duurzame energie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Duurzame energie

Leerdoelen

• Je weet wat de betekenis is van energietransitie.
• Je begrijpt waarom het belangrijk is dat er een energietransitie komt.
• Je kent verschillende soorten duurzame energiebronnen.
• Je kent de voor - en nadelen van belangrijkste duurzame energiebronnen.
• Je ontdekt wat je zelf aan de opwarming van de aarde kan doen. 

Wat gaan we doen in deze les

• Pol over je eigen energie gebruik.
  
• Kijken we een documentaire met kijkvragen
• Wat is de energietransitie.
• Wat kunnen wij thuis doen om een steentje bij te dragen aan het milieu. 

Placemat

• In het vak in het midden schrijf je: duurzame energie
  
• In de vakken erbuiten schrijf je voor jezelf op wat je vandaag hebt geleerd. 

Waar gebruik jij energie
voor?

Bij ons staat de verwarming overdag altijd op:

17

19

20

22

weet ik niet

24

Wij koken thuis:

electrisch(ook inductie)

op gas

Ons huis is goed geïsoleerd

ja

nee

het tocht

ik heb geen idee

Onze energie is van een energiemaatschappij die:

alleen maar groene energie aanbiedt

groene stroom heeft maar ook andere soorten

stroom heeft, ik weet niet of het groen is of niet

de goedkoopste energie heeft

Als een product stuk is, dan...

gooi ik het weg

probeer ik het te repareren

wil ik het repareren maar dat is vaak te duur

breng ik het naar de kringloop

Als ik iets nodig heb, dan...

koop ik het nieuw

koop ik het tweedehands

koop ik soms tweedehands soms nieuw

koop ik nieuw, en een heel klein beetje tweedehands

Mijn transportmiddel om naar school te komen is:

OV

fiets

auto

electrische fiets

anders

We kunnen daar twee dingen tegen doen. De eerste is energiebesparing, dus minder (fossiele) energie gebruiken. Dan kunnen we langer met de bronnen die we hebben.

De tweede is overstappen op duurzame energie. Duurzaamheid betekent niet méér hulpbronnen gebruiken dan dat er bijkomen, zodat mensen ze ook in de toekomst nog kunnen gebruiken.

Die overstap naar duurzame bronnen noemen we de energietransitie. Een transitie is een overgang, dus overgang naar andere energiebronnen.

Film

• We gaan zo een film kijken van Morgenland. Deze film gaat over de energietransitie in Nederland.
  
  

Nabespreking

Aan welke vormen van duurzame energie werken we?

Waarom zijn er ook mensen tegen duurzame energie?

Gaat het allemaal wel snel genoeg?

Wat betekent de energie-transitie voor jou?

Waarom moet er eerst bezuinigd worden op energiegebruik, voordat we kunnen beginnen met de energietransitie?

1. Dat hoeft niet, groene energie kunnen we zoveel gebruiken als we willen.
2. Door te bezuinigen sparen we geld wat we kunnen investeren in groene energie.
3. Onze huidige fabrieken, lampen en verwarmingen werken niet goed op groene energie.
4. We gebruiken nu meer energie dan we ooit duurzaam kunnen opwekken.

Er is niet altijd genoeg zon en wind. De vorige vraag ging over bezuinigen op energiegebruik. Waarom is er dan nog steeds niet genoeg zon en wind?

1. Als de wind gaat liggen en er komen wolken voor de zon, zou de stroom uit kunnen vallen.
2. Door teveel van de zon en wind te gebruiken is er straks misschien te weinig zonlicht over.
3. Er zijn nu nog te weinig zonnepanelen en windmolens. Die moeten we eerst nog maken.
4. Zelfs als de zon fel schijnt en het waait heel hard, hebben we nog niet genoeg energie.

Waterstof maken we van water en.. elektriciteit. Is waterstof dan wel duurzaam?

1. Ja, omdat bij het gebruik van waterstof alleen waterdamp vrijkomt.
2. Soms, het hangt er vanaf hoe we de elektriciteit die we hiervoor gebruiken opwekken.
3. Nee, als we dit doen kan het zijn dat al het water op raakt.
4. Nee, want ook bij waterstof worden er gassen uitgestoten.

