelen.
2. Het vergroten van de bodemverdichting, waardoor het voor onkruid moeilijker wordt om te groeien.
3. Aardappelplanten dragen bij aan het verbeteren van de bodemstructuur, de grote wortels in de bodem zorgt voor een goede structuur
4. Het uitputten van de bodem, waardoor het nodig is om regelmatig nieuwe grond te gebruiken voor het telen van aardappelen

Koolhydraten

"Een aardappel bevat vezels, vitamines en mineralen en koolhydraten."

De voedingsstoffen koolhydraten, eiwitten en vetten zijn belangrijk voor energie in het menselijk lichaam.

Koolhydraten kunnen bestaan uit een koolstof, zuurstof en waterstof atoom. (CH2O)n.

Ze kunnen bestaan uit monosachariden (enkel), disachariden (twee) of polysachariden (meer dan twee).

Zetmeel van aardappelen

De koolhydraten in een aardappel bestaat uit een vorm van zetmeel, wat een polysacharide is.

Zetmeel wordt gewonnen uit de ondergrondse knollen van de plant.

Het zetmeel molecuul bestaat uit lange ketens van glucose-eenheden wat wordt omgezet in sacharose, omdat de keten te lang is.

Sacharose is een disacharide (twee) dat bestaat uit een combinatie van een glucose en een fructosemolecuul. 

Sacharose -> glucose + fructose

Wat is de belangrijkste koolhydraat dat wordt gevonden in aardappelen?

1. glucose
2. sacharose
3. fructose
4. zetmeel

Viscositeit

Voor het gebruik van zetmeel uit aardappelknollen is de viscositeit een belangrijke eigenschap.

De viscositeit is de mate van de stroperigheid / dikte van een oplossing zetmeel in water.

Wanneer zetmeel wordt verwarmd dat gemengd is met water, vallen de moleculen uit elkaar en ontstaat een stroperigheid.

In aardappelzetmeel zorgt viscositeit voor een verdikkings- of bindmiddel in voeding.

Toepassingen

Zetmeel kent vele toepassingen en de eigenschap is dus de bind/verdikkingsmiddel.

Dit wordt gebruikt in soepen, sauzen, vla en andere gelijksoortige levensmiddelen.

De koolhydraatketen van het aardappelzetmeel kan ook met enzymen in stukken worden geknipt tot glucosestroop, dat gebruikt wordt in snoep, frisdrank en sauzen.

Wat is de functie van de viscositeit van aardappelzetmeel in voedseltoepassingen?

1. Het geeft een nieuwe smaak aan voedsel
2. Het zorgt voor een verdikking- en bindmiddel
3. Het verhoogt de voedingswaarde van het voedsel
4. Het zorgt voor een langere houdbaarheidsdatum van een voedsel

Pootaardappelen

Pootaardappelen zijn knollen die gebruikt worden voor het verbouwen van nieuwe aardappelplanten.

Ze worden de moeder van de nieuwe planten, vandaar dat ze 'moederknollen' worden genoemd, dit wordt ook wel ongeslachtelijke voortplanting genoemd.

De moederknollen moeten vrij zijn van ziektes en plagen, want anders geven ze dat door aan het plant dat ontstaat.

De ongeslachtelijke voortplanting ontstaat uit de moederknol, waaruit een nieuwe plant zal ontstaan dat identiek is.

Wat is het doel van het gebruik van moederknollen bij de teelt van aardappelen?

1. Bevordering van de groei van de aardappelen
2. Het voorkomen van ziektes en plagen
3. Het verkrijgen van een betere oogst
4. Het verminderen van een besmetting bij een virus

Ziektes en plagen

Als een aardappelplant een ziekte / plaag heeft is het nadelig, doordat het kan zorgen voor minder opbrengst van aardappelen.

Het kost ook veel geld om een zieke aardappelplant weer gezond te maken, door bestrijding te kopen voor de plaag.

Zoals eerder besproken planten aardappelplanten zich voort door ongeslachtelijke voortplanting, dus zal er een hoge risico zijn dat de ziekte wordt doorgegeven aan de nieuwe plant.

Wat is het gevolg van het doorgeven van een ziekte bij aardappelplanten aan de nieuwe planten die zich voortplanten door middel van moederknollen?

1. Een vermindering van de opbrengst van aardappelen
2. Een vermindering van de groei van de nieuwe planten
3. Een verhoogde opbrengst van aardappelen
4. Een versnelling van de groei van de nieuwe planten

Phytopthora geschiedenis

Een van de bekendste schimmelziekte is Phytophthora infestans, wat zorgt voor een vroegtijdige afsterving van aardappelplanten.

Phytophthora hinderde de aardappel voor het eerst in de 19de eeuw waardoor de Ierse aardappelhongersnood was ontstaan.

Deze ziekteverwekker werd een permanente bedreiging. 

Hedendaags staat de aardappel uit om te groeien tot het graan van de 21 eeuw, dus is het belangrijk dat de toekomstige aardappeloogsten veilig worden gesteld.

Phytophthora Infestans

Ziektes en plagen

De ziekte begint met sporen die worden verspreid in de lucht door wind / regen.

Ze kunnen verspreid worden naar andere planten, waar ze zich hechten aan de bladeren en er een infectie ontstaat bij meerdere planten.

De schimmel groeit pas in de weefsel, hierdoor worden de voedingsstoffen van een plant overgenomen en wordt de plant beschadigd.

Als laatste begint de schimmel sporen te produceren om andere planten ziek te maken.

Welke wereldberoemde hongersnood werd veroorzaakt door de uitbraak van Phytophthora infestans?

1. De Spaanse aardappelhongersnood
2. De Ierse aardappelhongersnood
3. De Chinese aardappelhongersnood
4. De Algerijnse aardappelhongersnood

Wat is de meest voorkomende manier waarop Phytophthora infestans zich verspreidt?

1. Door de wind
2. Door insecten
3. Door besmet water
4. Door contact tussen besmette planten en gezonde planten

Verschillende factoren

Niet alleen door ziektes en plagen wordt een aardappelplant ziek.

Door een slechte bodem waar weinig voedingsstoffen zijn kan een plant zich niet voldoende groeien.

Als onkruid niet verwijdert wordt zal dit concurreren met de voedingsstoffen, wat niet gunstig is.

Het gebruik van de verkeerde bestrijdingsmiddel zal zorgen voor schade en zal langzaam stoppen met groeien.

In een extreme klimaat zal de plant zich niet verder kunnen ontwikkelen, maar kan vrij wel in elk andere klimaat overleven.

Aardappelmoeheid

Het is duidelijk dat de bodem van de aardappelplant een grote rol speelt in die gezondheid.

De term "aardappelmoeheid" is een bodemziekte dat veroorzaakt wordt door aaltjes.

Deze aaltjes zien de wortels van de plant als voeding, wat zorgt voor minder opbrengst van aardappelen vanwege de niet volledige groeit van de plant

Wat is een veel voorkomend gevolg van overbemesting bij aardappelplanten?

1. Gebrek aan voedingsstoffen
2. Verhoogde opbrengst van aardappelen
3. Verhoogde vatbaarheid voor ziekten en plagen
4. Snellere groei van de planten

Vertel ons dingen die je hebt geleerd over het onderwerp "Aardappel als gewas" wat je nog niet wist.

Tot slot

Aardappelen zijn een veelzijdig en belangrijk gewas met zowel voedings- als economische voordelen en spelen een belangrijke rol in de voedselvoorziening wereldwijd.