74: WF Hermans + Gerard Reve

Het Fin de siècle
Het modernisme
Na WO-II
Symbolisme
Neoromantiek
Expressionisme
Constructivisme
De Nieuwe zakelijkheid
Existentialisme
1 / 29
volgende
Slide 1: Sleepvraag
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Het Fin de siècle
Het modernisme
Na WO-II
Symbolisme
Neoromantiek
Expressionisme
Constructivisme
De Nieuwe zakelijkheid
Existentialisme

Slide 1 - Sleepvraag

Impressionisme
Expressionisme
Vrij vers
Traditionele poëzie
Wel rijm, metrum en regelmatige strofebouw
Geen of minder rijm, metrum, regelmatige strofebouw
Normale zinnen
Veel bnw
Onvolledige, niet grammaticale zinnen
Emotie / gevoel wordt direct geuit d.m.v. ongewone woordcombinaties 

Slide 2 - Sleepvraag

"Sombere, 'zwarte' romans waarin het leven uitzichtloos is en de mens ronddwaalt in een chaotische werkelijkheid."

Deze omschrijving hoort bij:
A
Roman noir
B
Absurdistische literatuur
C
Existentialisme
D
Cobra

Slide 3 - Quizvraag

Nederland werd voorheen gezien als wereldmacht. Dit beeld begon te verdwijnen in 1949. Leg uit.

Slide 4 - Open vraag

§74: Willem Frederik Hermans


1921-1995
Een van de grote drie/vier
Een van de grootste naoorlogse schrijvers
Mediafiguur

ME categorie: Gigant

Slide 5 - Tekstslide

Info
  • komt uit een Amsterdams onderwijsgezin
  • Studeerde fysische geografie
  • Zus en neef pleegden zelfmoord bij inval Duitsers (1940)

  • Pessimistisch wereldbeeld: de mens richt voornamelijk ellende aan, begrijpt wereld, medemens en zichzelf niet
    - schreef vaak essays over aspecten in de Nederlandse maatschappij (engagement).

  • Hierin had hij hetzelfde idee als in zijn proza: een volstrekt wantrouwen tegen alles wat meent de waarheid in pacht hebben (geloof / politiek etc.)

  • Weigerde de PC.Hooftprijs (1971) vanwege een tikfout

Slide 6 - Tekstslide

Thematiek van Hermans
"Zijn inktzwarte wereld- en mensbeeld is grotendeels gevormd tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarover hij enkele ontluisterende romans schrijft." (Literatuurmuseum.nl)

  • De mens is een wezen dat geen echte greep op de realiteit heeft, 

  • chaos overwint 


Slide 7 - Tekstslide

Rechtszaak (1951)
  • Publicatie eerste hoofdstuk in het tijdschrift Podium

  • Het Openbaar Ministerie gelast een inbeslagname van deze uitgave vanwege mogelijk opzettelijke belediging in passages waarin de hoofdpersoon van de roman, Lodewijk Stegeman, aan het woord is: “Ik spuw op de heelboel, op jullie, op de Koningin, op alles (....) De Katholieken! Dat is het meest schunnige, belazerde, onderkruiperige, besodemieterde deel van ons volk! Maar die naaien er op los! Die planten zich voort! Als konijnen, ratten, vlooien, luizen.”

  • Vrijgesproken

Slide 8 - Tekstslide

Hoofdpersonen in het proza van Hermans

Bezien wereld met cynisme 
en wantrouwen én zijn vaak zelf
ook niet te vertrouwen.






zoals Osewoudt in De donkere kamer van Damokles en de ik-figuur in Het behouden huis


Slide 9 - Tekstslide

Het behouden huis (1952)
  • Novelle
  • ik-persoon in een Partizanenleger
  • Neemt intrek in een leeg huis (spendeert zijn tijd vnl. in bed/bad) 
  • Duitsers veroveren het stadje; nemen intrek
  • Vermoordt de oorspronkelijke bewoners
  • Hij blijkt niet aan de chaos van de oorlog te kunnen ontsnappen
  • Keert terug naar partizanenleger

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

De donkere kamer van Damokles (1958)
  • WO II
  • Heeft Osewoudt Dorbeck verzonnen?
  • Verzetsheld of verrader?
  • Titelverklaring
  • Er zijn alleen vragen, geen antwoorden
  • Oorlogsverhaal, psychologisch verhaal, filosofisch verhaal


  • Klassieker! En een interessant boek voor je mondeling (Bestaat Dorbeck, of niet?)

