nepnieuws
1 / 14
Lesduur is: 50 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
In deze dia wordt verteld wat het onderwerp en het les doel is.
Les doel: De leerlingen begrijpen wat nepnieuws is en kunnen voorbeelden geven van nepnieuws dat kan leiden tot polarisatie en verdeeldheid.
Maar eerst nog een stukje herhaling.
Wat is polarisatie?
Wat is polarisatie?
Slide 2 - Open vraag
Voordat er verder op het onderwerp nepnieuws in wordt gegaan wordt eerst nog even de vorige les over polarisatie herhaald, doordat de leerlingen de vraag 'wat is polarisatie?' online invullen.
Vervolgens bespreek je kort de antwoorden die er uit zijn gekomen.
Vervolgens bespreek je kort de antwoorden die er uit zijn gekomen.
De leerlingen kunnen dat doen door in te loggen met hun smartphone via de LessonUp-app of via de site lessonup.app, en vervolgens daar de pincode en naam in te voeren.
Slide 3 - Tekstslide
Bij deze dia leg je even uit wat we eigenlijk onder het begrip nieuws verstaan (de uitleg staat in de dia).
Nepnieuws
Slide 4 - Woordweb
Bij deze dia kunnen de leerlingen weer met hun smartphone invullen waarbij zij denken aan nepnieuws.
Deze antwoorden bespreek je kort met de leerlingen.
Slide 5 - Tekstslide
Bij deze dia leg je even uit wat nepnieuws is (de uitleg staat in de dia).
Slide 6 - Video
Bij deze dia bekijk je het filmpje van NOS jeugdjournaal die gaat over nepnieuws. Na dit filmpje ga je gelijk door naar de volgende dia.
Slide 7 - Tekstslide
In deze dia leg je uit waar de leerlingen op moeten letten als ze willen kijken of nieuws echt of nep is.
extra uitleg:
1. Wie het bericht plaatst
Kijk goed van wie het bericht af komt. Is die persoon echt? Kijk bij websites altijd in de disclaimer of bij ‘over ons.’
2. Met welk doel het nieuws geplaatst wordt
Zoek uit met welke doel de afzender het bericht deelt. Waarom denk je dat ze het hebben geschreven? Willen ze iets speciaals bereiken? Of is het gewoon een grappig verhaal dat bedoeld is om mensen te laten lachen?
3. Techniek
Let op hoe ze proberen je gevoelens te beïnvloeden, of ze dingen weglaten en of ze zeggen dat ze een expert zijn. Ook is het belangrijk om te kijken vanuit welk standpunt de beelden zijn opgenomen en welke muziek erbij wordt gebruikt.
4. Bron
Nepberichten maken vaak gebruik van bronnen die niet kloppen of zelf bedacht zijn, dus kijk verder dan alleen een bronvermelding. Worden tekst en foto op dezelfde manier gebruikt als in de originele bron? Of is het bericht uit context gehaald? Is er geen link naar de bron? Gebruik dan een zoekmachine om het op te zoeken.
Nepberichten maken vaak gebruik van bronnen die niet kloppen of zelf bedacht zijn, dus kijk verder dan alleen een bronvermelding. Worden tekst en foto op dezelfde manier gebruikt als in de originele bron? Of is het bericht uit context gehaald? Is er geen link naar de bron? Gebruik dan een zoekmachine om het op te zoeken.
5. De hele waarheid
Nepnieuws bestaat vaak niet uit alleen maar zelf bedachten feiten, meestal staat er juist een deel in dat waar is, waardoor het hele bericht een stuk geloofwaardiger is. Het is daarom belangrijk om de hele tekst te controleren.
6. Controleer foto’s en video’s
Bij nepnieuws gebruiken ze vaak random plaatjes die het nieuws min of meer weergeven. Ook kunnen ze beeld en geluid veranderen, zodat het er anders uitziet of klinkt dan in het echt. Een handige tip is om de foto's op te zoeken in Google. Soms kun je zo achter komen waar de foto vandaan komt.
Slide 8 - Tekstslide
Bij deze dia bekijk je het fragment van het programma Zapp Skills. Hierin wordt uitleg gegeven over hoe ze bij de radio kijken of het nieuws klopt. Na deze video ga je gelijk door naar de volgende dia.
Slide 9 - Tekstslide
In deze dia staan 3 verschillende nieuwsberichten. 1 nieuwsbericht is nepnieuws. Het de bedoeling dat de 3 nieuwsberichten klassikaal bekeken worden en dat de leerlingen daarna moeten raden welk nieuwsbericht nepnieuws is.
Antwoord: nepnieuwsbericht is nummer 2
Slide 10 - Tekstslide
Bij deze dia leg je uit welke invloed nepnieuws kan hebben op polarisatie (de uitleg staat in de dia).
Slide 11 - Tekstslide
Bij de opdracht 'maak je eigen nepnieuws' mogen de leerlingen zelf groepjes van 3/4 personen maken. Ze gaan eerst bedenken waar ze hun nepnieuws over willen gaan maken, vervolgens zoeken ze hier een foto bij en bedenken ze een pakkende titel. Bij deze titel bedenken ze een korte inleiding van ongeveer 40 woorden. De leerlingen hebben hier 10 minuten voor. Hierna laten de groepjes in 1/2 minuten zien wat ze gemaakt hebben aan de klas.
Wat is nepnieuws?
A
Nieuws dat niet uitgezonden mag worden
B
Verzonnen nieuws
C
Aangepast nieuws
D
verzonnen nieuws of nieuws dat is aangepast.
Slide 12 - Quizvraag
Hier wordt een korte quiz gedaan
Via de app of website kunnen de leerlingen hun antwoord invoeren op de vraag 'Wat is polarisatie'.
Welke invloed kan nepnieuws hebben op polarisatie?
A
De houding en meningen van mensen kunnen veranderen en leiden tot conflicten.
B
Alle mensen geloven het nieuws en denken zelf niet meer kritisch na.
C
Nepnieuws veroorzaakt altijd conflicten.
D
Mensen gaan door nepnieuws altijd anders naar dingen kijken.
Slide 13 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 14 - Tekstslide
Geef de leerlingen de huiswerk opdracht mee, die staat op deze dia. De opdracht wordt individueel gedaan.
