Participium Praesens Actief (PPA)

Participium Praesens Actief (PPA)
Lesdoelen:
- Je kunt een PPA herkennen in een zin en hiervan het geslacht, getal en de naamval benoemen.
- Je kunt aangeven welk zelfstandig naamwoord in een zin congrueert met het PPA.
- Je kunt zelfstandig congruerende rijtjes bestaande uit een zelfstandig naamwoord en een PPA noteren.
1 / 36
volgende
Slide 1: Tekstslide
LatijnMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Participium Praesens Actief (PPA)
Lesdoelen:
- Je kunt een PPA herkennen in een zin en hiervan het geslacht, getal en de naamval benoemen.
- Je kunt aangeven welk zelfstandig naamwoord in een zin congrueert met het PPA.
- Je kunt zelfstandig congruerende rijtjes bestaande uit een zelfstandig naamwoord en een PPA noteren.

Slide 1 - Tekstslide

Wat is een participium?
Puella ridens intrat.

Een participium (deelwoord) is een werkwoordsvorm die gebruikt wordt als bijwoord of bijvoeglijk naamwoord. Kijk maar eens naar de vertalingen van de bovenstaande zin:

1. Het meisje komt lachend binnen. (bijwoordelijk gebruik)
2. Het lachende meisje komt binnen. (bijvoeglijk gebruik)

In vertaling 1 zegt ridens iets over de manier waarop het meisje binnenkomt (het werkwoord).
In vertaling 2 zegt ridens  iets over het meisje (het zelfstandig naamwoord).

Slide 2 - Tekstslide

Bij het participium speelt congruentie een belangrijke rol. Wat is congruentie ook alweer?

Slide 3 - Open vraag

PPA
PPA: Participium Praesens Actief.
Een PPA staat dus altijd in het praesens en is altijd actief.

Vorming (nom ev): praesensstam + (e)ns; daarna kenletters -nt-
A-stam: voca-ns
E-stam: terre-ns
Mk-stam: vinc-ens
I-stam: audi-ens

Slide 4 - Tekstslide

PPA rijtjes
Het PPA wordt verbogen volgens de rijtjes van ingens, ingent- (behalve abl. ev!):
De rijtjes van mannelijk/vrouwelijk zien er als volgt uit:

Enkelvoud:                          Meervoud:
nom: voca-ns                    voca-nt-es
gen: voca-nt-is               voca-nt-ium
dat: voca-nt-i                  voca-nt-ibus
acc: voca-nt-em                voca-nt-es
abl: voca-nt-e                  voca-nt-ibus

Slide 5 - Tekstslide

PPA rijtjes
Het PPA wordt verbogen volgens de rijtjes van ingens, ingent- (behalve abl. ev!):
De rijtjes van onzijdig zien er als volgt uit:

Enkelvoud:                         Meervoud:
nom: voca-ns                      voca-nt-ia
gen: voca-nt-is               voca-nt-ium
dat: voca-nt-i                  voca-nt-ibus
acc: voca-ns                         voca-nt-ia
abl: voca-nt-e                  voca-nt-ibus

Slide 6 - Tekstslide

Noteer het volledige rijtje van:
lumen ardens
Zorg ervoor dat het zelfstandige naamwoord congrueert met het PPA!

Slide 7 - Open vraag

Noteer het volledige rijtje van:
turba nesciens
Zorg ervoor dat het zelfstandige naamwoord congrueert met het PPA!

Slide 8 - Open vraag

Noteer het volledige rijtje van:
consul certans.
Zorg ervoor dat het zelfstandige naamwoord congrueert met het PPA!

Slide 9 - Open vraag

arbor
atrio
dearum
servis
puellae
bibentibus
stante
movens
celebrantibus
canentis
legentium
retinens
audienti
ridentium
fugientibus
vulnerans
vocantes

Slide 10 - Sleepvraag

Uitleg opdracht
In de volgende opdracht krijg je een aantal zinnen. Noteer van elke zin:
a. het PPA
b. met welk zelfstandig naamwoord het congrueert
c. het geslacht, getal en de naamval

VB: Puellam ridentem mater salutat.
Je noteert: ridentem - puellam - v ev acc

Je hoeft de zinnen dus nog niet te vertalen!!

Slide 11 - Tekstslide

Puer tacens ad verba matris animum intendit.

Slide 12 - Open vraag

Per portam patentem oppidum intravimus.

Slide 13 - Open vraag

Liberi ludentes nusquam periculum senserunt.

Slide 14 - Open vraag

Uter fratrum sorori lacrimanti auxilium fert?

Slide 15 - Open vraag

Aedificii ardentis tectum ruit.

Slide 16 - Open vraag

Het vinden van het PPA en het congruerende zelfstandig naamwoord in een zin vind ik...
makkelijk! Ik hoef geen verdere oefening.
niet per se moeilijk of makkelijk, maar als de PPA in de teksten terugkomt, is dat voldoende oefening voor mij.
moeilijk, ik ga de volgende slides nog maken met extra oefenzinnen.

Slide 17 - Poll

Heb je bij de vorige slide ingevuld dat je nog een aantal oefenzinnen wilt maken? Ga dan verder met de volgende slides.
Heb je ingevuld dat je niet verder wilt oefenen? Dan kan je verder gaan met het vertalen van het PPA in zinsverband (vanaf slide 24).

Slide 18 - Tekstslide

Cives fugientes urbem reliquerunt.

Slide 19 - Open vraag

Laedentia verba dicere mihi non licet.

Slide 20 - Open vraag

Unde venit strepitus saxorum cadentium?

Slide 21 - Open vraag

Dormientem custodem centurio iratus excitavit.

Slide 22 - Open vraag

Manibus trementibus puer timidus ianuam aperit.

Slide 23 - Open vraag

Je krijgt dezelfde zinnen nu nog een keer te zien.
Vertaal de zinnen.

Slide 24 - Tekstslide

Puer tacens ad verba matris animum intendit.

Slide 25 - Open vraag

Per portam patentem oppidum intravimus.

Slide 26 - Open vraag

Liberi ludentes nusquam periculum senserunt.

Slide 27 - Open vraag

Uter fratrum sorori lacrimanti auxilium fert?

Slide 28 - Open vraag

Aedificii ardentis tectum ruit.
(tectum = dak)

Slide 29 - Open vraag

Het PPA vind ik...
makkelijk! Ik hoef geen verdere oefening.
niet per se moeilijk of makkelijk, maar als de PPA in de teksten terugkomt, is dat voldoende oefening voor mij.
moeilijk, ik ga de volgende slides nog maken met extra oefenzinnen.

Slide 30 - Poll

Heb je bij de vorige slide ingevuld dat je nog een aantal oefenzinnen wilt maken? Ga dan verder met de volgende slides.
Heb je ingevuld dat je niet verder wilt oefenen? Dan ben je nu klaar met deze LessonUp.

Slide 31 - Tekstslide

Cives fugientes urbem reliquerunt.

Slide 32 - Open vraag

Laedentia verba dicere mihi non licet.

Slide 33 - Open vraag

Unde venit strepitus saxorum cadentium?

Slide 34 - Open vraag

Dormientem custodem centurio iratus excitavit.
(excitare = wakker maken)

Slide 35 - Open vraag

Manibus trementibus puer timidus ianuam aperit.
(ianua = deur)

Slide 36 - Open vraag