1.4 Europa na de 1ste wereldoorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De tijd van wereldoorlogen

1.4 Europa na de Eerste Wereldoorlog

Leerdoel

• Je kunt uitleggen waarom de Republiek van Weimar grote politieke en economische problemen kende. 
  
  
• Je kunt uitleggen hoe in Italië het fascisme op kwam. 

Planning

• Gevolgen van het verdrag van Versailles
• Duitsland na WOI
• Fascisme
• Kenmerken van het fascisme
• Opkomst Hitler
  Historische vaardigheden
• Afsluiting

Interbellum

• 
  
  
• Een interbellum (van het Latijn inter, tussen en bellum, oorlog) is een periode tussen twee oorlogen.

• Het interbellum is de periode tussen de Eerste en de Tweede Wereldoorlog (1919-1939)
  

Gevolgen van het verdrag van Versailles 

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland).
  

• Door schadevergoeding waren er veel economische problemen in Duitsland. 

• Duitsland was altijd een keizerrijk geweest en kende geen democratie, daarnaast was dit de regering die de wapenstilstand had getekend...

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog 

• De herstelbetalingen zijn niet op te brengen door de regering, en de inflatie is groot.
  
  

• Regering besluit geld bij te drukken: gevolg het wordt nog minder waard. 
  
  

• Verschillende groepen (extreemlinks/extreemrechts) proberen de macht te grijpen (staatsgreep) en er is veel politiek geweld (o.a. moorden op politici).
  

Vrijkorpsen

• Gewapende groeperingen van (rechtse) oud-militairen
• Ze geloofden sterk in de Dolkstootlegende
• Volgens de aanhangers van deze Dolkstootlegende lag de oorzaak van de nederlaag van de oorlog bij de communisten en joden, en niet bij de militairen. 
• Bierkellerputsch

Bezetting van het Ruhrgebied

• Omdat Duitsland de herstelbetalingen niet meer kan opbrengen, bezetten Franse troepen het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen tot betalen.

• Dit was toegestaan volgens het Verdrag van Versailles.
  
• Franse troepen blijven in het Saargebied tot 1925.

Franse troepen bezetten Essen

Crisis in de wereld 

• 
  
  
• Door overproductie van fabrieken, veel kopen op afbetaling en teveel vertrouwen in aandelenhandel, klapt de Amerikaanse economie in elkaar.
• Landen die veel met de VS handelen, worden de crisis mee in gesleept... 
  

Fascisme

• Fascisme is een politieke stroming, 
• Wordt ook wel extreem-rechts genoemd

• De naam komt van het voorwerp dat je hier ziet: een fasces
• Dit voorwerp, een bijl met takken, stond symbool voor de macht van bestuurders in het Romeinse Rijk.

Benito Mussolini

• Leider, of 'Il Duce',  van Italië (1922-1943)
• Oprichter van de Fasci di Combattimento (Zwarthemden, knokploegen)

• Na de Eerste Wereldoorlog en de Vrede van Versailles was er veel onvrede, en dat kwam door de onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.

Kenmerken van fascisme (1)

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen
  

• Fascisme is anti-democratisch: het volk hoeft niet mee te praten. Er is één leider.

• Sterk nationalisme: ieder moet zich inzetten voor zijn land. 

Kenmerken van fascisme (2)

• Fascisme is tegen persoonlijke vrijheid. Persoonlijke vrijheid ondermijnd de gehoorzaamheid van de leider.
  

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen: de hoogontwikkelden moeten de laagontwikkelden leiden. (Het recht van de sterkste: Sociaal-Darwinisme)

Kenmerken van fascisme (3)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Militarisme: geweld is goed: geen woorden maar daden
  

• De vrouw is ondergeschikt: haar taak is het krijgen van kinderen.
  

Opkomst Hitler

• Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

• Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoolog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietingen...en daarin ook slaagt. 

Leerdoel

• Je kunt uitleggen waarom de Republiek van Weimar grote politieke en economische problemen kende. 
  
  
• Je kunt uitleggen hoe in Italië het fascisme op kwam. 

Hyperinflatie

Het Duitse geld, de Deutschmark, 

was niks meer waard...

Fascisme (ideologie Mussolini)

Kenmerken fascisme:

• Extreem-nationalistisch
• Militaristisch
• Antidemocratisch
• Eén leiderprincipe
• Verheerlijking geweld (bv. knokploegen)
• Totalitair (de regering wil alles bepalen voor iedereen)

0

            Einde Ottomaanse rijk en stichting van de Turkse republiek                                                                    1918  - 1923 

Republiek Turkije

Ottomaanse rijk 

Turkije/Ottomaanse Rijk

• 1914: groot, niet zoals vroeger
• Centralen, dus verliezer
• 1) Afstand doen Arabische gebieden (mandaatgebieden)
• 2) Turkije ontstaat
• Atatürk sticht republiek
• Modernisering, Turkse moslims
• Parlementaire democratie, Atatürk alle macht.

De opkomst en val van het Ottomaanse rijk

Nederland?

• Neutraliteitspolitiek, niet lid geweest van een bondgenootschap.
• Niet betrokken bij de oorlog, wel last van gehad.
• Rust in het land na 1918, de meeste mensen zijn tevreden. 
• Afkeer van oorlog en militarisme.