Slide 12 - Tekstslide

Andere werken van Hermans
Info voor je ME
https://www.jeugdbibliotheek.nl/12-18-jaar/lezen-voor-de-lijst/15-18-jaar/niveau-4/nooit-meer-slapen.html
Info voor je ME
https://www.jeugdbibliotheek.nl/12-18-jaar/lezen-voor-de-lijst/15-18-jaar/niveau-5/de-tranen-der-acacias.html

Slide 13 - Tekstslide

Aan de slag!
  • Nog 6 lessen literatuurgeschiedenis (daarna voorbereiding debat SE)
  • Over 7 weken is het toetsweek (SE literatuurgeschiedenis)
  • Nog 15 weken tot de mondelinge examens NETL

Slide 14 - Tekstslide

Wanneer werd Indonesië onafhankelijk?
A
1940
B
1946
C
1949
D
1974

Slide 15 - Quizvraag

"Sombere, 'zwarte' romans waarin het leven uitzichtloos is en de eenzame mens hulpeloos ronddwaalt in een chaotische wereld."
A
Existentialisme
B
Roman noir
C
Engagement
D
Absurdistische literatuur

Slide 16 - Quizvraag


A
Gerard Reve
B
Harry Mulisch
C
Jan Wolkers
D
WF Hermans

Slide 17 - Quizvraag

Het Fin de siècle
Het modernisme
Na WO-II
Symbolisme
Neoromantiek
Expressionisme
Constructivisme
De Nieuwe zakelijkheid
Abstract expressionisme
Existentialisme

Slide 18 - Sleepvraag

Impressionisme
Expressionisme
Vrij vers
Traditionele poëzie
Wel rijm, metrum en regelmatige strofebouw
Geen of minder rijm, metrum, regelmatige strofebouw
Normale zinnen
Veel bnw
Onvolledige, niet grammaticale zinnen
Emotie / gevoel wordt direct geuit d.m.v. ongewone woordcombinaties 

Slide 19 - Sleepvraag

§75: Gerard Reve (1923-2006)
- Deel van De grote drie/vier
- Een van de grootste naoorlogse schrijvers
- Mediafiguur
- Taboedoorbrekend
- Rellen


ME categorie: Gigant

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video

Gerard Reve wordt geboren op 14 december 1923 in Amsterdam, maakt zijn middelbare school (gymnasium) niet af.

 Hij is een sombere jongen die verschillende depressies heeft en een zelfmoordpoging doet. Zijn psychiater stimuleert hem om te gaan schrijven.

Slide 22 - Tekstslide

Biografische gegevens
  • Pseudoniem: Simon van het Reve
  • Communitische opvoeding
  • 1948 trouwt met de Joodse dichteres Hanny Michaelis
  • 1952: Vertrek naar Engeland
  • 1959: Scheiding
  • 1962: publicaties over drankzucht, homoseksualiteit
  • 1966: Toetreden katholieke kerk
  • 1968: P.C. Hooftprijs
  • 1970: vertrek naar Frankrijk
  • 1997: Alzheimer
  • 2001: Grote Prijs der Nederlandse letteren voor zijn oeuvre

Slide 23 - Tekstslide

Het ezelsproces (1967)
“Als God zich opnieuw in Levende Stof gevangen geeft, zal hij als ezel terugkeren, hoogstens in staat om een paar lettergrepen te formuleren, miskend en verguisd en geranseld, maar ik zal hem begrijpen en meteen met hem naar bed gaan, maar ik doe zwachtels om zijn hoefjes, zodat ik niet te veel schrammetjes krijg, als hij spartelt bij het klaarkomen.”

- Nader tot U (1966)

Slide 24 - Tekstslide

Er zijn verschillende rellen rondom Reve: hij uit zich meerdere keren racistisch, wordt aangeklaagd wegens godslastering en zegt dat schrijvers Mulisch en Wolkers naar een communistisch concentratiekamp moeten. 

Reve verschuilt zich steeds achter ironie.

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Video

De avonden (1947)
De vierde man (1981)

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Aan de slag!
Maken van wb-opdrachten / lezen voor je leeslijst / op zoek naar boeken voor je leeslijst etc. 

Slide 29 - Tekstslide