Les 1: Opbouw cursus, introductie groepsdynamica/systeemgericht werken

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Groepsdynamica

Lesprogramma

- Opbouw cursus

- Wat is groepsdynamica, link systeemgericht werken

- Opdracht

          

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

- kan ik benoemen wat de leerdoelen van de cursus zijn, hoe de opbouw van de cursus is en hoe de toetsing is.

- kan ik de drie elementen van groepsdynamica benoemen .

- kan ik op hoofdpunten benoemen wat ik als begeleider kan doen om deze elementen te beïnvloeden.

 

Doel en inhoud VGT

Kinderen en volwassenen kunnen zich in een groep optimaal ontwikkelen, als die groep aan bepaalde voorwaarden voldoet. Er moet sprake zijn van een goede groepscohesie en groepsstructuur en het groepsproces moet goed verlopen. Professionals begeleiden en sturen dit.

> Theorie en praktijkoefeningen

> School en BPV

Doel en inhoud VGT

Aan het einde van deze VGT:

1. heeft de student kennis van groepsprocessen binnen de groepsdynamica

2. schrijft de student een plan van aanpak voor groepsdoel wat betrekking heeft op de groepsdynamica

Dat betekent dat de volgende onderdelen aan bod komen:

> Benoemen wat voor soorten groepen er zijn.

> Interne functie van groepen herkennen en benoemen van de klassengroep en de bpv groep

> Interne groepsprocessen herkennen en benoemen van de klassengroep en de bpv groep

> Het ontstaan van sociale structuren toelichten

> Uitleggen welke veranderingen er in de groep kunnen plaats vinden

> Benoemen welke methoden er zijn om de groep te beïnvloeden

> Bpv en klassegroep analyseren en een sociogram maken

> Groepsdynamische processen in de praktijk herkennen

> Na de groepsanalyse een bijpassende begeleidingsstijl benoemen en toepassen

 

Aan het einde van deze VGT:

1. Heeft de student kennis van groepsprocessen binnen de groepsdynamica

2. Schrijft de student een plan van aanpak voor een groepsdoel wat betrekking heeft op de groepsdynamica

 

Dat betekent dat de volgende onderdelen aan bod komen:

> Benoemen wat voor soorten groepen er zijn.

> Interne functie van groepen herkennen en benoemen van de klassengroep en de bpv groep. 

> Interne groepsprocessen herkennen en benoemen van de klassengroep en de bpv groep. 

> Het ontstaan van sociale structuren toelichten. 

> Uitleggen welke veranderingen er in de groep kunnen plaatsvinden. 

> Benoemen welke methoden er zijn om de groep te beïnvloeden. 

> Bpv en klassegroep analyseren en een sociogram maken. 

> Na de groepsanalyse een bijpassende begeleidingsstijl benoemen en toepassen.

Groepscohesie

Groepsleden vormen met elkaar één geheel: zijn graag bij elkaar, zijn trouw aan elkaar, zorgzaam en vertrouwelijk.

Hoe kun je dit als begeleider beïnvloeden?

Je kunt de groepscohesie versterken door: 

> Individuen de mogelijkheid te geven om in groepsverband met ideeën te komen of hun verhalen kwijt te kunnen;

> Groepsactiviteiten aan te bieden;

> Groepsleden eigen verantwoordelijkheden en taken te geven die ze met elkaar uitvoeren;

> Positieve acties van groepsleden te belonen en te stimuleren;

> Zo min mogelijk aandacht te besteden aan negatief gedrag; • samen gezellige activiteiten te organiseren;

> Sociaal gedrag te stimuleren. 

Groepsstructuur

De posities, de relaties en de rollen van de groepsleden zijn duidelijk en goed op elkaar afgestemd. Een goede structuur geeft elk groepslid de veiligheid en de bescherming die hij nodig heeft om zich vrij te ontwikkelen.

In elke groep kun je drie rollen onderscheiden:

- actievelingen met veel ideeën en initiatief

- socialen, gericht op onderling contact

- neutralen

Andere rollen: leider, volger, zondebok, clown.

Wat kun je als PB'er doen wanneer er veel 'neutralen' in een groep zitten?

Groepsproces

Het groepsproces is de ontwikkelingsgang van de groep. Daarbij zijn de ontwikkeling van de onderlinge relaties, de samenwerking, het ontstaan van subgroepen (kleine groepjes in de groep), rituelen en regels belangrijk.  

5 Fasen van Tuckman

 

Bruce Tuckman : 5 fasen van groepsontwikkeling

1. Vormfase: Elkaar leren kennen, afwachtende houding.

2. Stormfase: Conflict fase, verhoudingen vormen zich, contacten,

 wie leidt/wie volgt?

3. Normfase:  Groepsnormen worden duidelijk, eigen identiteit.

4. Prestatiefase:  Richten op het groepsdoel. Verwachtingen zijn helder.

5. Afscheidsfase:  Afronding. De groep gaat uit elkaar.

Wat doe je als PB'er in fase 2?

Opdracht A

> Bedenk een groepsdoel om te zorgen dat jullie klas een groep is/wordt, waar mensen zich optimaal kunnen ontwikkelen. 

> Kijk naar de drie elementen groepscohesie, groepsstructuur en groepsproces.

> Het hoe/wat/waar bespreken we later.

> Volgende week kiezen we een gezamenlijk groepsdoel

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

- kan ik benoemen wat de leerdoelen van de cursus zijn, hoe de opbouw van de cursus is en hoe de toetsing is.

- kan ik de drie elementen van groepsdynamica benoemen .

- kan ik op hoofdpunten benoemen wat ik als begeleider kan doen om deze elementen te beïnvloeden.

 

Vooruitblik

Huiswerk

Lees: 

> Boek Communicatie, Thema 8 Groepsprocessen (herhaling)

Hoofdstuk 17 Groepen en groepskenmerken (herhaling)

> Boek Kwaliteit en deskundigheid, Thema 1 Beroepskracht MZ

Hoofdstuk 2.4 Modellen en rollen (herhaling)

Maak:

Opdracht A af.

Volgende week

Groepsrollen en sociogram