Begrijpend lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Begrijpend lezen 

28 februari 2020

Programma

Basegroup (8:45-9:00): werkdoelen inplannen ---> klaar? Lezen.

Verwondersessie (9:00 - 10:00): Leesstrategieen, leesdoelen

                                                                  hoofdgedachte en kernzinnen

Workshopsessie 10:15 – 11:30:teksten lezen en vragen maken

Communicatiesessie 11:30 – 12:00:  antwoorden bespreken

nagaan of de lesdoelen zijn behaald?

Lesdoelen

Aan het einde van les kan je:

1. je de 6 verschillende leesstrategieën tijdens het lezen toepassen
2. het onderwerp uit de tekst opschrijven
3.  het deelonderwerp van een alinea  opschrijven
4. kernzinnen uit een alinea opschrijven
5. je de hoofdgedachte van een tekst opschrijven

Welke leesstrategie
ken je?

Waarom gebruik je een leesstrategie?

Wanneer gebruik je deze leesstrategie?

1.Oriënterend lezen

Als je wilt vaststellen of je een tekst kunt gebruiken.

2.Globaal lezen

Als je wilt weten waar de tekst over gaat en wat de hoofdzaken zijn in de tekst.

3.Intensief lezen

Als je goed wilt weten waar de tekst overgaat, als je de tekst wilt begrijpen.

4.Zoekend lezen

Als je informatie in de tekst wilt zoeken. 

5.Studerend lezen

Als je de belangrijkste informatie uit de tekst wilt onthouden. 

6.Kritisch lezen

Als je wilt beoordelen of een tekst betrouwbaar is. 

Wanneer gebruik je deze leesstrategie?

1. Oriënterend lezen

2. Globaal lezen

3. Intensief lezen

4. Zoekend lezen

5. Studerend lezen

6. Kritisch lezen

Wanneer gebruik je deze leesstrategie?

1.Oriënterend lezen

Als je wilt vaststellen of je een tekst kunt gebruiken.

2.Globaal lezen

Als je wilt weten waar de tekst over gaat en wat de hoofdzaken zijn in de tekst.

3.Intensief lezen

Als je goed wilt weten waar de tekst overgaat, als je de tekst wilt begrijpen.

4.Zoekend lezen

Als je informatie in de tekst wilt zoeken. 

5.Studerend lezen

Als je de belangrijkste informatie uit de tekst wilt onthouden. 

6.Kritisch lezen

Als je wilt beoordelen of een tekst betrouwbaar is. 

Wanneer gebruik je deze leesstrategie?

1. Oriënterend lezen

Als je wilt vaststellen of je een tekst kunt gebruiken.

2. Globaal lezen

Als je wilt weten waar de tekst over gaat en wat de hoofdzaken zijn in de tekst.

3. Intensief lezen

Als je goed wilt weten waar de tekst overgaat, als je de tekst wilt begrijpen.

4. Zoekend lezen

Als je informatie in de tekst wilt zoeken. 

5. Studerend lezen

Als je de belangrijkste informatie uit de tekst wilt onthouden. 

6. Kritisch lezen

Als je wilt beoordelen of een tekst betrouwbaar is. 

Onderwerp en deelonderwerp

(Hoofd)onderwerp - deelonderwerp - kernzin

Hoofdonderwerp: een paar woorden waar de hele tekst over gaat (géén zin)

Deelonderwerp: een paar woorden waar een alinea over gaat (géén zin)

Kernzinnen: belangrijkste zin van een alinea. Meestal de 1e of de laatste zin van een alinea.

Hele tekst bestaat uit:

• Alinea's
• (Hoofd)onderwerp
• Hoofdgedachte
• Titels
• (Tussenkopjes)
• Plaatjes
• Grafieken / Tabellen
• Bronvermelding

Alinea's

• Kernzinnen 
• Deelonderwerpen
• (Tussenkopjes)

Stappenplan om (hoofd)onderwerp te vinden

1. Belangrijkste onderwerp in een tekst.
   
2. Een of enkele woorden.
3. De titel geeft vaak het hoofdonderwerp aan.
   
4. In de inleiding vaak meer informatie.
   

Wat is het onderwerp van de volgende tekst?

Het was een mooie vakantie. Met de auto zijn we naar een huisje in Spanje gereden. Dit huisje had een zwembad en stond tegenover het strand. We zaten dicht bij een stad en het was heel warm en zonnig weer. We hebben ook veel gezwommen en ijsjes gegeten. Het was heel erg leuk.

Het onderwerp van deze tekst is: vakantie in Spanje. 

DEELONDERWERP

1. Elke alinea heeft een eigen deelonderwerp.
   
2. Deelonderwerp heeft met hoofdonderwerp te maken.
   
3. Tussenkop van een alinea geeft vaak informatie.
   

Deelonderwerp vinden

Elke alinea gaat over een deelonderwerp: een onderdeel van het onderwerp

Hoe kan je een deelonderwerp vinden? 

- Globaal lezen: meestal eerste en laatste zin van alinea lezen.

- Schrap alle zinnen waar voorbeelden worden gegeven.

- Laat alleen zinnen in de alinea over waar de kern wordt verteld. 

- Als er een tussenkopje staat, lees deze dan. Hier staat meestal al het onderwerp in. 

(Hoofd)onderwerp - hoofdgedachte - kernzin

Hoofdonderwerp: een paar woorden waar de tekst over gaat (géén zin)

Hoofdgedachte: één zin waar de hele tekst over gaat

Kernzinnen: belangrijkste zin van een alinea. Meestal de 1e of de laatste zin van een alinea.

Stappenplan hoofdgedachte

Wat is dus een hoofdgedachte?

De hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver van die tekst de lezer duidelijk probeert te maken. 

De hoofdgedachte geeft meestal in één of twee zinnen kort weer waar de tekst over gaat.

Wat is de hoofdgedachte van de volgende tekst?

Het was een mooie vakantie. Met de auto zijn we naar een huisje in Spanje gereden. Dit huisje had een zwembad en stond tegenover het strand. We zaten dicht bij een stad en het was heel warm en zonnig weer. We hebben ook veel gezwommen en ijsjes gegeten. Het was heel erg leuk.

 

De hoofdgedachte van deze tekst is: Het was een leuke vakantie. 

https://www.youtube.com/watch?v=mInvDIkeYbY

De hoofdgedachte van deze tekst is: 

Het was een leuke vakantie. 

Kort samenvatten in een filmpje-->

Lees onderstaande tekst.

Jongeren hebben liever internet dan televisie

PARIJS (ANP) - Voor het eerst vinden jongeren tussen de 16 en 24 jaar internetten belangrijker dan televisie kijken. Dit blijkt uit een onderzoek in tien Europese landen (waaronder Nederland) dat marketingorganisatie EIAA woensdag heeft gepubliceerd. 82% van de leeftijdsgroep is minimaal vijf dagen per week online, terwijl nog maar 77% even vaak tv kijkt, 5% minder dan vorig jaar. Van de ondervraagden zegt 48% dat het internet de reden is voor de verminderde tv-consumptie.

Opdracht: schrijf in 1 zin waar de tekst over gaat. Vergelijk jouw antwoord met je elleboogpartner.

Workshopsessie

Hoe kan je dit goed leren??? ---> Veel oefenen!!!!

• Teksten lezen en vragen opschrijven in schrift  (per tekst 15/20 min.)
• Teksten klassikaal bespreken.