2 VWO Thema 5 Erfelijkheid en evolutie BS6 t/m BS8

1 / 38
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3

In deze les zitten 38 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Programma
- Herhaling BS1 t/m BS4
- Doelen 
- Uitleg thema 4 "Erfelijkheid en evolutie" 
* BS6 De evolutietheorie
* BS7 Argumenten voor evolutie
* BS8 De geschiedenis van het leven
op aarde


Slide 2 - Tekstslide

Wat is een ander woord voor het uiterlijk van de mens?
A
fenotype
B
genotype

Slide 3 - Quizvraag

Wat is een anderen woord voor de erfelijke eigenschappen?
A
fenotype
B
genotype

Slide 4 - Quizvraag

Hoeveel chromosomen heeft de mens in zijn lichaamscellen?
A
46
B
44
C
43
D
42

Slide 5 - Quizvraag

Hoeveel chromosomen heeft de mens in zijn geslachtscellen?
A
22
B
23
C
24
D
25

Slide 6 - Quizvraag

Hoe noemen we de gewone celdeling?
A
mitose
B
meiose

Slide 7 - Quizvraag

Hoe noemen we de deling van de geslachtscellen?
A
mitose
B
meiose

Slide 8 - Quizvraag

Welke lettercombinatie heeft een heterozygoot persoon?
A
Aa
B
aa
C
AA

Slide 9 - Quizvraag

Welke lettercombinatie past bij een persoon die homozygoot dominant is voor de haarkleur zwart?
A
AA
B
aa
C
Aa

Slide 10 - Quizvraag

Welke lettercombinatie past bij een persoon die homozygoot recessief is voor de haarkleur zwart?
A
AA
B
Aa
C
aa

Slide 11 - Quizvraag

Leg het begrip "mutatie" uit.

Slide 12 - Open vraag

Aan het einde van de les:
- kun je beschrijven wat de evolutietheorie inhoudt.
- kun je omschrijven wat fossielen hebben bijgedragen aan de evolutietheorie.
- kun je omschrijven wat de overeenkomsten tussen verschillende soorten organismen hebben bijgedragen aan de evolutietheorie.
- kun je een geologische tijdschaal aflezen. 
- kun je een stamboom van organismen aflezen. 

Slide 13 - Tekstslide

BS6 De evolutietheorie
De ontwikkeling van het leven op aarde, waarbij soorten ontstaan, veranderen en/ of verdwijnen.

Charles Darwin: belangrijkste grondlegger van de evolutietheorie.






Slide 14 - Tekstslide

De evolutietheorie
- Variatie in genotypen
- Natuurlijke selectie
- Het ontstaan van nieuwe soorten

Slide 15 - Tekstslide

Verandering in genotypen
- Geslachtelijke voortplanting (meiose): nieuwe soorten ontstaan


- Mutaties:
* plotselinge verandering van het genotype
* het chromosoom raakt beschadigd 

Daardoor ontstaan voortdurende andere genotypen & fenotypen.

Slide 16 - Tekstslide

Hoe kan een dier ervoor zorgen dat hij niet opgegeten wordt?

Slide 17 - Woordweb

Natuurlijke selectie
- individuen met bepaalde, gunstige erfelijke eigenschappen hebben zich goed aangepast aan hun milieu --> krijgen meer nakomelingen dan individuen zonder deze erfelijke eigenschappen.

Bv. schutkleur --> grotere overlevingskans
- Verandering milieu, andere vachtkleur kan beter zijn

Veel nakomelingen en deze nakomelingen blijven zich voortplanten. 

Slide 18 - Tekstslide

Wat is evolutie?

Slide 19 - Open vraag

Wat is een populatie?

Slide 20 - Woordweb

Ontstaan van nieuwe soorten
Als individuen die oorspronkelijk tot dezelfde populatie behoorden, 
zich niet meer met elkaar voortplanten.

