H8 Energie en reactiesnelheid

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

H8: ENERGIE EN REACTIESNELHEID

Energie

Warmte, licht zijn vormen van energie.

Stoffen bevatten ook energie: chemische energie 

chemische energie

moleculen kunnen energie bevatten

Wet van behoud van energie

• Energie kan niet verloren gaan!
• Energie kan wel van vorm veranderen  (energie-omzetting), bijvoorbeeld:

      chemische energie --> warmte (bij verbranden van aardgas)

      chemische energie --> licht (bij verbranden van Mg)

      chemische energie --> elektrische energie (in een batterij)

Kom energie vrij

Kost energie

Energie-effect bij een reactie

Endotherm

Een reactie of proces is endotherm als er warmte wordt opgenomen/ gebruikt wordt.

Deze voelt koud aan!

Endotherm

Exotherm

energie van beginstoffen

energie van beginstoffen

energie van reactie-producten

energie van reactie-producten

endotherm

exotherm

Energiediagram

In een energiediagram wordt de chemische energie (E) van de beginstoffen en van de reactieproducten weergegeven:

bij een exotherme reactie hebben de beginstoffen MEER energie dan de reactieproducten

bij een endotherme reactie hebben de beginstoffen MINDER energie dan de reactieproducten

Linker: hoeveelheid energie reactieproducten is minder dan de hoeveelheid energie van de beginstoffen. Er is dus energie afgestaan en dus vrij gekomen = EXOTHERM

Rechter: hoeveelheid energie reactieproducten is meer dan de hoeveelheid energie van de beginstoffen. Er is dus energie opgenomen en dus nodig geweest = ENDOTHERM

exotherm, want de reactie producten hebben minder chemische energie.

Het verschil in energie komt vrij = reactie warmte.

Activeringsenergie is nodig om de reactie op gang te brengen.

Energiediagram van de reactie

Exotherme reactie

Er komt energie vrij bij de reactie:

energie reactieproducten - energie beginstoffen < 0 J

(producten hebben minder energie/er komt energie/warmte vrij)

Energie-effecten

• Exotherm: Er komt energie vrij
• Endotherm: Er moet constant energie in
  
  
• Exotherm: De reactieproducten hebben minder energie dan het begin, dus ΔE < 0
• Endotherm: Er is energie opgenomen, dus ΔE > 0

Energie van de elementen

Nu rekenen

chemische energie in de beginstoffen = totale chemische energie in de producten

Etot,begin = Etot,eind

Verandering van energie: