Ethische dilemma's Danielle

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Ethische dillema's

Thema 9

Hoofdstuk 27

Ethische dillema's

Lesdoelen: Aan het einde van de les hebben jullie meer kennis van: 

• Ethiek & Beroepsethiek
  
• Ethische vragen bespreken

Hoofdstuk 27: 

Ethische dillema's

Wat gaan we doen? 

• Wat betekend ethiek / beroepsethiek? 
• Ethische vragen, waarden en normen, ethische dilemma's

Wat betekend volgens jou het woord ethiek

Wat is beroepsethiek

ETHIEK: Nadenken over goed handelen. 

Beroepsethiek: Hierbij gaat het om reflectie op het handelen over wat moreel verantwoord is bij een kwestie waarmee je in je werk te maken krijgt. 

Wat is beroepsethiek

Beroepsethiek is het geheel van waarden en normen die een beroepsoefenaar helpen te bepalen wat hij wel en niet moet doen. 

Beroepsgeheim 

Als beroepsoefenaar moet je je houden aan je beroepsgeheim

Beroepscode: Je moet je houden aan 

Zwijgplicht -> informatie van de client geheim houden (beschermen van een vertrouwens relatie)

Spreekplicht -> Wat doe je als de veiligheid in gevaar komt of een cliënt dreigt  met suïcide of dreigt een ander iets aan te doen.........

Wat doe je dan? 

Bespreken in groepjes van 3

Beroepscode Sociaal Agogisch Werker

'Dat ik in uitzonderlijke gevallen mijn zwijgplicht mag verbreken indien ik een conflict ervaar tussen mijn plicht tot geheimhouding en mijn plicht om ernstige schade aan de cliënt of een ander te voorkomen. '

Spreekplicht: Als er sprake is van gevaar!

Kun je een voorbeeld geven wanneer er sprake zou kunnen zijn van spreekplicht?

Het komt ook voor dat gemeenten meer informatie van je als professional verlangen dan je beroepshalve, in het kader van je professionele beroepsgeheim mag geven. Denk aan een situatie waarbij sprake is van uitkeringsfraude. Of informatie over een asielzoeker waardoor zijn vluchtelingenstatus in gevaar komt. 

Ethische vragen

Bij ethische vragen en dilemma's gaat het om wat menselijk gezien in een bepaalde situatie juist, zinvol en verantwoord is. 

Kenmerk: 

Je kunt altijd op verschillende manieren naar ethische vragen kijken. Je kunt niet zonder meer zeggen dat iets goed of fout is. 

Ethische vragen

Praktijkopdracht maken: 

Mag meneer Kroon nog autorijden of niet?

Ethische dilemma's en 

waarden en normen

Bij het spelen van ethische dilemma's spelen waarden en normen, dat wat mensen belangrijk vinden, een belangrijke rol.

Je mening over welke waarden belangrijk zijn komt voor een groot deel voort uit je omgeving en je opvoeding. Je neemt waarden over van de cultuur waarin je opgroeit.

Ethische dilemma's in de zorg

Opdracht: 

Bespreek in groepjes van 3  de verschillende ethische dilemma's 

Ethische dilemma's bespreken

Wat doe je als iemand met dementie de gevolgen van zijn/haar handelen niet in kan zien. 

- Grijp je in? 

- Wat mag je wel en wat mag je niet doen? 

Bij een ethisch dilemma staat het zoeken naar een goede manier van handelen centraal. 

Ethische dilemma's bespreken

Dilemma = Je kunt kiezen

Als je beseft dat je meerdere keuzes hebt, en alle keuzes hebben een wenselijk of niet wenselijke consequentie dan is er sprake van een dilemma. 

Dilemma methode

Dilemma methode is een praktische methode voor ethische reflectie in een groep. 

De methode bestaat uit vier stappen: 

1. Formuleer het dilemma
2. Formuleer de ethische vraag
3. Onderzoek de mogelijkheden
4. Maar een afweging/keuze

Dilemma methode

Formuleer het dilemma:

- Wat is precies de situatie? Wat is er aan de hand? 

- Wat is het probleem? Wat is het ethische dilemma? 

- Waarom en voor wie? 

 

Voorbeeld: Als ik collega P. deze informatie geef, schend ik het vertrouwen van mijn cliënt; als ik de informatie niet goed doorgeef, ben ik niet collegiaal. 
Formuleer de ethische vraag
Onderzoek de mogelijkheden
Maar een afweging/keuze

Dilemma methode

Formuleer de ethische vraag

- Welke waarden en normen spelen hier mee? Denk aan; integriteit, respect, privacy

- Schrijf de waarden op vanuit verschillende perspectieven (hulpverlener, cliënt, familie, mede bewoners.

- Formuleer de ethische vraag met vraagwoorden zoals: Mag ik, moet ik, kan ik, 

Voorbeeld: Mag ik informatie doorgeven over mijn cliënt aan mijn collega of niet? 
Onderzoek de mogelijkheden
Maar een afweging/keuze

Dilemma methode

Onderzoek de mogelijkheden

- Welk mogelijkheden zijn er om uit het dilemma te komen? 

- Schrijf de mogelijkheden op (kort)

- Bepaal wat jou handelingsmogelijkheden zijn vanuit bijvoorbeeld de richtlijnen in de beroepscode. 

Maar een afweging/keuze

- Welke waarden en normen wegen het zwaarst? 

- Welke mogelijkheid biedt een opening in het dilemma? 

- Wat is je besluit? (individueel / team)

Aan de slag

Thema 9

Hoofdstuk 27

Opdracht: 1 t/m 3