VIG urinewegen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Urinewegstelsel

OPDRACHT

Zoek in duo's uit hoe de urinewegen eruit zien. 

Vergelijk je uitwerking met de buren

De blaas

Reservoir van urine​

Gevulde blaas reikt de top van blaas boven schaambeen

Wand van de blaas van binnen naar buiten:slijmvlieslaag, spierlaag, bindweefsellaag, ​

Urinebuis man

 20-25 cm lang

s-vormige bocht

vergrote prostaat kan de urinebuis vernauwen

vrouw

urinebuis 3-5 cm lang 

 loopt recht naar beneden

Ligging urineleiders

1. Van de nierbekkens stroomt de urine naar de blaas​
   
2. 25-30cm lang​
3. Monden uit aan de achteronderzijde van de blaas​
   
4. Onderste deel van de plasbuis heeft een schuin verloop (soort klepmechanisme) waardoor de urine niet terug kan stromen​

Nieren

Bouw nier

Vorm van een boon​

11 cm lang​

6 cm breed​

3 cm dik (in het midden)​

Ingekapseld in vetweefsel​

​

Bovenop de nieren: bijnieren​

(Bijnieren niet betrokken bij ​

Urineproductie)​

Wat is de functie van de nieren?
Kies het juiste antwoord

1. afvalstoffen uit bloed verwijderen
2. regeling van de bloeddruk
3. alle antwoorden zijn juist
4. regeling van water- en zoutenhuishouding

Een ander woord voor urineren is......

1. retentie
2. residu
3. mictie
4. heamaturie

Urinelozing = mictie

Bij volle blaas: prikkel naar het ruggenmerg

Bij prikkel vanuit de hersenen naar de blaas trekken de spieren van de blaas zich samen en ontspant de kringspier​

Gemiddeld 6 à 7 keer per dag

Urine incontinentie

Verschillende vormen (zoek op wat ze inhouden): ​

1. Stressincontinentie ​
   
2. Urge-incontinentie 
3. Druppelincontinentie 
4. Neurogene blaas 

Stressincontinentie (inspanningsincontinentie) ​

Urge-incontinentie (aandrangincontinentie) ​

Druppelincontinentie (overloopblaas) ​

Neurogene blaas (door verlamming sluitspieren) ​

1. Stress incontinentie

• Met 'stress' wordt druk in buikholte bedoelt. 
• Urineverlies bij drukverhoging buik ​zoals hoesten, niezen, tillen, sporten.
• Verzwakking spieren / steunweefsel bekkenbodem 

​

Vooral bij vrouwen na zware bevalling​, in menopauze (blaasverzakking)​, op leeftijd met overgewicht​

Behandeling = herstel bekkenbodemfunctie (oefenen spieren) ​ 

2. Urge incontinentie

Vermindering blaasspierfunctie / spanning inwendige kringspier ​

Hyperactieve blaas: als blaas beetje gevuld is, meteen aandrang​

Bij aandrang voelen meteen urineverlies​

​

Behandeling: ​

blaastraining (vergroten blaascapaciteit) ​

bekkenbodemspieroefeningen ​

Blaasremmende medicijnen (oxybutynine en flavoxaat) ​

​

3. Druppel incontinentie

Bij chronische retentie ​

Blaas vult zich steeds meer ​

Uiteindelijk veel spanning op blaas: sluitspier ontspant: overloopblaas​

​

Bij mannen met vergrote prostaat / vrouwen met grote verzakking​

4. Neurogene blaas

Bij ziekten van zenuwstelsel: zenuwen naar blaas raken verstoord / vallen uit​

​

2 vormen: ​

- Overactieve blaas: patiënt voelt aandrang maar kan niet ophouden​ (zoals bij baby's)

- Hypotone blaas: spier reageert niet op prikkels, blaas loopt leeg bij maximale vulling​

​

Behandeling: incontinentiemateriaal​

urine die achterblijft in de blaas noem je......

1. retentie
2. residu
3. mictie
4. sediment

Urine retentie

Retentie = vasthouden ​

Deel van urine blijft achter in blaas 

Vaker vrouwen dan mannen ​

Gevaar = stuwing => nierschade​

​

Acute retentie ​

Chronische retentie

Acute retentie

Plotseling niet kunnen plassen, terwijl blaas vol zit​

Hevige buikpijn, sterke aandrang, ellendig voelen ​

​

Door: ​

Plotse toename urineproductie​

Lang zitten (diepe stoel / autorit) ​

Te lang ophouden urine​

Gebruik medicijnen (antidepressiva / antiparkinsonmiddelen)​

​

Oplossing = katheter + onderzoek naar oorzaak ​

​

Chronische retentie

Ontstaat heel langzaam​. Blaasspier heeft kracht niet meer om volledig te legen ​

Verschijnselen:​

1. Moeizaam op gang komen urinelozing​
   
2. Slappe urinestraal + druppelen ​
   
3. Nachtelijke incontinentie door te volle blaas ​
   
4. Overdag ook? = overloopblaas ​
   
5. Verschillende oorzaken: bijv. prostraatvergroting

Wat heb je nodig voor het inbrengen van een katheter?

Katheters

lumen: naam voor holle slang van de katheter

• enkel lumen: afloop urine
• dubbel lumen: afloop urine en ballon
• triple lumen: afloop urine, ballon en spoelen

Wat wordt bedoelt met de charriere van een katheter?

1. opening
2. ballon
3. dikte
4. ventiel

Wat is de functie van glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. soepeler inbrengen van de katheter

Wat is een complicatie die kan optreden bij katheterisatie?

1. urineweginfectie
2. heamaturie
3. blaaskramp
4. alle antwoorden zijn juist

blaaskramp kan je beperken door de ballon niet te vol te vullen

1. waar
2. niet waar

Hoe noem je een katheter ingebracht via de buikwand?

1. verblijfskatheter
2. buikwand katheter
3. eenmalige katheter
4. suprapubisch katheter

blaasspoelen kan een verstopping van de katheter voorkomen

1. waar
2. niet waar

voor blaasspoeling heb je opdracht van de arts nodig

1. waar
2. niet waar

blaasspoelvloeistof kan medicijnen bevatten

1. waar
2. niet waar

hoe verminder je de kans op blaaskramp bij blaasspoelen?

1. vloeistof op kamertemperatuur
2. langzaam de vloeistof laten inlopen
3. allebei zijn goed

Een urineweginfectie komt meer voor bij mannen dan vrouwen

1. Juist
2. Onjuist

Waar komen de bacteriën voornamelijk vandaan die een blaasontsteking veroorzaken?

1. Handen
2. Darmen
3. wc
4. zwembad

een blaasontsteking komt door optrekkende kou

1. Juist
2. Onjuist

Urineweg infecties

• Binnenkant urinewegen bekleed met slijmvlies
  
• Slijmvlies beschermt cellen tegen urine
  
• Slijmvlieslaag is ontstoken bij urineweginfectie
  

3 types:

• Urinebuisontsteking 
• Blaasontsteking
• Nierbekkenontsteking