Politiek

• Wiskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 1.1: Maatschappij en de politiek

Wat is politiek?

Wat zijn politici?

Wat is overheidsbeleid?

Wat is politieke macht?

Maken vragen 1 t/m 4 (blz. 7)

Maken vraag 10 en 12 (blz. 10 en 11)

Maatschappelijk probleem?

De huurprijs van huizen is enorm gestegen.

- Veel mensen hebben er last van (algemeen belang).

- Er zijn verschillende meningen over.

- Veel aandacht in de media.

- De overheid moet het proberen op te lossen.

Maatschappelijk probleem?

Hoe moeten scholen om gaat met ChatGPT?

- Veel mensen hebben er last van (algemeen belang).

- Er zijn verschillende meningen over.

- Veel aandacht in de media.

- De overheid moet het proberen op te lossen.

Maatschappelijk probleem?

Meneer Jansen zijn hoofdhaar groeit niet zo hard meer.

- Veel mensen hebben er last van (algemeen belang).

- Er zijn verschillende meningen over.

- Veel aandacht in de media.

- De overheid moet het proberen op te lossen.

Maatschappelijk probleem?

Ronald Koeman wil Bergwijn niet meer 

selecteren voor het Nederlands elftal.

- Veel mensen hebben er last van (algemeen belang).

- Er zijn verschillende meningen over.

- Veel aandacht in de media.

- De overheid moet het proberen op te lossen.

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 1.2: Maatschappelijk probleem

- Veel mensen hebben er last van (algemeen belang).

- Er zijn verschillende meningen over.

- Veel aandacht in de media.
- De overheid moet het proberen op te lossen.

Maken vragen 5 t/m 8 (blz. 9)

Maken vraag 9 en 13 (blz. 10 en 11)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 1.2: Maatschappelijk probleem

- Waarden en normen

- Belangen

- Macht, machtsmiddelen

- Dilemma

Maken vraag 12, 14, 15 (blz. 11 en 12)

Maken samenvatting hoofdstuk 1 (blz. 15)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 2.1: Kenmerken rechtsstaat

- Grondwet

- Grondrechten

- Rechtsbescherming

- Onafhankelijke rechter

- Democratie

Maken vraag 1, 2, 3, 4 (blz. 17) + samenvatting H2 (blz. 27)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 2.2: Parlementaire democratie

- Verkiezingen (vrij, geheim, kiesrecht)

- Macht bij het parlement (1e en 2e kamer)

- Besluit alleen met meerderheid van stemmen

- Macht van de overheid bepaald door grondwet

- Trias politica (machtenscheiding)

Maken vraag 5, 6, 7, 8 (blz. 19) + 14, 15, 16 (blz. 22 en 23)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 2.3: Dictatuur

- Eén persoon of één partij heeft alle macht

- Geen democratie

- Geen grondrechten

- Geen persvrijheid

- Sterk leger

Maken vraag 9, 10, 11, 12 (blz. 21) + 17, 18, 19 (blz. 24)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 3.1: Politieke partijen

- Actief en passief kiesrecht

- Kiesstelsel (evenredige vertegenwoordiging / meerderheidsstelsel)

- Politieke partij, verkiezingsprogramma, lijsttrekker, peilingen, zwevende kiezers.

Maken vraag 1, 2, 3, 4 en 5 (blz. 31)

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 3.2: 

- Progressief: dingen veranderen, gericht op de toekomst

- Conservatief: dingen vasthouden, het goede uit het verleden voortzetten

- Links: Gelijkwaardigheid, wij-gevoel, overheid moet zwakkeren helpen.

- Rechts: Vrijheid, ik-gevoel, eigen verantwoordelijkheid, overheid moet niet te veel helpen, maar wel zorgen dat het veilig is (vrijheid beschermen).

 - Midden: tussen links en rechts in.

Maken vraag 6, 7, 8, 9, 10 (blz. 33)   Maken vraag 11 en 12 (blz. 36)

Lie Braal

Lie is 16 jaar oud en krijgt veel vrijheid van haar ouders. 

Ze mag bijvoorbeeld zelf weten hoe laat ze thuis komt na een feestje en hoeveel alcohol ze dan drinkt. Haar ouders vinden het heel belangrijk dat ze na het feestje weer veilig thuis komt en daarom komt haar vader (maakt niet uit hoe laat) haar altijd weer ophalen.

De broer van Lie vindt het niet stoer om opgehaald te worden na een feestje, dus hij krijgt geld mee om een taxi naar huis te kunnen betalen.

Lie is erg goed in tennis en haar ouders stoppen veel tijd en energie in haar carriére en hopen dat ze een prof zal worden. De broer van Lie heeft niet een specifiek talent en hangt veel buiten rond met vrienden. Hij vindt het wel jammer dat zijn ouders niet veel tijd in hem steken en voelt zich een beetje ongelijk behandeld. Het kan Lie niet zoveel schelen dat haar broer zich achtergesteld voelt: 'Hij moet gewoon harder werken en meer laten zien dat hij graag iets wil'.

Soos Jaal

Soos is 17 jaar oud en heeft duidelijke afspraken met haar ouders. 

Ze moet na een feestje om 01:00 uur weer thuis zijn en ze mag geen alcohol drinken van haar ouders. Ze hebben dit afgestemd met de ouders van vriendinnen van Soos, want ze zouden het oneerlijk vinden als voor haar vriendinnen andere regels zouden gelden.

