2.2 (On)beheersbare rivieren

2.2 (On)beheersbare rivieren

1 / 53
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

In deze les zitten 53 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

2.2 (On)beheersbare rivieren

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Openingsfoto
Wat zie je?
Waar komt dit voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 2 - Tekstslide

Beschrijving van de openingsfoto

Het ijs in het Zuid-Aziatische hooggebergte smelt op sommige plaatsen zo hard dat er enorme meren ontstaan. Catastrofale overstromingen liggen op de loer.

Het Nepalese dorp Gokyo ligt aan een meer dat ten dele wordt gevoed door de Ngozumpagletsjer, maar het dorp loopt geen direct gevaar door overstroming. Andere Himalaya­ dorpen worden wel bedreigd door steeds vollere gletsjermeren.

https://www.nationalgeographic.nl/milieu/2020/05/als-het-dak-van-de-wereld-smelt


Planning havo 4          week 34: Intro en instap
Week 35
Week 36
Week 37
Week 38
Week 39
Week 40
Week 41
H1
§1.1


H1
§ 1.2
H1
§1.3
H2
§2.1
H1
§2.2
H2
§2.3
H2
§2.3
Week 42 herfstvakantie

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is geen kenmerk van de bovenloop van een rivier?
(zoek verhang op in §2.2)
timer
1:00
A
Hoge stroomsnelheid
B
Groot verhang
C
Veel keien en stenen
D
Weinig erosie

Slide 4 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat hoort bij de benedenloop?
timer
0:30
A
hoge stoomsnelheid en sedimentatie
B
Meanderen
C
Erosie en meanderen
D
Sedimentatie en meanderen

Slide 5 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

In de middenloop vindt de meeste sedimentatie plaats.
timer
0:30
A
goed
B
fout

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke kleur heeft
het stroomgebied
van de Maas?
timer
0:30
A
Geel
B
Blauw
C
Groen
D
Paars

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De Rijn is een
timer
0:30
A
gemengde rivier
B
Regenrivier
C
IJsrivier
D
Smeltwaterrivier

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De Rijn stroomt van...
timer
0:30
A
...a naar b
B
…b naar a
C
stroomt niet

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De bovenloop van de rijn heeft een:
timer
0:30
A
Lage stroomsnelheid, weinig erosie
B
Hoge stroomsnelheid, weinig erosie
C
Hoge stroomsnelheid, veel erosie
D
Lage stroomsnelheid, veel erosie

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verval in de bovenloop is .... en in de benedenloop ....
(zoek verval op §2.2)
timer
1:00
A
klein, groot
B
groot, gemiddeld,
C
klein, gemiddeld
D
groot, klein

Slide 11 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De maas is een...
timer
0:30
A
Gletsjerrivier
B
Regenrivier
C
Gemengderivier

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Lesdoelen (deelvragen)
Aan het einde van deze paragraaf beantwoorden we de volgende twee vragen. Schrijf ze nu vast op in je schrift:

(2) Wat zijn de kenmerken van het Nederlandse rivierenprofiel?
(3) Welke gevolgen hebben de eigenschappen van het rivierprofiel van de
        Rijn en de Maas voor de waterafvoer?

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Benodigde voorkennis 
Je kan   het lengte- en breedteprofiel 
                 van een rivier beschrijven;
Je weet wat de oorzaken zijn voor een
                 (sterk) fluctuerend regiem;
Je weet wat er met vertragingstijd
                 bedoeld wordt;
Je kent de drietrapsstrategie;

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is vertragingstijd?
timer
3:00

Slide 15 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk antwoord maakt geen deel uit van de drietrapsstrategie?
timer
0:30
A
bergen
B
afvoeren
C
vasthouden
D
irrigeren

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het grote plaatje
timer
0:30

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deze afbeelding hadden te maken met:
timer
0:30
A
Waterscheiding
B
Stroomgebied
C
Debiet
D
Overstromingsrisico

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

timer
0:30

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Op de afbeelding zag ik geen...
timer
0:30
A
zwemmer
B
kribben
C
pontje
D
zomerdijk

Slide 20 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Piekafvoer
timer
0:30

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Deze afbeelding gaat over ...
timer
0:30
A
debiet
B
vertragingstijd
C
regiem
D
waterafvoer

Slide 22 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Debiet Maas 
en Rijn
timer
0:30

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

timer
0:30
Zomerdijk
Winterdijk
Uiterwaarde
Zomerbed

Slide 24 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

In welke foto zie een stuw?
timer
0:30
A
B
C
D

Slide 25 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Stuwen worden gebouwd om
timer
0:30
A
de doorstroom van rivieren te bevorderen
B
de waterstand de regelen
C
overstromingen te voorkomen

Slide 26 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke stelling over de stuw bij Driel is juist?
timer
1:00
A
De stuw bij Driel voorkomt overstromingen bij piekafvoer.
B
De stuw bij Driel zorgt ervoor dat het waterpeil in de Neder-Rijn hoog genoeg blijft voor de scheepvaart.
C
Door de stuw bij Driel zijn er geen kribben meer nodig.
D
De stuw bij Driel zorgt ervoor dat bij lage stand van de Rijn voldoende water in de IJssel en Waal blijft stromen.

