8.5 Straling nuttig gebruiken

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

8.5 Straling nuttig gebruiken

Voor vandaag

• Vorige les
• Uitleg 8.5
• Aan de slag met de opdrachten
• LessonUp vragen
• Lesafsluiting

VRIJDAG DE TOETS

Leervragen 8.4 Stralingsbescherming

1. Wat is het gevaar van radioactieve stoffen? 
2. Hoe werk je veilig met radioactieve stoffen?
3. Wat doe je met radioactief afval?

Waar is de hoeveelheid straling die je ontvangt niet afhankelijk van?

1. Hoe lang je bestraalt wordt
2. De afstand tot de stralingsbron
3. De stof tussen jou en de stralingsbron
4. Geen enkel antwoord is goed

Welk bord betekent radioactieve stoffen?

1. 
2. 
3. 

wat moet je doen met radioactief afval

1. vuilnisbak
2. speciale opslag ruimte
3. onder de grond

De maximaal toegestane jaarlijkse dosis straling wordt uitgedrukt in mSv. Wat betekent deze afkorting?

1. meetbareSievert
2. meterSievert
3. milliSievert
4. maxiSievert

Leervragen 8.5 Straling nuttig gebruiken

1. Hoe ontstaat een röntgenfoto? 
2. Wanneer wordt een CT-scan gemaakt?
3. Wat is een securityscan?
4. Wat is een tracer?
5. Hoe kun je door straling genezen?

1. Hoe ontstaat een röntgenfoto?

Rontgenfoto

• Met straling kun je dingen onderzoeken die je niet met het oog kan zien 
• Beeldsensor achter deel wat je wil zien
• Röntgenapparaat zet je op lichaamsdeel
• Zend straling uit 
• Doorgelaten straling komt op beeldsensor

Rontgenfoto

• Door ioniserende straling wordt beeld zwart
  
• Botten en tanden laten straling moeilijk door
• Waar geen straling komt wordt beeld wit
• Hoe moeilijker het er doorheen gaat,                                                      hoe beter het is te zien op foto

Rontgenfoto

Voordeel: is goedkoop en je ontvangt kleine dosis straling

2. Wanneer wordt een CT-scan gemaakt?

CT-scan

• Voor onderzoek aan zachter organen (hersenen) is röntgenfoto niet geschikt 
• Organen die achter elkaar zitten zie je door elkaar heen 
• CT = Computer Tomografie

CT-scan

• Computer snijdt lichaam in plakjes en tekent elk stukje
• Daarom ga je steeds klein stukje door de scan
• Ring draait om je lichaam
• Röntgenapparaat en beeldsensor 
• Nadeel: meer straling
• Voordeel: veel gedetailleerde 

3. Wat is een securityscan?

Securityscan

• Je bagage wordt gecontroleerd door röntgenfoto
• Jijzelf moet door securityscan
•  Securityscan kijkt door de kleren heen, maar niet door het lichaam
• Voordeel: je hoeft niet gefouilleerd                                                       te worden 

4. Wat is een tracer?

Tracer

• Straling van radioactieve stoffen wordt in ziekenhuis gebruikt om diagnoses te stellen.
• Hoe groot is de schildklier? Hoeveel spierweefsel van het hart is door hartaanval aangetast?

Tracer

• Een radioactieve stof die gammastraling uitzendt wordt in lichaam gespoten 
  
• Aan buiten kant van lichaam is te meten waar naartoe gaat
• Je kunt het spoor van de stof in lichaam volgen = TRACER
• Als de tracer op de juiste plaats is wordt een foto of filmpje gemaakt

5. Hoe kun je door straling genezen?

Genezen met straling

• Kanker= cellen in je lichaam blijven zich maar delen
• Veel cellen op één plek = tumor
• Kanker kan je bestrijden met gammastraling
• Groei van tumor wordt gestopt of vernietigd 
• Gevaar? 
• Ook gezonde cellen kunnen beschadigen 
• Behandeling met straling = radiotherapie 

2 soorten straling

1. Uitwendige straling

• patiënt ontvangt straling vanuit apparaat 
• wordt op de tumor gericht 
• wordt zo nauwkeurig mogelijk gericht om niet gezonde cellen te beschadigen 

2 soorten straling

2. Inwendige straling

• radioactieve stoffen in je lichaam
• gebeurd onder narcose
  
• bijvoorbeeld via een naald
• Voordeel: meer plaatselijk, minder gezonde cellen beschadigd 

Eerder klaar? 8.1 t/m 8.5 afmaken

KIJK OOK NA!

Maken 8.1 BLZ 60 opdracht 1 t/m 16 (7 en 8 niet)

Maken 8.2 BLZ 64 opdracht 3 t/m 15

Maken 8.3 BLZ 68 opdracht 1 t/m 15

Maken 8.4 BLZ 72 opdracht 4 t/m 19

Maken 8.5 BLZ 76 opdracht 3 t/m 19

Aan de slag 

Wat: Maken 8.5 BLZ 76 opdracht 3 t/m 19

Hoe: Zelfstandig / samen 

Hulp: 1. Boek  2. Directe buurman of buurvrouw 3. Docent

Tijd: 20 min 

Klaar: 1. Nakijken met boekje 2. zorgen dat je huiswerk van 8.1 t/m 8.4 ook af hebt 3. leren voor toets 

De volgende lessen 

Morgen; herhaling heel H8

Vrijdag; toets H8 

Dinsdag; herhalen H7/8

Woensdag; herhalen H7/8

Donderdag; valt uit

Einde les