§2.1 De Industriële Revolutie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 3

§2.1 Industriële Revolutie

H2 Nederland als industriële samenleving 

Vanaf 1860 begon het aantal fabrieken en spoorwegen in Nederland flink te groeien. In Groot-Brittannië gebeurde dat al in 1750. Wat waren de oorzaken van die late industrialisatie in Nederland? En wat betekende de komst van fabrieken voor de mensen die er gingen werken?

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

A

Grote economische verschillen

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom België eerder industrialiseerde dan Nederland

Begrippen:

Industriële revolutie

B

Industrie in Nederland

Leerdoel:

Je kunt uitleggen wanneer en waardoor de industrialisatie in Nederland op gang kwam

Begrippen:

Infrastructuur

Afzetgebied

C

Ondernemers en arbeiders

Leerdoel:

Je kunt de arbeidsomstandigheden en woonomstandigheden van ondernemers en arbeiders in de 19e eeuw beschrijven

Begrippen:

Arbeidsomstandigheden

Arbeidsdeling

Verstedelijking

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

A

Grote economische verschillen

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom België eerder industrialiseerde dan Nederland

Begrippen:

Industriële revolutie

• Industriële revolutie
  

= Grote verandering in de 18e en 19e eeuw in West-Europa door de komst van fabrieken en machines.

• Grote verandering in de samenleving, namelijk: het ontstaan van de arbeidersklasse.
  

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

A

Grote economische verschillen

Belgie:

Rond 1800:

• Textielfabrieken
• Stoommachines
• Steenkool en ijzererts in de grond
• 1830: Snel tempo meer spoorwegen

Nederland:

Rond 1800:

• Landbouw
• Handel
• Nauwelijks industrie
• 1839: aanleg eerste spoorlijn tussen A'dam en Haarlem

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

A

Grote economische verschillen

Oorzaken uitblijven industrie NL

Ondernemers hadden geïnvesteerd in windmolens en watermolens. Overstappen op stoom was duur

Rond 1800 nog geen steenkool beschikbaar.

Pas in 1900 steenkolenmijnen in Limburg

Tot 1860 weinig spoorwegen. Aanvoer steenkool uit BE was daarom duur

Weinig vraag naar producten i.v.m. hoge belastingen

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

A

Grote economische verschillen

Koning Willem I had plannen

België en Nederland kunnen elkaar goed aanvullen

Landbouw

Handel

Industrie

1830

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

B

Industrie in Nederland

Leerdoel:

Je kunt uitleggen wanneer en waardoor de industrialisatie in Nederland op gang kwam

Begrippen:

Infrastructuur

Afzetgebied

Infrastructuur

• Aanleg kanalen
• Aanleg spoorwegen (1839 Amsterdam-Haarlem)

1830:

• Eerste textielfabrieken in Twente

Veel huisnijverheid

Lage lonen

Wegen, spoorlijnen, waterwegen en andere verbindingen in een gebied.

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

B

Industrie in Nederland

Oorzaken groei industrialisatie

Regering investeerde meer in de infrastructuur

Door winst Nederlands-Indië kon de belasting omlaag en groeide de vraag naar nieuwe producten

De kolonie was een belangrijk afzetgebied voor katoenen stoffen

Gebied waar een ondernemer producten kan verkopen.

Wegen, spoorlijnen, waterwegen en andere verbindingen in een gebied.

1. Afzetgebied
2. Infrastructuur
3. industriële revolutie

Gebied waar een ondernemer producten kan verkopen.

1. Afzetgebied
2. Infrastructuur
3. industriële revolutie

De grote verandering in de 18e en 19e eeuw in West-Europa door de komst van fabrieken en machines.

1. Afzetmarkt
2. Infrastructuur
3. industriële revolutie

Aan de slag

• §2.1 A: opdracht 1 t/m 10

§2.1 Industriële Revolutie

H2 Nederland als industriële samenleving 

Door de industrialisatie veranderde de samenleving in Nederland. Sommige groepen verdwenen langzamerhand, zoals ambachtslieden met een eigen werkplaats. Andere groepen werden belangrijker, zoals ondernemers en arbeiders.

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

C

Ondernemers en arbeiders

Leerdoel:

Je kunt de arbeidsomstandigheden en woonomstandigheden van ondernemers en arbeiders in de 19e eeuw beschrijven

Begrippen:

Arbeidsomstandigheden

Arbeidsdeling

Verstedelijking

Ondernemers

Arbeiders

Fabriekseigenaar

Grote huizen

Rand van de stad

Werken in de fabriek

Grootste groep

Slechte omstandigheden

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

C

Ondernemers en arbeiders

Arbeidsomstandigheden

Lage lonen

Vrouwen en kinderen waren goedkoopste

14 uur per dag, 6 dagen per week

Werk was slecht voor de gezondheid

Daarnaast was het ook zeer onveilig

Door arbeidsdeling was het werk eentonig

Je was afhankelijk van de fabriekseigenaar

Er waren geen wetten die je beschermde

Een arbeider maakt geen compleet product, maar slechts een onderdeel daarvan.

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

C

Ondernemers en arbeiders

Woonomstandigheden

• Op loopafstand van de fabriek - geen OV
• Zo ontstonden steden: verstedelijking
• Donkere kleine woningen, dicht op elkaar
• Dag en nacht rook van de fabriek
• Geen stromend water
• Geen riolering
• Slechte hygiëne  

§2.1

De industriële revolutie

BASIS

C

Ondernemers en arbeiders

Arbeiders werden meestal niet ouder dan 50 jaar door besmettelijke ziektes

Aan de slag

• §2.1 A/B/C: opdracht 1 t/m 15
• Klaar? Nakijken