Slide 27 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het verval?
timer
0:30
A
Gemiddelde daling per kilometer van rivier
B
Hoogteverschil tussen 2 plaatsen aan rivier

Slide 28 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verval tussen B en D is:
timer
0:30
A
2500m
B
1500m
C
1000m
D
250m

Slide 29 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verhang is:
timer
0:30
A
De hoeveelheid water die door de rivier stroomt
B
De snelheid van het water
C
Het hoogteverschil van de rivier tussen 2 punten
D
Het hoogteverschil van de rivier per kilometer

Slide 30 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verhang is in de ................... het grootst
timer
0:30
A
Bovenloop
B
Middenloop
C
Benedenloop

Slide 31 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verhang van de Rijn in Nederland is...............
timer
0:30
A
groot
B
gemiddeld
C
klein
D
blauw

Slide 32 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het verhang van
de Maas is 420 meter
timer
0:30
A
Klopt!
B
Nee, fout!

Slide 33 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat wordt bedoeld met het regiem van een rivier?
timer
0:30
A
De snelheid waarmee het rivierwater stroomt
B
De grootste afvoer van rivierwater
C
Schommelingen in de hoeveelheid rivierwater.
D
De opslag van overtollig rivierwater

Slide 34 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Het regiem van de Maas
schommelt meer dan dat
van de Rijn. Dit komt omdat de Maas
timer
0:30
A
een gletsjerrivier is
B
een gemengde rivier is
C
een regenrivier is

Slide 35 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat kan ik aflezen uit de afbeelding?
timer
0:30
A
het regiem en debiet van de Rijn en de Maas
B
het regiem en debiet van 2 plaatsen aan de Rijn
C
Hoe hoog het relief is en hoe hoog de waterstand

Slide 36 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Debiet is......
timer
0:30
A
De Maas en de Rijn slingeren door Nederland.
B
De Rijn wordt gevoed met regenwater en smeltwater uit de bergen.
C
Het hoogteverschil tussen twee plekken in de rivier.
D
De waterafvoer van een rivier op een bepaalde plek.

Slide 37 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Noem 4 factoren waarmee je kunt verklaren dat het regime (waterfavoer) in een rivier schommelt:
timer
5:00

Slide 38 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Na ontbossing zal de piekafvoer in de rivier.....
timer
0:30
A
Later komen en groter zijn
B
Eerder komen en kleiner zijn
C
Later komen en kleiner zijn
D
Eerder komen en groter zijn

Slide 39 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk verband is er tussen
vertragingstijd en
verstedelijking?
timer
0:30
A
Voor verstedelijking was de vertragingstijd groter
B
Voor verstedelijking was de vertragingstijd kleiner
C
Na verstedelijking was de vertragingstijd groter
D
Na verstedelijking was de vertragingstijd kleiner

Slide 40 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies





Schrijf je antwoord in je schrift.
Klaar? Start vast met een van de opdrachten uit §2.1.
timer
5:00

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 42 - Video

Deze slide heeft geen instructies

W
WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?
A
Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN
U
Uitzonderingen
WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?
W
Windrichtingen. 
BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag
Filmpje
NOSop3, Grensmaas, verval/verhang/debiet/regiem
Oefenen
Examenopdracht, atlaskaart
Huiswerk
Huiswerk opdrachten
- §2.1: 1 t/m 8
- §2.2: 1 t/m 8
Kies per paragraaf 5 opgaven die je maakt. Kies daarbij voor opdrachten over onderwerpen die lastig vindt of die je interessant vindt.

Slide 44 - Tekstslide

Artikel:
https://www.geografie.nl/artikel/wat-voegt-sai-toe-aan-de-klimaatdiscussie

Documentaire:
https://www.youtube.com/watch?v=p4pWafuvdrY

Quizlet:
https://quizlet.com/JDW-AK/folders/havo-systeem-aarde-2021-2022?x=1xqt&i=1fo1jg
Lesdoelen (deelvragen)
We gaan de deelvragen nu proberen te beantwoorden met behulp van ChatGPT.

(2) Wat zijn de kenmerken van het Nederlandse rivierenprofiel?
(3) Welke gevolgen hebben de eigenschappen van het rivierprofiel van de
        Rijn en de Maas voor de waterafvoer?

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?
😒🙁😐🙂😃

Slide 46 - Poll

Deze slide heeft geen instructies

Wat heb je gemist?
Wat snap je nog niet helemaal?
Waar wil je meer over weten?
Wat vond je interessant?
😒
😃

Slide 47 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Afsluitende foto
Wat zie je?
Waar komt het voor?
Waarom komt dit hier voor?
Is dit gewenst?
Komt dit overal zo voor? 

Slide 48 - Tekstslide

Beschrijving van de afsluitende foto

https://www.nationalgeographic.nl/milieu/2020/06/zo-krijgen-onze-beken-hun-bochten-terug

In Nederland en België werden veel beken vorige eeuw gekanaliseerd voor een snelle waterafvoer. Ze worden nu weer uit hun strakke keurslijf bevrijd en mogen opnieuw meanderen.

In 1963 werd een groot deel van de Ruiten Aa in Oost-Groningen gekanaliseerd. Al jaren werkt Waterschap Hunze en Aa’s samen met andere overheden en natuurorganisaties aan het terugbrengen van de bochten in de beek, om zo een te snelle waterafvoer te voorkomen en de biodiversiteit rond de stroom terug te brengen.

Slide 49 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 50 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 51 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Oud examenopdracht
      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden

Slide 52 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Atlaskaarten

Slide 53 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies