Les: Pompen in de voeding

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 3

Procestechniek

Les: Pompen in de voeding  

Lesdoelen

Jij:

• Kent de verschillende types
• Kent de werking van verschillende pompen
• Kent de toepassingsgebieden van de verschillende pompen
• Kent de voor en nadelen van de verschillende pompen

Centrifugaalpomp

Eigenschappen van de CF pomp

• Grote capaciteit
• Lange levensduur
• weinig onderhoud
• Relatief goedkoop

Nadelen van de CF pomp

• Geringe opvoerhoogte
• Kans op cavitatie
• Niet zelf aanzuigend
• Niet geschikt voor viskeus product

In de uitvoer van de CF pomp zit een vernauwing. Waarom is dat?

1. Dat helpt vloeistof in de pomp beter te mengen
2. Daarmee kan je capaciteit verminderen
3. Voorkomen van onderdruk in pomphuis
4. Daardoor werkt de centrifugale kracht beter

Soms heeft een CF pomp sealwater nodig. Maar waarvoor is dat?

1. Voor koeling van de pomp
2. Voor koelen van de pomp as
3. Voor afdichting tussen pomp en kering
4. Voor smeren en koelen van de afdichting

Sealwater is altijd onthard water. Waarvoor is dat?

1. Hard water geeft meer slijtage aan de afdichting
2. Hard water koelt en smeert minder goed
3. Hard water geeft kalkaanslag in de pomp
4. Met hard water bestaat de kans van kalkzouten in je product

Sper (seal) water is altijd onthard water. Waarom is dat?

Wat wordt bedoeld met flow?

1. Vloeiende beweging
2. Hoeveelheid in gewicht per tijdseenheid
3. Hoeveelheid liters per tijdseenheid
4. Hoeveelheid liters per uur

Hoe (2 manieren) wordt meestal de flow geregeld bij een centrifugaalpomp?

Flow regelen bij een CF pomp

• Met frequentie regeling Electro motor

• Met regelklep op de afvoerzijde 

Wat is onderdeel
1a

1. pompdeksel
2. pomphuis
3. pompkast
4. pompseal

Wat is onderdeel
2

1. wieken
2. waaier
3. rad
4. pompbladen

Wat is onderdeel
4

1. asafdichting
2. lagers
3. ondersteuningsbuis
4. as smering

Wat is onderdeel
6

1. pomp as
2. motor
3. stang
4. bevestigingspen

De voor en nadelen van een centrifugaalpomp

Voordelen 

Nadelen 

Eenvoudige constructie

productbeschadiging

niet zelfaanzuigend

Lage drukken

lage onderhoud kosten

Prijs 

cavitatie 

Wat is dat:

• Imploderen van dampbellen (water) in een afgesloten ruimte

Waardoor ontstaat cavitatie:

• dampbellen ontstaan bij het kookpunt --> Normaal 100 graden C
• Kookpunt gaat omlaag bij druk < 1 bar (omgevingsdruk)
• Geen vernauwing in afvoer? Dan ontstaat door de CF werking onderdruk in het pomphuis
• Onderdruk in pomphuis? Dan spontaan komen van water in product = dampbellen!!
• Dampbellen slaan kapot op de waaier en daardoor imploderen --> Kleine explosies!!
• Explosie geven metaalschade aan waaier --> Metaalsplinters

Opvoerhoogte CF pompen

Relatie tussen opvoerhoogte, druk en vloeistofdichtheid

Meertraps centrifugaalpompen of hydrofoorpomp

• Zijn  er in horizontale en verticale uitvoering
• Wordt (veel) gebruikt als ketelvoedingswater pomp bij stoomketels (>10 bar)
• De persdruk van de 1e waaier is de toevoerdruk van de 2e waaier (per waaier ongeveer 3 bar)
• Dus elke opvolgende waaier zal een drukverhoging genereren. 
• In theorie zal dus een 4 traps pomp 12 bar druk kunnen opbouwen. 

