3.3 vraag en aanbod

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Ben jij ondernemend?

3.3 Vraag en aanbod

3.3 Vraag en aanbod

• Ik kan uit een grafiek de evenwichtsprijs en hoeveelheid aflezen.
• Ik kan uitleggen waardoor de vraag- en aanbodlijnen verschuiven.
• Ik kan het gevolg uitleggen van een verschuiving van een vraag- en/of aanbodlijn.
• Ik kan het gevolg uitleggen van het instellen van een maximumprijs door de overheid.
• Ik kan met behulp van een concreet voorbeeld uitleggen wat een transparante markt is.

Europa was lang afhankelijk van Russisch gas. Door de oorlog in Oekraïne is de aanvoer van Russisch gas sterk afgenomen.
Wat is het gevolg voor de gasprijs?

1. stijgt
2. daalt
3. blijft gelijk

Oktober was de warmste oktobermaand in tijden. De verwarming bleef bij vele gezinnen uit.

Wat is het gevolg voor de gasprijs?

1. stijgt
2. daalt
3. blijft gelijk

De VS en Noorwegen gaan extra gas aanbieden aan Europa.
Wat is het gevolg voor de gasprijs?

1. stijgt
2. daalt
3. blijft gelijk

3.3 Vraag en aanbod

Evenwicht

Het punt waar vraag en aanbod gelijk zijn
aan elkaar is:

• De evenwichtsprijs
• De evenwichtshoeveelheid

Vraag 3b

De evenwichtsprijs is € 1.750

De evenwichtshoeveelheid is 25.000

Maak opdracht 3

Bespreken opdracht 3

• 3 a     Prijs            Vraag          Aanbod
  
•            € 750          65.000        5.000
  
•            € 1.250       45.000      15.000
  
•            € 1.750       25.000      25.000
  
•            € 2.250        5.000       35.000
  
• b De evenwichtsprijs is € 1.750.
  
•     De evenwichtshoeveelheid is 25.000.
  
• c 25.000 × € 1.750 = € 43.750.000
  

vraag 5a en 5b

Het aanbod scooters neemt met 15.000 toe. De vraag blijft gelijk.

vraag 5c en 5d

Door subsidie krijgt men een deel van de aanschafprijs terug. Bij iedere prijs stijgt de vraag met 15.000. Het aanbod blijft gelijk. 

3.3 Vraag en aanbod

Vraag kan verschuiven

• Als de vraag toeneemt terwijl het aanbod gelijk blijft, stijgt de prijs.
    vb: inkomen consumenten stijgt.
• Als de vraag afneemt terwijl het aanbod gelijk blijft, daalt de prijs.
    vb: verouderde technologie

3.3 Vraag en aanbod

Aanbod kan verschuiven

• Als het aanbod toeneemt terwijl de vraag gelijk blijft, daalt de prijs.
    vb: meer producenten.
• Als het aanbod afneemt terwijl de vraag gelijk blijft, stijgt de prijs.
    vb: grondstoffen te kort.

Maak opdracht 5 en 6

Je mag de tekenopdrachten in je boek maken.

Bespreken

• 5 a

•  b De nieuwe evenwichtsprijs is € 1.500
•   De nieuwe evenwichtshoeveelheid is 35.000
  

3.3 Vraag en aanbod

Vrije markt

Als de prijs bepaald wordt door vraag en aanbod, dan is er een vrije markteconomie. Dit werkt het best bij een transparante markt (veel aanbod en veel vraag).

Soms zijn hoge prijzen onwenselijk en grijpt de overheid in:

• maximumprijs instellen
• subsidie geven

Transparante  markt

• Jouw producten en prijzen zijn goed met elkaar te vergelijken = transparante markt

Minimumprijs 

- Er ontstaat een aanbodoverschot

 

- De overheid heeft hierdoor kosten omdat er een aanbodoverschot is en de overheid koopt dit overschot voor de minimumprijs op.

- Een minimumprijs wordt voornamelijk in de landbouwindustrie gebruikt door de overheid.

Maximumprijs

Maximumprijs wordt ingesteld door de overheid om de consument te beschermen tegen te hoge prijzen.

Door het instellen van een maximumprijs zullen de winsten van de aanbieders dalen.

Door het instellen van een maximumprijs is de vraag naar een product groter dan het aanbod. Er ontstaat een vraagoverschot of aanbodtekort

maximumprijs

Opdrachten 7, 8 en 10 maken

Opgave 7 en 8

• 7 Sociale huurwoningen moeten betaalbaar blijven voor mensen met een laag inkomen. Huurwoningen in de vrije sector zijn voor mensen met een hoger inkomen. Die kunnen een hogere huur wel betalen.  

• 8 a Meer aanbod. Boeren kregen gegarandeerd een bepaalde prijs. Daardoor was het aantrekkelijk om meer/veel te produceren.
  
•  b Melk is een basisbehoefte. Mensen gaan nauwelijks meer of minder melk drinken als de prijs verandert.
  
•  c Als gevolg hiervan ontstond een melkoverschot.
  

Opdracht 10

• a 1 Ja. Op een transparante markt kun je als consument de producten en prijzen goed met elkaar vergelijken. Je kunt dan een goede keuze maken voor een product en prijs die bij je past.
  
•   2 Nee. In een transparante markt kunnen producenten niet ongemerkt de prijzen verhogen en zo meer verdienen.
  
•  b Argument voor de mening van John: Op de huizenmarkt kun je het aanbod en de prijs van woningen makkelijk met elkaar vergelijken. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van Funda.
  
•   Argument voor de mening van Bea: Als er weinig aanbod van woningen is, en veel vraag ernaar, dan stijgen de prijzen van woningen. Je weet ook niet wat andere vragers voor een woning bieden. De prijsvorming is dan onduidelijk.
  

3.3 Vraag en aanbod

• Ik kan uit een grafiek de evenwichtsprijs en hoeveelheid aflezen.
• Ik kan uitleggen waardoor de vraag- en aanbodlijnen verschuiven.
• Ik kan het gevolg uitleggen van een verschuiving van een vraag- en/of aanbodlijn.
• Ik kan het gevolg uitleggen van het instellen van een maximumprijs door de overheid.
• Ik kan met behulp van een concreet voorbeeld uitleggen wat een transparante markt is.

Huiswerk

3.4 lezen.