- Isolatie: als een populatie gescheiden raakt van de rest.
- Beide populaties ontwikkelen zich langdurig gescheiden in 
verschillende milieus.
- Na een lange tijd zijn er veel verschillen tussen de populatie: 
2 soorten

Slide 21 - Tekstslide

BS7 Argumenten voor evolutie
1 Fossielen: versteende overblijfselen van organismen of afdrukken van organismen in gesteenten


Slide 22 - Tekstslide

Argumenten voor evolutie
2 Overeenkomst in dna, eiwit en fenotype

- Elk organisme bestaat uit één of meer cellen. 
- Cellen van verschillende organismen vertonen 
overeenkomsten in:
* processen. Bv. celdeling/ verbranding
* de samenstelling van stoffen. Bv. DNA/ eiwitten

Slide 23 - Tekstslide

Argumenten voor evolutie
3 Overeenkomst in embryonale ontwikkeling 


Slide 24 - Tekstslide

Argumenten voor evolutie
4 Overeenkomst in bouw


Slide 25 - Tekstslide

Argumenten voor evolutie
5 Rudimentaire organen




Slide 26 - Tekstslide

Hoeveel jaar geleden denk jij dat de aarde ontstaan is?

Slide 27 - Open vraag



Geologie = de leer van de aarde
Geologische tijdschaal: Geeft de indeling van de geschiedenis op aarde weer.

De geschiedenis van het leven op aarde is verdeeld in tijdperken.

Tijdperk = een lange periode waarin veel gebeurd is. 

Tijdperken zijn onderverdeeld in perioden


Tijdbalk: Verdeelt de geschiedenis in delen

De aarde bestaat ongeveer 4600 miljoen jaar

4600 miljoen = 4,6 miljard jaar 
- hoge temperatuur 
- geen leven mogelijk 
- veel vulkaansuitbarstingen en inslagen van meteorieten 

+/- 3800 miljoen jaar geleden: aarde voldoende afgekoeld --> eerste levensvormen (eencelligen)
Geschiedenis van het leven

Slide 28 - Tekstslide

geschiedenis van de aarde

Slide 29 - Tekstslide

De eerste levensvormen
- +/- 3800 miljoen jaar geleden: aarde voldoende afgekoeld --> eerste levensvormen (eencelligen) --> geen celkern en leefden in het water
- +/- 3500 miljoen jaar geleden: ontwikkelden de eencelligen zich tot bacteriën 
- Daarna ontstonden eencelligen die aan fotosynthese deden. 
- Daardoor kwam er langzaam zuurstof in het water en later ook in de atmosfeer. (+/- 2700 miljoen jaar geleden)
- +/- 1600 miljoen jaar geleden: eerste meercellige organismen
- Eerste dieren ontstonden +/- 700 miljoen jaar geleden


Slide 30 - Tekstslide

Leven op het land
- +/- 500 miljoen jaar geleden: eerste landplanten (mossen), eerste gewervelde dieren --> vissen. 
- +/- 450 miljoen jaar geleden: landdieren. Geleedpotigen (duizendpoten), snel daarna ontstonden de amfibieën en reptielen.
- +/- 251 miljoen jaar geleden: bloeitijd reptielen. Verschillende soorten sauriërs ontstonden en ook de eerste zoogdieren en vogels

Slide 31 - Tekstslide

Leven op het land
-Eerste primitieve mensachtigen verschenen +/- 3 miljoen jaar geleden.

150.000 jaar geleden in Afrika ontstaan --> 
mensensoort (Homo sapiens)

Slide 32 - Tekstslide

Leven op het land
- 65 miljoen jaar geleden stierven de sauriërs uit
Oorzaak --> rotsblok van +/- 10 km doorsnede dat vanuit de ruimte insloeg op de aarde.
Gevolg --> enorme explosie, gevolgd door uitgestrekte bosbranden.
Er hingen enkele jaren zwarte wolken van stof en roet boven het aardoppervlak. Wolken hielden waarschijnlijk veel zonlicht tegen (donker op de aarde en lage temperatuur)
- Sauriërs niet overleefd. Zoogdieren en vogels wel. 

Slide 33 - Tekstslide

De eerste levensvormen

Slide 34 - Tekstslide

Stambomen
Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap

Deze organismen kunnen in een stamboom worden weergegeven

Slide 35 - Tekstslide

verwantschap

Slide 36 - Tekstslide

stamboom

Slide 37 - Tekstslide

Aan de slag
Begrippen én opdrachten van BS6 t/m BS8 maken

Dinsdag 26 januari vóór 16.00 uur inleveren via It's Learning

Slide 38 - Tekstslide