3.3 Europa en de Wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3,4

3.3 Europa en de wereld

Leerdoelen

• Hoe de handel tussen alle werelddelen groeide in de 17e eeuw. 
• Hoe Europeanen hun activiteiten in Azië en Oost-Afrika uitbreidden. 
• Hoe Europeanen hun activiteiten in Amerika en West-Afrika uitbreidden.  

Wat weet je van
Nederlands-Indië?

Kolonisatie Zuid-Oost Azië

Portugal begin 16e eeuw. 

Later volgt de rest van Europa. Engeland en Nederland. 

Specerijen

• Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

• Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

• Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Nieuw probleem!

• Steeds meer Nederlandse (compagnieën) bedrijven gaan naar Indië varen.

• Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

• De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)

• Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.

• Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

• Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Doel: handelsmonopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

Jan Pieterszoon Coen

• Gouverneur-Generaal
• Berucht vanwege het gebruik van geweld. 

• VOC grootste bedrijf ter wereld. 20.000 Werknemers.

• Factorijen: handelspost en kanoteren en pakhuizen.

Batavia

Hoe?

• Uitschakelen van concurenten

• Bouwen van handelposten (Batavia)
  

• Contracten met inheemse vorsten

• Indien nodig: veel geweld
• Hongitochten, speciale strafexpedities om smokkelen tegen te gaan

schooltv.nl

Europese expansie 

Portugal: handelsposten en kolonies in Azië en West-Afrika.

Verkopen geweren en geweven stof in ruil voor slaven.

Slaven gebruiken op de plantages.

Andere Europese landen koloniseren Amerika en gaan ook slaven halen uit Afrika

Er ontstaat een driehoekshandel

WIC

West-Indische compagnie

Maakte veel meer gebruik van piraterij

Slavenhandel

Plantages

Verovering van de zilvervloot in 1628

Wereldeconomie

schooltv.nl

Leerdoelen

• Hoe de handel tussen alle werelddelen groeide in de 17e eeuw. 
• Hoe Europeanen hun activiteiten in Azië en Oost-Afrika uitbreidden. 
• Hoe Europeanen hun activiteiten in Amerika en Wes-Afrika uitbreidden.  

aan de slag 

Beantwoord in een tweetal de volgende vragen over de VOC en de  WIC:

Wat is de VOC/WIC? ●

In welke gebieden handelde de VOC/WIC? ●

Op welke manier dreef de VOC/WIC handel? ●

Waarin handelde de VOC/WIC? ●

Welk aandeel had de slavenhandel in de totale winst van de VOC/WIC? 

 ●Leg uit of de VOC/WIC in de 17de eeuw een winstgevend bedrijf was.  

Klaar ? Aan de slag met je taken

Taken

 Met werkboek: 2, 4, 6, 7, 8

- Zonder werkboek: Verdiep je in de VOC en leg uit hoe aandelen werkte. Reken ook om hoeveel euro de VOC waard was.