Formuleren foutieve samentrekking en foutieve beknopte bijzin

Welkom 10V1
Zie jij de fout?
wat staat er en wat wordt er bedoeld?
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

In deze les zitten 33 slides, met tekstslides en 7 videos.

Onderdelen in deze les

Welkom 10V1
Zie jij de fout?
wat staat er en wat wordt er bedoeld?

Slide 1 - Tekstslide

taalvoutje
Zie jij de fout?
wat staat er en wat wordt er bedoeld?

Slide 2 - Tekstslide

programma
leesdossier
theorie foutieve samentrekking en beknopte bijzin
aan de slag

Slide 3 - Tekstslide

Lesdoel
- Alles is helder over boektoets 4
- Aan het einde van de les weet je wat een foutieve samentrekking is en kun je die verbeteren
- Aan het einde van de les weet je wat een foutieve beknopte bijzin is én kun je die verbeteren.

Slide 4 - Tekstslide

Leesdossier
p. 219-220 oefenboek Kern, van het gelezen boek:

1. titel en samenvatting
2. verdiepingsopdracht (keuze, zie volgende slide)
3. persoonlijk oordeel
4. een evaluatie

Slide 5 - Tekstslide

Leesdossier
welke keuze van verdiepingsopdrachten heb je?
a. personages (uitleg staat bij niveau 2)
b. verdieping in relaties tussen personages (socio gram, uitleg staat bij niveau 3)

Inleveren uiterlijk: 30 maart 2022.

Slide 6 - Tekstslide

samentrekking?
Korte omschrijving: als in een zin bepaalde woorden herhaald worden, mag je in sommige gevallen één van beide keren weglaten.

voorbeelden:
bij woorddelen: in voor- en tegenspoed
bij woorden: dure (..) en goedkope kleren
bij zinsdelen: Elsie studeert in Groningen en Marjet (...) in Utrecht.

Slide 7 - Tekstslide

samentrekking: 3 voorwaarden
voorwaarde 1:
 de betekenis van de weggelaten woorden is hetzelfde
onjuist: de jongen smeerde een boterham en (...) hem daarna snel naar buiten.
juist: de jongen smeerde een boterham en smeerde hem daarna snel naar buiten.

Slide 8 - Tekstslide

samentrekking: 3 voorwaarden
voorwaarde 2:
 de vorm (bijv enkelvoud of meervoud) van de weggelaten woorden is hetzelfde
onjuist: Buiten de stad wordt een squashcentrum gebouwd en (...) zeven tennisbanen aangelegd.
juist: Buiten de stad wordt een squashcentrum gebouwd en worden zeven tennisbanen aangelegd.

Slide 9 - Tekstslide

samentrekking: 3 voorwaarden
voorwaarde 3:
 de grammaticale functie (onderwerp, lijdend voorwerp etc..) van de weggelaten woorden is hetzelfde
onjuist: Ellis is mijn beste vriendin, maar (...)vertel ik toch niet al mijn geheimen.
juist: Ellis (ow) is mijn beste vriendin, maar haar/die (mv) vertel ik toch niet al mijn geheimen.

Slide 10 - Tekstslide

beknopte bijzin
wat is een beknopte bijzin?
een bijzin zonder onderwerp en persoonvorm, is altijd afgeleid van een gewone bijzin.
voorbeeld:
Omdat hij (ow) vogels wilde kijken, ging Midas (ow) 's morgens vroeg naar het bos.
Om vogels te kijken ging Midas 's morgens vroeg naar het bos.

Slide 11 - Tekstslide

beknopte bijzin
geen persoonsvorm en geen onderwerp, kun je wel in gedachten invullen. Het 'denkbeeldige' onderwerp van de beknopte bijzin moet hetzelfde zijn als het onderwerp van de hoofdzin.

Slide 12 - Tekstslide

beknopte bijzin
Drie soorten:
1. met een voltooid deelwoord:
Eindelijk gearriveerd, constateerden te reizigers dat het hotel vol was.
2. met een onvoltooid deelwoord
Werkend aan de lastige opdrachten, vond Elsie de les snel voorbij gaan.

Slide 13 - Tekstslide

beknopte bijzin
Drie soorten:
3. met te + hele werkwoord:
Om vogels te kijken ging Midas 's morgens vroeg naar het bos.

Slide 14 - Tekstslide

Goed of fout?
'Staande op de Eiffeltoren flitsten in het schemerige Parijs de lantarens en de neonreclames één voor één aan.

Slide 15 - Tekstslide

Fout, want:
Staande op de Eiffeltoren. Wie staat er?
De lantarens en neonreclames flitsten aan = onderwerp van de hoofdzin.

Slide 16 - Tekstslide

corrigeren foutieve beknopte bijzin
verbetering 1:
Maak van de beknopte bijzin een gewone bijzin mét pv en ow: 

Toen wij (ow) op de Eiffeltoren stonden (pv) , flitsten in het schemerige Parijs de lantarens en de neonreclames één voor één aan.

Slide 17 - Tekstslide

corrigeren foutieve beknopte bijzin
verbetering 2:
Zorg ervoor dat het onderwerp van de hoofdzin hetzelfde is als het 'denkbeeldige' onderwerp van de beknopte bijzin. Vaak werkwoord toevoegen:

Staande op de Eiffeltoren, zagen wij (ow) in het schemerige Parijs de lantarens en neonreclames één voor één aanflitsen.

Slide 18 - Tekstslide

LESDOELEN BEHAALD?
Even controleren

Slide 19 - Tekstslide

goed of fout?
Backpackend door Australië zocht Tim naar 'de stad in het midden', waarvan hij gedroomd had.

goed
Wie backpackt? Wie zocht? 2 x Tim

Slide 20 - Tekstslide

goed of fout?
Door deze platen van travertijn helemaal plat te schuren kunnen ze gebruikt worden voor vensterbanken en gevelbekleding.


Slide 21 - Tekstslide

goed of fout?
Hard werkend aan haar scriptie had Denara niet in de gaten dat het al na middernacht was.


Slide 22 - Tekstslide

goede oefening
opdracht 16 in je stencils

Slide 23 - Tekstslide

Aan de slag
planner op de ELO!
uitwisselen van opdrachten

Weet je een antwoord niet? Zoek het op in je aantekeningen!

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Tekstslide

uitleg via filmpjes
incongruentie

Slide 26 - Tekstslide

Slide 27 - Video

Slide 28 - Video

Slide 29 - Video

Slide 30 - Video

Slide 31 - Video

Slide 32 - Video

Slide 33 - Video