3.2 De nieuwe kaart van Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

3.2 De nieuwe kaart van Europa

Deze les

• Terugblik vorige les
• Leerdoelen 3.2
• Uitleg
• Leerdoelen controleren

Nederland speelde een belangrijke rol tijdens de eerste wereldoorlog

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de directe oorzaak van de eerste wereldoorlog

1. Nationalisme
2. Militarisme
3. De moord op de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije
4. De wapenwedloop

Leerdoelen 

Aan het eind van de les kun je uitleggen:

• Waardoor staten uiteenvielen en nieuwe staten ontstonden
• Hoe de communisten de macht grepen in Rusland
• Hoe de Sovjet-Unie ontstond en een totalitaire dictatuur werd

Nieuwe staten

• Geallieerden sloten vredesverdrag met Duitsland
• 1919: Verdrag van Versailles
• Oostenrijk-Hongarije en het Ottomaanse rijk vielen uiteen
• Volken wilden een eigen staat -> nationalisme
• Joegoslavië: Kroatië, Servië en Bosnië
• Deel Ottomaanse rijk werd Turkije

Waarom trok Rusland zich terug in 1917?

1. Het leger van Duitsland was te sterk
2. Er brak een revolutie uit in Rusland

Communisten

• Voedseltekorten zorgden voor stakingen en demonstraties
• Soldaten sloten zich aan bij demonstranten
• Tsaar (Russische vorst) trad af
• Oktober 1917: Staatsgreep Lenin
• Burgeroorlog gewonnen door Lenin

Communisme

• Eind 1917 staatsgreep Lenin
  
• Gevolg: ontstaan Sovjet-Unie
  
• Gevolg: afschaffing privé bezit
  
• Gevolg: hongersnood en ecomische crisis
  
• 'Alle macht naar arbeiders'
• SU onder Lening dictatuur
• Andere partijen werden verboden
• Vanaf 1922 één grote staat
• 1924: overlijden Lenin

De tsaar van Rusland werd in 1917 afgezet

1. Waar
2. Niet waar

In een dictatuur hebben meerdere mensen de macht

1. waar
2. niet waar

Jozef Stalin

• Jozef Stalin wint machtsstrijd --> concurrenten werden vermoord
• 1928: invoering planeconomie 
• Totalitaire dictatuur:

1. Leiderschapsverheerlijking
2. Censuur (Controlerende macht overheid)
3. Propaganda (communicatiemiddel om mening van het volk te beïnvloeden)
4. Terreur (bangmaken met geweld)

• Tegenstanders in goelags

Leg uit hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd