10 maart- Lezen, luisteren en kijken CE . 1.1 t/m 1.4 Opbouw & Indeling

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

10 maart -SHV2

Wat gaan we vandaag doen?:

• Theorie 1.1 t/m 1.4 van Lezen, Luisteren en Kijken
• Zelfstandig maken t/m opdracht 4 van 1.3 Opbouw & Indeling
• Klaar? --> maak de extra opdracht 1 en 2 1.4 Opbouw & Indeling

Welke tekstdoelen ken jij nog?

Oefenen met tekstdoelen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Oefenen met tekstdoelen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. overhalen

Samengevat

Wat weet je van onderwerp
en hoofdgedachte?

Hoofdgedachte en onderwerp

De hoofdgedachte van de tekst is het belangrijkste wat de schrijver met de tekst wil overbrengen, één zin! Kijk hiervoor in de inleiding

Het is dus niet de titel, want dan spreek je van het onderwerp.

Een onderwerp is kort en krachtig (één of twee woorden).

             Lees de tekst (hoofdgedachte)

Vraag: wat is het
onderwerp?

1. A. Dagprogramma in gevangenis.
2. B. Iedereen van zijn werkzaal begint op dat moment en ze werken door tot half twaalf.
3. C. Om half twaalf gaan alle gevangenen terug naar hun cel.
4. D. Het programma van Ad begint om half acht. Dan staat hij op en eet hij een boterham.

Vraag: wat is de
hoofdgedachte?

1. Om half 12 gaan alle gevangen terug naar hun cel.
2. Het programma van Ad begint om half acht. Dan staat hij op en eet hij een boterham.
3. Niet alle gevangenen hebben hetzelfde dagprogramma.
4. Iedereen van zijn werkzaal begint op dat moment en ze werken door tot half twaalf.

Waar let je op als je iets leest of
hoort om te bepalen of het betrouwbaar is?

Nieuwe theorie

Effect van signaalwoorden in een tekst

Jan gaat binnenkort werken. Hij is klaar met zijn studie. Hij vond het studentenleven mooi. Er breekt een tijd aan van minder lol en meer structuur. De ex-student zal zijn studievrienden minder zien. We zullen hem niet zo vaak in de kroeg aantreffen. Er gaat veel veranderen in zijn leven.

Jan gaat binnenkort werken, want hij is klaar met zijn studie. Hij vond het studentenleven mooi, maar nu breekt een tijd aan van minder lol en meer structuur. Ook zal de ex-student zijn studievrienden minder zien. We zullen hem vast niet meer zo vaak in de kroeg aantreffen. Kortom, er gaat veel veranderen in zijn leven.

Door signaalwoorden te gebruiken wordt de tekst prettiger om te lezen + de betekenis ervan wordt duidelijker.

Wat is het signaalwoord in deze zin?

Ik lees elke dag de krant, zodat ik op de hoogte ben.

Welk tekstverband geeft ZODAT aan?

Ik lees de krant elke dag, zodat ik op de hoogte ben.

1. een reden/argument
2. een tegenstelling
3. een conclusie
4. een oorzaak/gevolg

Welk tekstverband is er in deze zin?

Het is warm buiten, toch heb ik het koud.

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een samenvatting
4. een opsomming

Wat is het tekstverband in deze zin?

Je krijgt vrijstelling voor het maken van de toetsen, als je dit schooljaar een diploma haalt.
.

1. een voorbeeld
2. een tegenstelling
3. een voorwaarde
4. een opsomming

Met welk tekstverband hebben we hier te maken?

We begonnen met tien mensen, toen melden zich er nog eens tien. Nu is ons lokaal te klein.

1. Voorbeeld
2. Tegenstelling
3. Voorwaarde
4. Volgorde van tijd

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden maar, toch en echter?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. reden
4. conclusie

 Op welk tekstverband wijzen de   

 signaalwoorden want en omdat?

1. opsomming
2. conclusie
3. tegenstelling
4. reden

Waar vind je meestal het onderwerp en de hoofdgedachte van een tekst?

1. in de inleiding en het kern van de tekst
2. in de inleiding en het slot van de tekst
3. in de titel en inleiding van de tekst
4. in het middenstuk en het slot van de tekst

Wat is de hoofdgedachte van een tekst?

1. Het bevat het belangrijkste nieuws van een nieuwsbericht.
2. Het vat de getailleerde inhoud in zinnen samen.
3. Het vertelt de kortst mogelijke versie van een samenvatitng.

Wat is het belangrijkste doel van de folder: Belastingaangifte, hoe doe ik dat?

1. informeren
2. instrueren
3. overhalen
4. overtuigen

Twee voorbeelden van een tekst met als doel OVERTUIGEN zijn:

1. Een bijdrage op een internetforum over klimaatopwarming.
2. Een folder over de opleiding tot automonteur.
3. Een gebruiksaanwijzing over het vervangen van een distributieriem.
4. Een verslag van een politieke bijeenkomst.

Welke twee teksten zijn het meest betrouwbaar?

1. De bijsluiter bij een penicillinekuur.
2. De beste actiefilm: Dark Knight. (internet: Film Vandaag)
3. Duurzame houtvervangers leveren meer winst op. (vaktijdschrijft: Bouw Totaal)
4. Artikel: Jan Smit thuis aan de COSTA (tijdschrift: Privé )

Welke uitspraken zijn juist?

Informatie in een tekst is betrouwbaarder als ....

1. de bron belang heeft bij de voorstelling van zaken.
2. de bron verstand heeft van zaken.
3. de bron van de tekst bekend is.
4. de informatie ouder is dan één week.

Wat is het MINST belangrijk bij het bepalen van de betrouwbaarheid van een tekst?

1. hoe de tekst is opgemaakt
2. of de tekst uit feiten bestaat
3. wat het doel van de tekst is
4. wie de tekst heeft egschreven

JA: je krijgt deze tekst.

Zelfstandig werken 

• Nu Nederlands onderdeel Lezen, luisteren en kijken: 

1.4 Opbouw van een tekst maken t/m opdracht 4.

Klaar hiermee?--> verder met 1.5  Feit, mening en argument