Biomassa levert gas op. Als we dit gas verbranden, komt toch CO2 vrij. Waarom noemen we dit dan toch 'groen gas'?

1. De CO2 die bij groen gas vrijkomt, is eerder al door planten uit de lucht gehaald.
2. De naam groen gras slaat op de kleur van plantenafval, verder is dit gas niet duurzaam.
3. Omdat bij gas van biomassa alleen maar waterstofgas vrijkomt.
4. We noemen dit groen gas omdat het ervoor zorgt dat we minder afval hebben.

We moeten juist minder olie, gas en kolen uit de grond halen. Geothermie komt ook uit de grond. Is dat dan wel een goede oplossing?

1. Ja, want bij geothermie halen we alleen warm water naar boven en verbranden we niks.
2. Ja, want geothermie zit minder diep in de aarde dan olie, gas en kolen.
3. Soms, het hangt er vanaf of we de warmte ook weer terug onder de grond stoppen.
4. Nee, geothermie is fossiel en daarom niet duurzaam.

En hoe ga je dat doen?

De bekendste duurzame bronnen zijn zonne-energie en windenergie. Je kent ze vast van zonnepanelen of windmolens. Zon en wind raken nooit op en zijn daarom duurzaam.

Windenergie wordt in Nederland veel gebruikt. Dat werkt, want in Nederland waait het veel en hard.

Windenergie op zee in 

Nederland. Windparken in het Nederlandse deel van de Noordzee. 

www.energieopwek.nl

kijken hoeveel energie er nu opgewekt wordt in Nederland

Maar windmolens zijn niet mooi en geven vaak geluidsoverlast. Bovendien is het niet heel betrouwbaar: je kan de wind niet op commando aan of uit zetten.

Zonne-energie kan opgewekt worden door zonnecellen op daken of in weilanden. Die liggen niet in de weg en daardoor hebben mensen er geen last van.

Maar in Nederland hebben we niet veel zonuren, zeker niet in de winter. Daarnaast is zonne-energie best duur.

Een derde vorm is biomassa. Daarbij worden organische materialen, zoals hout en groente- en tuinafval, verbrand en omgezet in elektriciteit.

Bij dat verbranden komt wel CO2 in de lucht. Maar omdat bomen tijdens hun leven CO2 hebben opgeslagen, staat de balans daarna gelijk.

Die uitwisseling van CO2 heet de koolstofkringloop.

Biomassa is beschikbaar op het moment dat wij dat willen. Is er meer energie nodig, dan verbranden we meer biomassa.

Al die biomassa komt niet uit Nederland zelf, maar uit Zuid-Amerika en Afrika. Daar wordt regenwoud gekapt of moeten akkers wijken om ruimte te maken voor onze energie.

Energietransitie in Nederland

• Overstap van grijze energie naar groene energie. (Van niet-duurzaam naar duurzaam)
• Behalen doelen uit het klimaatakkoord (mondiaal akkoord)
• = verminderen CO2 uitstoot en klimaatverandering
• Voordeel minder afhankelijk van andere landen.

Energietransitie in Nederland

Elektriciteitsproductie naar energiebron, 2016 – 2035, op basis van vastgesteld beleid.

Wat maakt de energietransitie nog lastig?

• Technieken herbruikbare energie nog in ontwikkeling.
• Wereld ingericht op gebruik uitputbare bronnen.

Noem 5 plekken waar we in Nederland energie opwekken. Zoek deze op je en voeg ze toe

Energie in en rondom je huis.

Maak je huis energiezuinig.

https://www.ntr.nl/html/micrio/schooltv/energieinhuis/

Gebruik deze interactieve plaat.

schooltv.nl

Wie is dit meisje?

Waardoor is zij bekend geworden?

Leerdoelen

• Je weet wat de betekenis is van energietransitie.
• Je begrijpt waarom het belangrijk is dat er een energietransitie komt.
• Je kent verschillende soorten duurzame energiebronnen.
• Je kent de voor - en nadelen van belangrijkste duurzame energiebronnen.
• Je ontdekt wat je zelf aan de opwarming van de aarde kan doen. 

Placemat

• In het vak in het midden schrijf je: duurzame enrgie
  
• In de vakken erbuiten schrijf je voor jezelf op wat je vandaag hebt geleerd. 

Lever je placemat in.