De impellor pomp

Eigenschappen:

• Is zelf aanzuigend!  

Nadeel:

• Lage capaciteit

00:00

Kan ik water laten koken op kamertemperatuur?

1. Ja met hoge drukken
2. Ja met lage drukken
3. Nee water kookt bij 100 C
4. Nee water kookt alleen als je deze gaat verwarmen

Kan je nog een nadeel bedenken van de impellor pomp?

1. te lage capaciteit
2. Kwetsbaar voor MO
3. Binnenwerk slijt snel
4. Beschadigd het product

Verdringer of lobbenpomp

Eigenschappen:

• Geschikt voor viskeuze producten
• Kan tot grote opvoerhoogte verpompen
• Nauwelijks beschadiging van product

Nadelen:

• Kwetsbaar voor product vreemde delen
• Prijzig
• Lage capaciteit

Let op de vloeistofstroming in de verdringerpomp

Roterende verdringer/ schroefpomp

Werking:

Wat is voordeel van een schroefpomp tov lobbenpomp

1. Geen slip
2. Nauwkeurig in doseren
3. Goedkoper
4. constante flow

Membraanpomp

Eigenschappen:

• Aangedreven door lucht in plaats van elektrisch en daardoor veilig
• Klein en goed mee te doseren

Nadeel:

• Lage capaciteit
• fluctueert in stroming

Voor welke functie is een membraanpomp uitermate geschikt?

Zuig - perspompen

Eigenschappen:

• Geschikt voor hoge druk
• Zeer geschikt voor regelen van bepaalde capaciteit

Nadeel:

• Kwetsbaar voor product vreemde materialen
• Prijzig
• Licht pulserend

Wat zijn toepassingen van de zuig - pers pomp in de voeding?

1. Voedingspomp droogtorens
2. Homogeniseren product
3. Hogedruk reiniger
4. Vloeistoffen oppompen tot grote opvoerhoogte

Wormpomp

Eigenschappen:

• Zelf aanzuigend
• 2 draairichtingen

Nadelen:

• Gering in capaciteit
• mag niet drooglopen

Slangenpomp

Eigenschappen:

• Nauwkeurig te regelen
• Hygiënisch --> Product komt niet in aanraking met rotor

Nadeel:

• Kwetsbaar voor beschadiging
• Lage capaciteit

Vloeistofring pomp

Is een vacuümpomp --> Voor afzuigen van waterdamp en de niet condenseerbare gassen. Veel gebruikt bij indamp installatie

Eigenschappen:

• Grote capaciteit
• Geschikt voor hoge temperaturen

Nadeel:

• Kan niet zonder seal water

De vloeistofringpomp kan veel waterdamp afvoeren. Hoe komt dat?

1. Dat komt door de plaatsing van de rotor in het pomphuis (niet in midden)
2. Dat komt door het hoge toerental
3. Dat komt door het condenseren van de waterdamp
4. Dat komt door het aantal schoepen in de pomp

Vacuüm pomp "Busch"

Eigenschappen:

• Grote capaciteit
• Geschikt voor afvoer van droge lucht --> Verpakkingslijnen

Nadeel:

• Niet geschikt voor waterdamp

Praktijkopdracht

Je gaat op je afdeling en/of werkplek op zoek naar de verschillende pompen die worden toegepast. 

• Welk symbool wordt daarvoor gebruikt op de PID of SCADA
• Welk product of medium wordt verpompt en waarom deze pomp
• Hoe wordt capaciteit van de pomp geregeld
• Wat zijn de voor en nadelen van deze pomp
• Is er een alternatief voor de pomp en zo ja welke
• Je maakt daarvan een presentatie en je kan deze presenteren aan de groep

Check: Lesdoelen

Jij:

• Kent de werking van verschillende pompen
• Kent de toepassingsgebieden van de verschillende pompen
• Kent de voor en nadelen van de verschillende pompen