Het broertje van Soos kan niet zo goed leren als Soos. Daarom stoppen haar ouders veel tijd en energie in het begeleiden van haar broertje. Soos helpt haar broertje ook regelmatig met schoolwerk. Hierdoor heeft ze soms geen tijd meer voor haar eigen schoolwerk. Dat vinden haar ouders niet zo erg, want ze kan de HAVO makkelijk aan en hoeft niet zo nodig naar het VWO. 

Het belangrijkste is dat haar broertje gewoon een opleiding kan afronden en later een goede baan vindt. 

Wat doen we vandaag?

Hoofdstuk 4.1: 
Liberalisme

- Vrijheid (persoonlijk en economisch) 

- Eigen verantwoordelijkheid

Socialisme (sociaal democratie)

 - Gelijkwaardigheid
-  Overheid moet zwakkeren helpen.

Maken vraag 1, 2, 3, 4 (blz. 45) en maken vraag 9 (blz. 48)

Wat doen we vandaag?

Maken vraag 5, 6, 8 (blz. 47) en maken vraag 9, 10, 11, 12 (blz. 48 en 49)

Kabinet en regering (5.1)

Kabinet: ministers + staatssecretarissen

Regering: ministers + koning

Kabinetsformatie (meerderheid + beleid)

1. Informateur (informeren welke partijen samen kunnen)

2. Regeerakkoord (de partijen maken afspraken)

3. Formateur (ministers en minister-president aanwijzen)

4. Beëdiging (eed afleggen)

Maken vraag 1, 2, 3 en 4 (blz. 57) en maken vraag 10, 11, 12 (blz. 60)

Taken van de regering (5.2)

Taken ministers

- Maken van wetsvoorstellen

- Uitvoeren van wetten

- Rijksbegroting (miljoenennota) opstellen

Troonrede: overzicht van wat er is gebeurd en wat de plannen zijn.

Miljoenennota: overzicht van inkomsten en uitgaven.

Mininsteriele verantwoordelijkheid: minister is verantwoordelijk, ook voor wat de koning zegt. Koning is onschendbaar (hij hoeft niks uit te leggen).

Maken vraag 6, 7, 8 en 9 (blz. 59) en maken vraag 13, 14, 15, 16 (blz. 61 en 62)

Het parlement (6.1)

Regeringspartij: partij die in de coalitie zit (samen hebben 75+ zetels)

Oppositiepartij: partij die niet in de coalitie zit (samen 75- zetels)

Fractie: de personen die samen een politieke partij vormen.

Fractievoorzitter: woordvoerder en gezicht in de media.

Wat doen ministers: wetsvoorstellen keuren en ministers controleren.

Maken vraag 1, 2, 3 en 4 (blz. 67) en maken vraag 9, en 10 (blz. 70)

Politieke besluitvorming (7.1)

MAATSCHAPPELIJK PROBLEEM (bijvoorbeeld deepfakes)

1. Wens komt op politieke agenda (Tweede kamer gaat er over overleggen)

2. Bedenken van oplossingen (Strafbaar maken, meer politiekracht om het aan te pakken)

3. Besluit nemen (minister legt plan voor aan Tweede Kamer)

4. Uitvoeren van het besluit (nieuwe wet invoeren, politie-agenten opleiden

TERUGKOPPELING (hoe gaat het nu, wat is er nog meer nodig?)

Maken vraag 1, 2, 3 en 4 (blz. 79) en maken vraag 10, en 11 (blz. 84)

Politieke besluitvorming (7.2)

Pressiegroep: een groep die belangen nastreven en politieke besluitvorming probeert te beïnvloeden. Bv. Greenpeace, LAKS, Extinction Rebellion.

Machtsmiddelen: Kennis, groepsgrootte, geld, de wet, toegang tot de media, toegang tot de politiek, aansprekende leider.

Functies van de media: 
1. agendafunctie 2. informatieve functie 3. meningsvormende functie
4. controlerende functie (waakhond) 5. spreekbuisfunctie

Maken vraag 5, 6, 7 en 8 (blz. 81 ) en maken vraag 15 en 16 (blz. 86 en 87)

Invloed van burgers (7.3)

Hoe kan je als burger invloed uitoefenen?

Maken vraag 9 (blz. 83 ) + maken Samenvatting (blz. 89)

Wat doet de provincie? (8.1)

- Onderhoud bruggen, provinciale wegen, schoon zwemwater, onderhoud natuurgebieden, bibliotheken, jongerencentra, ziekenhuizen.

- Iedere 4 jaar kiezen we wie ons vertegenwoordigd in de Provinciale Staten.

- De provinciale staten kiezen weer de leden van de Eerste Kamer.

- De Gedeputeerde Staten zijn een soort ministers van de provincie.

Zij maken de plannen en voeren ze uit.

Maken vraag 1, 2, 3 en 4 (blz. 91) en vraag 10 (blz. 94)

Wat doet de gemeente? (8.2)

Gemeenteraad: 

- Stemmen over alle belangrijke besluiten.

- Burgemeester en wethouders controleren.

College van burgemeester en wethouders:

- Uitvoeren van het beleid (lokale belastingen, registratie personen, woningbouw, onderhoud en aanleg, sportverenigingen, politie, brandweer, paspoorten, vergunningen).

- Burgemeester is verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid.

Maken vraag 5, 6, 7 en 8 (blz. 93) en vraag 12 (blz. 95) en vraag 15 (blz. 97)

Wat doen we vandaag?

- Inloggen rekenen (SomToday > digitale leermiddelen > mentorles > SmartRekenen - piramide) 

- Maakwerk afmaken

- Maken examenopdrachten (blz 100 en 101)

- Nakijken examenopdrachten