Angststoornissen

• syndromen en psychiatrische ziektebeelden
• MBO
• Studiejaar 2

ANGST

Dia 31-37 

Angststoornis

stoornis waarbij sprake is van buitensporige of onevenredig lang aanhoudende angst en subjectief lijden of belemmering van het dagelijks functioneren.​

​

Epidemiologie

In 2019 ongeveer 457.800 mensen met angststoornissen.

Angststoornissen komen in elke leeftijdscategorie vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. 

Angststoornissen komen het meest voor bij mensen tussen de 25-29 jaar.

Algemene klachten angst

- bezorgdheid 

- piekeren

- rusteloosheid 

- prikkelbaar

- gespannen

- vermoeid / slaapproblemen

- slecht concentreren

Symptomen tijdens angstaanval

hartkloppingen, zweten, koude rillingen, duizeligheid, beven

benauwdheid, een vervelend gevoel in de borst

tintelingen of een doof gevoel in handen en/of voeten

droge mond, misselijkheid, maagpijn, braken of diarree

hoofdpijn, rood worden, flauwvallen

verwarring: u weet niet meer goed wie of waar u bent

het gevoel dat u de controle over uzelf verliest, gek wordt of doodgaat

Wanneer vermoeden?

• frequent bezoek aan de huisarts voor wisselende en onderling niet samenhangende klachten
• aanhoudende aspecifieke klachten of problemen,

• aanhoudende lichamelijke klachten waarvoor geen lichamelijke oorzaak gevonden wordt en waarbij de patiënt nauwelijks of slechts kortdurend gerustgesteld kan worden;
• verzoek om slaapmiddelen of kalmerende middelen;
  
• alcohol- of drugsproblemen;
  
• depressieve klachten of een depressie;
  
• angststoornis in de voorgeschiedenis of bij familieleden

Kinderen

hoofdpijn en buikpijn, problemen met afscheid nemen (logeren, peuterspeelzaal), rond het naar bed brengen, inslaapproblemen, nachtmerries, schoolverzuim, veel geruststelling vragen aan volwassenen

Soorten angststoornis

1. Paniekaanvallen

2. Specifieke/enkelvoudige Fobie

3. Sociale Fobie

4. Posttraumatische stressstoornis (PTSS)

5. Gegeneraliseerde angststoornis

6. Dwangstoornis (obsessief-compulsieve stoornis)

1. Paniekaanval

Mensen die last hebben van paniekaanvallen raken in paniek, terwijl er eigenlijk geen reele bedreigende situatie is.

Kort, hevige angst 

Psychisch en lichamelijk ongemak

Uit angst voor deze aanvallen worden situaties die angst opwekken vermeden. 

Paniekstoornis

recidiverende paniekaanvallen, met tussendoor angst een nieuwe paniekaanval te krijgen

media.thuisarts.nl

2. Specifieke Fobie

Enkelvoudige fobie

 hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van specifiek object, of specifieke situatie.​

Voorbeeld specifieke fobie

Aviofobie: vliegangst

arachnofobie: angst voor spinnen

 

claustrofobie: 

angst voor kleine afgesloten ruimte

3. Sociale Fobie

Sociale fobie: hevige, aanhoudende angst voor en vermijding van situaties waarin men wordt blootgesteld aan een mogelijke kritische blik van anderen.

 angst voor sociale situaties. 

Dit gaat gepaard met onzekerheid over sociale gebeurtenissen. *weet vaak dat de angst irreeel is. 

Soms gebrek aan sociale vaardigheden   bijvoorbeeld bang zich belachelijk te maken en kritisch beoordeeld te worden door anderen.

Voorbeeld - Agorafobie

Bij agorafobie (pleinvrees) gaan mensen drukke situaties (zoals winkelstraten, feestjes, warenhuizen) uit de weg.

4. Posttraumatische stressstoornis

Een PTSS kan zich voordoen als iemand een ingrijpende gebeurtenis heeft meegemaakt of daar getuige van is geweest, waarbij deze met hevige emoties gereageerd heeft.

Symptomen

herbelevingen van een traumatische gebeurtenis

het vermijden van prikkels die bij het trauma horen

verhoogde prikkelbaarheid

overdreven schrikreacties en/of concentratieproblemen.

Voorbeelden

Voorbeelden van zo'n ingrijpende gebeurtenis zijn 

verkrachting

misbruik 

oorlog 

traumatische bevalling

media.thuisarts.nl

5. Gegeneraliseerde angststoornis

 

buitensporige, aanhoudende angst of bezorgdheid 

Iemand met een gegeneraliseerde angststoornis maakt zich overmatig zorgen over allerlei alledaagse zaken. 

Symptomen

-  bijna altijd nerveus en angstig,

- piekeren

- rusteloosheid

- vermoeidheid

- concentratieproblemen

- prikkelbaarheid

- spierspanning 

- slaapproblemen

De zorgen gaan veelal over gezondheid, geld, werk of dat hun dierbaren iets ergs overkomt. 

Ongeveer 2,3% van de Nederlanders tussen de 18 en 64 jaar heeft ooit een gegeneraliseerde angststoornis gehad.

 Een gegeneraliseerde angststoornis komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

6. Dwangstoornis

 

Obsessieve compulsieve stoornis / dwangneurose

terugkerende en hardnekkige gedachten, impulsen of voorstellingen (obsessies), of dwanghandelingen (compulsie).

Dwanghandelingen worden veroorzaakt door dwanggedachten; de handelingen volgen om je innerlijke onrust weg te nemen.

Voorbeeld

Smetvrees

Controle dwang

Hypochondrie

 aanhoudende ongegronde angst of overtuiging een ernstige ziekte te hebben

Allerlei gewone lichamelijke verschijnselen worden gezien als teken van een ernstige ziekte, zoals een steek, jeuk of kramp.

Het is erg moeilijk om iemand met hypochondrie gerust te stellen.

Proberen de gedachte aan een ernstige ziekte te vervangen door een minder ernstige gedachte.

Symptomen

grote aandacht voor lichamelijke klachten

veelvuldig doktersbezoek

het vermijden of juist dwangmatig raadplegen van informatie over ziekten.