Werkwoordspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1-4

Werkwoordspelling VT en VD

Verleden tijd en voltooide tijd

Doelen

Aan het einde van deze les

- kun je de werkwoorden in verleden tijd juist spellen

- kun je het voltooid deelwoord juist spellen

Verleden tijd

Werkwoorden die niet nu gebeuren, maar eerder zijn gebeurd.

gisteren, toen, voor 1854, nadat hij in de sloot was gereden ....

De verleden tijd

In het Nederlands zijn er twee soorten werkwoorden: sterke werkwoorden en zwakke werkwoorden:

• Sterke werkwoorden veranderen van klank in de verleden tijd. Bijvoorbeeld lopen --> liepen

• Zwakke werkwoorden houden dezelfde klank, maar er komt -te of -de achter: maken  --> maakten         vullen --> vulden

Zwakke werkwoorden

 Zwakke werkwoorden krijgen in de verleden tijd achter de ik-vorm de/ te in het enkelvoud en den/ ten in het meervoud. 

Hoe weet je nu wat je moet doen?

-  Je kan het werkwoord langer maken  OF

 Je kunt het T a X i K o F S C H i P gebruiken om te bepalen of een zwak werkwoord in de verleden tijd op te(n) of de(n) eindigt.

1. Neem het hele werkwoord en haal daar en vanaf.

2. Is de laatste letter een T X K F S C H P?
     Dan komt er altijd te(n) achter de ik-vorm.

Voorbeeld: bewerken > ik bewerk > wij bewerkten

3. Is de laatste letter geen T X K F S C H P?
     Dan komt er altijd de(n) achter de ik-vorm.

Voorbeeld: twitteren > ik twitter > wij twitterden

Werkwoorden in de vt

/

/

Een voorbeeld: Verhuizen

Bepaal de stam van verhuizen (-en) = verhuiz

De z staat niet in het TaXiKoFSCHiP

Verleden tijd: stam omzetten in de ik-vorm + "de" toevoegen:

Ik verhuisde

Even oefenen

1. De politie (verrichten) ... wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans (maken) ... (duimen) ... Janita voor mij.

3. We (durven) ... niet te kijken toen de geheime politie op de deur (bonken) ...

4. Terwijl ik (tobben) ... over mijn cijfers, (krassen) ... Sandra haar naam in het tafelblad. 

Antwoorden

1. De politie verrichtte wekenlang onderzoek naar de inbraken.

2. Toen ik mijn toets Frans maakte, duimde Janita voor mij.

3. We durfden niet te kijken toen de geheime politie op de deur bonkte.

4. Terwijl ik tobde over mijn cijfers, kraste Sandra haar naam in het tafelblad. 

Verleden tijd

Hij ________ op de bus

1. wachte
2. wacht
3. wachtte
4. wachtten

Hij _______ de kamer helemaal paars.

1. Verfte
2. Verften
3. Verfde
4. Verfden

Hoe schrijf je het werkwoord in de vt?
'Ik ... (beven) enorm toen ik zag wat er gebeurd was.'

Hoe schrijf je het werkwoord in de vt?
'Toen ik je gisteren tegenkwam ... (groeten) jij mij niet.'

Wat is juist?

1. Storm Corrie verwoeste ons tuinhuisje.
2. Storm Corrie verwoestte ons tuinhuisje.

Voltooide tijd 

voltooide tijd.......

...... wordt gebruikt als iets af is, klaar is.

Het voltooid deelwoord is geen persoonsvorm, want er moet altijd een andere werkwoord bij: hebben of zijn.

               lopen: ik heb gelopen

               lezen: ik heb gelezen

Voltooid deelwoord

/

/

Het voltooid deelwoord (vd)

1. Staat altijd met 'hebben, zijn, worden' in de zin.
2. Staat vaak achteraan in de zin. 
   
3. Begint vaak met 'ge-'.

De finale is zojuist begonnen.

De laatste minuut wordt gespeeld.

We hebben de wedstrijd gewonnen.

Spelling voltooid deelwoord:

klankvaste of zwakke werkwoorden

-d of -t? 

Het woord langer maken óf 'T eX-KoFSCHiP! 

Hele werkwoord	fietsen	beleven
Stam	fiet s	bele v
-t of -d?	gefiets t	beleef d

De buren hebben hun eigen truien (breien)

Even oefenen

1. De jongens zijn gisteren (verhuizen).

2. We hebben vanmorgen een potje (voetballen).

3. Heb je dat hele stuk (fietsen)?

4. Ik heb zijn verhaal nooit (geloven).

5. Heb je lekker (chillen)?  

Antwoorden

1. verhuisd

2. gevoetbald

3. gefietst

4. geloofd

5. gechild 

Dit voltooid deelwoord is goed ... (spellen).

1. spelt
2. spelde
3. gespeld
4. gespelt

Wat weet je nu?

Werkwoordspelling: voltooid deelwoord

Einde van de les