Syndroom van Down

• Maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 1

                                Welkom!

Syndroom van down

In deze les:

• Wat is het syndroom van Down
• Hoe ontstaat dit
• Uiterlijke kenmerken
• Lichamelijke kenmerken
• Hoe om te gaan met het syndroom van Down

Wat is een verstandelijke beperking?

- Ontwikkelingsstoornis  

- Ontwikkelen minder snel

- Verschillende vormen 

wanneer er op het gebied van de geestelijke ontwikkeling een stoornis is opgetreden.

lichte verstandelijke beperking, een matige verstandelijke beperking en een ernstige verstandelijke beperking

bij het vaststellen van de mate van de beperking wordt onder andere gekeken naar het IQ maar ook naar de praktische en sociale vaardigheden

In hoeverre is iemand in staat zich aan te passen aan bepaalde situaties (adaptief vermogen)

Aan het eind van deze les:

• Kan de student uitleggen wat het syndroom van down is 
• Kan de student uitleggen hoe het syndroom van down ontstaat
• Kan de student uiterlijke kenmerken benoemen 
• Kan de student benoemen 'hoe om te gaan met een cliënt met het syndroom van down'. 

Syndroom van Down

Hoeveel kinderen worden er gemiddeld per jaar geboren met het Syndroom van down?

1. 300
2. 400
3. 150
4. 250

Een extra chromosoom bij het 21e chromosomenpaar

Uiterlijke kenmerken

• Kleine mond, lippen en dikke tong
• Gedrongen lichaamsbouw met korte armen en benen
• Ver uit elkaar staande ogen
• Stijl haar
• Langzamere ontwikkeling
  
• Plat achterhoofd

• Schuinstaande ogen (amandelachtig)
• Huidplooi bij de ogen
• Korte nek
• Laagstaande oren en neusbrug
• Kleine brede handen
• Vaak kleiner dan leeftijdsgenoten

Lichamelijke kenmerken

• Oogafwijkingen (slechtziend)
• Gehoorafwijkingen (slechthorend)
• Hartafwijkingen (40% van de pasgeboren baby's hebben een hartafwijking)
• Afwijkingen in keel en neus (slecht ontwikkelde bijholten)
• Huidafwijkingen (droog en kwetsbaar)
• Afwijkingen in het immuunsysteem (lage weerstand)

Medische problemen

• 50 % hartafwijkingen (gat in het hart)
• Oorontstekingen, gehoorverlies
• Oogafwijkingen, scheel zien
• Vertraagde werking in schildklier
• 2-4% Coeliakie (glutenovergevoeligheid)
• 90% Platvoeten
• Problemen met de motoriek

Welke ziektebeelden komen het meeste voor bij het syndroom van Down 

• Maag-, darm- of hartproblemen
• Problemen met het gehoor
• Epilepsie
  
• Herseninfarcten
  
• Diabetes
• Dementie op jonge leeftijd

Naast deze kenmerken is er bij het downsyndroom sprake van veelvoorkomende gezondheidsproblemen.

• Hartafwijkingen: in 35 tot 40% van de gevallen is er sprake van ernstige hartafwijkingen. De meeste hartafwijkingen zijn operatief te verhelpen.

• Infecties: door verminderde weerstand is er verhoogde kans op infecties aan de luchtwegen en klachten als keel-, oor- en bijholteontsteking.

• Oogafwijkingen en slechthorendheid veroorzaakt door middenoorontsteking. Dit is mede oorzaak van de vertraagde taalontwikkeling.

• Spijsverteringsproblemen: een vernauwing van de slokdarm of van de twaalfvingerige darm kan hiervan de oorzaak zijn. Dit kan operationeel worden verholpen.

• Gebitsafwijkingen: vertraagde of verstoorde ontwikkeling van het gebit met daardoor een verhoogd risico op cariës.

• Vervroegd verouderingsproces: naast stofwisselingsproblemen, diabetes en een te traag werkende schildklier komen ook andere ouderdomsziekten als dementie of depressies al op jongere leeftijd voor.

• Overgewicht: doordat mensen met het syndroom van Down kleiner zijn dan hun leeftijdsgenoten is er meer kans op overgewicht.

• Grotere kans op coeliakie.

• Gemiddeld worden mensen met het downsyndroom 50 tot 60 jaar, soms overlijden ze op veel jongere leeftijd, maar ouder kan ook. De meest kritieke fase met betrekking tot de gezondheidsproblemen ligt in de eerste levensjaren.

Het risico op syndroom van down neemt toe naarmate de moeder ouder wordt.

Wat is een uiterlijke kenmerk van het syndroom van down?

1. Veel haar
2. Ondergewicht
3. Lange vingers en tenen
4. Een grote tong

Mensen met het syndroom van down zijn licht verstandelijk beperkt

1. Nooit
2. Vaak
3. Altijd
4. Syndroom van down heeft niets met een verstandelijke beperking te maken

Welke afwijkingen komen voor bij mensen met het syndroom van down?

1. gehoorafwijking
2. hartafwijking
3. oogafwijking
4. neurologische afwijking

Wat zijn gedragskenmerken van mensen met het syndroom van down?

1. Eigenwijs
2. Vriendelijk
3. Koppig
4. Verlegen

Van wie erft het kind het extra chromosoom?

1. Vader
2. Moeder
3. Beiden
4. Geen van beiden

Omgang met syndroom van Down

1. Personen met Downsyndroom zijn niet allemaal hetzelfde. De verschillen kunnen zelfs heel groot zijn, met name bij: het begrijpen van taal, spreken en zelfredzaamheid.

2. Gehoorverlies komt heel erg vaak voor bij jongeren en volwassenen met Downsyndroom.

3. Personen met Downsyndroom hebben vaak wat meer tijd nodig om informatie die zij hebben gehoord te verwerken.

4. Over het algemeen begrijpen mensen met Downsyndroom meer taal dan je zou verwachten op grond van de manier waarop zij spreken.

Omgang met syndroom van down

5. Geef bij het aanleren van iets nieuws niet te veel informatie in één keer. 

6. Mensen met Downsyndroom verwerken en onthouden visuele informatie vaak beter dan informatie die zij alleen hebben gehoord

7. Kondig gebeurtenissen en activiteiten duidelijk aan. 

8. Probeer de persoon met Downsyndroom zo leeftijdadequaat mogelijk te bejegenen.

9. Geef grenzen aan bij ongepast gedrag. 

10. Doe zo gewoon mogelijk.

Begeleiding

• 24-uurs begeleiding 
• Ambulante begeleiding
• Dagbesteding 
• Plek om te wonen

• Minimale begeleiding 

Met hulp onder andere fysiotherapie en logopedie verhoog je de kwaliteit van leven. Zo ondersteun je de motorische ontwikkeling en het spraakvermogen. 

Rol/taak medewerker Maatschappelijke Zorg 

• Structureren van de dag en activiteiten 
• Omgang met andere mensen 
• Zelfverzorging 
• Zelfredzaamheid en zelfstandig wonen
• Gezond en veilig leven 
• Nieuwe dingen leren 
• Werken 
• Toedienen van eventuele medicatie 
• Nabijheid creëren  
• Aandacht geven 
• Taalondersteuning 
• Inschakelen van andere disciplines, om zo tot een handelingsplan te komen 

www.tno.nl

Weetjes

Cognitieve ontwikkeling

Belemmering spraak en taalontwikkeling. 

Spraakontwikkeling 

Lopen achter

Niveau 

Worden ver onder hun niveau worden aangesproken.

Levensverwachting 

20 tot 30 jaar eerder

worden ongeveer 60 jaar oud

Vragen?

VRAGEN?