P5-les8-Politieke visies op de verzorgingsstaat

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Wat weten we nog van de vorige keer?

- Je hebt een beeld van inkomensongelijkheid tussen een aantal groepen 

- Je weet welke overheidsinstrumenten de overheid kan gebruiken om iets aan sociale ongelijkheid te doen.

- Je begrijpt de voordelen en nadelen die 

deze overheidsinstrumenten kunnen hebben.

Wat willen we vandaag bereiken?

- Je kent de verschillende politieke visies op de verzorgingsstaat:

• Liberalisme
• Socialisme
• Confessionalisme 

KERNCONCEPT Sociale ongelijkheid (3)

Een situatie waarin (1) in al dan niet (2), consequenties hebben voor hun (3) en leiden tot een (4).

Op wie lijk jij het meeste?

• Lie Braal
• Soos Jaal
• Con Fessi

Lie Braal

Lie is 16 jaar oud en krijgt veel vrijheid van haar ouders. Ze mag bijvoorbeeld zelf weten hoe laat ze thuis komt na een feestje en hoeveel alcohol ze dan drinkt. Haar ouders vinden het heel belangrijk dat ze na het feestje weer veilig thuis komt en daarom komt haar vader (maakt niet uit hoe laat) haar altijd weer ophalen.

De broer van Lie vindt het niet stoer om opgehaald te worden na een feestje, dus hij krijgt geld mee om een taxi naar huis te kunnen betalen.

Lie is erg goed in tennis en haar ouders stoppen veel tijd en energie in haar carriére en hopen dat ze een prof zal worden. De broer van Lie heeft niet een specifiek talent en hangt veel buiten rond met vrienden. Hij vindt het wel jammer dat zijn ouders niet veel tijd in hem steken en voelt zich een beetje ongelijk behandeld. Het kan Lie niet zoveel schelen dat haar broer zich achtergesteld voelt: 'Hij moet gewoon harder werken en meer laten zien dat hij graag iets wil'.

Soos Jaal

Soos is 17 jaar oud en heeft duidelijke afspraken met haar ouders. Ze moet na een feestje om 01:00 uur weer thuis zijn en ze mag geen alcohol drinken van haar ouders. Ze hebben dit afgestemd met de ouders van vriendinnen van Soos, want ze zouden het oneerlijk vinden als voor haar vriendinnen andere regels zouden gelden.

Het broertje van Soos kan niet zo goed leren als Soos. Daarom stoppen haar ouders veel tijd en energie in het begeleiden van haar broertje. Soos helpt haar broertje ook regelmatig met schoolwerk. Hierdoor heeft ze soms geen tijd meer voor haar eigen schoolwerk. Dat vinden haar ouders niet zo erg, want ze kan de HAVO makkelijk aan en hoeft niet zo nodig naar het VWO. 

Het belangrijkste is dat haar broertje gewoon een opleiding kan afronden en later een goede baan vindt. 

Con Fessi

Con is 18 jaar oud, heeft 3 jongere zusjes en is opgegroeid met het christelijke geloof. Volgens zijn ouders moet de mens goed voor zijn lichaam zorgen, dat hij van God gekregen heeft. Zijn ouders willen daarom liever niet dat hij uitgaat of alcohol drinkt, ondanks dat hij al 18 jaar oud is. 

De ouders van Con vinden het belangrijk dat ze elke dag als gezin samen aan tafel zitten voor het ontbijt en het avondeten. Er is dan even tijd voor gezelligheid en ook om dingen met elkaar te overleggen. 's Avonds lukt het niet altijd om tegelijk aan tafel te zitten, omdat Con of zijn zusjes naar de sportclub, muziekvereniging of catechisatie zijn. De ouders van Con stimuleren heel erg dat Con en zijn zusjes lid zijn en volop meehelpen bij een club of vereniging: 'Hierdoor leren ze al vanaf jonge leeftijd dat iedereen zijn steentje moet bijdragen als je iets wilt bereiken'.
Con helpt graag anderen die zwak zijn en in de problemen komen: 'Als het mij een keer niet goed zou gaan, zou ik het ook fijn vinden als ze mij zouden helpen'.

Ik lijk het meeste op ...

1. Lie Braal
2. Soos Jaal
3. Con Fessi
4. Iet Sanders

Liberale ideologie

- Eigen verantwoordelijkheid en eigen initiatief bij burgers: dereguleren en privatisering. 

- Beperkte overheidsbemoeienis.

- Denivellering van inkomens; 

- De werkgelegenheid moet worden vergroot door belastingen te verlagen. 

 

Socialistische ideologie

- Grotere rol voor de overheid om de gelijkheid tussen mensen te bevorderen en heeft meer vertrouwen in de overheidsinstrumenten om sociale ongelijkheid te verminderen. 

- Minder vertrouwen in de vrije markt en vinden dat die aan regels moet worden gebonden. 

- De rijken betalen meer belasting om de sociale ongelijkheid tegen te gaan. 

Confessionele ideologie

- Voor gespreide verantwoordelijkheid, tussen overheid en burger. 

- Streeft naar een ‘staatsvrije ruimte’ waarin levensbeschouwelijke waarden veilig zijn. 

- Maatschappelijke organisaties moeten taken uitvoeren en beslissingen nemen. De overheid moet alleen de randvoorwaarden scheppen, zodat mensen zelf verantwoordelijkheid kunnen dragen. 

KERNCONCEPT Macht (3)

Het (1) in te zetten om bepaalde (2) en de (3) te beperken of te vergroten.

KERNCONCEPT Conflict (2)

Een situatie waarin (1), groepen en/of staten elkaar (2) om de eigen (3) te bereiken.

00:48

De overheid heeft dus ongeveer een kwart van de aardgasopbrengsten besteed aan sociale zekerheid. Wat is het risico hiervan?

01:12

Waarom zullen de kosten oplopen?

02:07

¨We moet ingrijpende keuzes maken¨
Kies het socialisme, liberalisme of confessionalisme en bedenk een oplossing voor het huidige probleem van de verzorgingsstaat.