Studyflow G4.1: grammatica zinsdelen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat doen we in deze les?

• Geeft titel en schrijver door (Magister.me - studiewijzer Nederlands week 40)
• kort herhalen naamwoordelijk gezegde. 
• meewerkend voorwerp
• samengestelde zin
• hoofdzinnen en bijzinnen

  

• 
  

Het naamwoordelijk gezegde (ng)

• In een naamwoordelijk gezegde wordt een kenmerk gekoppeld aan het onderwerp van de zin.

• Het zinsdeel van dat kenmerk heeft een bijvoeglijk naamwoord of een zelfstandig naamwoord.

• Bij een ng is (wordt, blijft, blijkt enz) het onderwerp iets.

  

Voorbeelden:

Zijn vriend is erg aardig.   

Zijn vriend blijft een aardige man.

  

is > vorm van zijn

ow > Zijn vriend

vraag: Is zijn vriend iets? > ja: erg aardig

blijft > vorm van blijven

ow > Zijn vriend

vraag: Blijft zijn vriend iets? > ja: een aardige man

Zijn vriend /is /erg aardig.   

Zijn vriend schijnt een aardige man te zijn.

  

naamwoordelijk gezegde: is erg aardig

werkwoordelijk deel: is

naamwoordelijk deel: erg aardig

vraag: Schijnt zijn vriend iets te zijn? > ja: een aardige man

naamwoordelijk gezegde: schijnt een aardige man te zijn

werkwoordelijk deel: schijnt te zijn

naamwoordelijk deel: een aardige man

Noteer het naamwoordelijk gezegde in de volgende zin.

De kinderen zijn de hele reis stil gebleven.

Noteer het naamwoordelijk gezegde in de volgende zin.

Jeroen wil dolgraag president worden.

werkwoordelijk gezegde

geen werkwoordelijk gezegde

Doe jij een sjaal om?

Dat stelt me erg teleur.

De kat was aan het mauwen.

Hij probeerde niet te lachen.

Waar zou ze willen gaan studeren?

Hij is aan het fietsen.

• Sommige werkwoorden zijn wederkerende werkwoorden. Deze werkwoorden hebben een vast wederkerend voornaamwoord bij zich. 

• Als je het wederkerend voornaamwoord niet door een ander woord kunt vervangen, is het onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  

• De leraar herinnert zich de leerling nog.

                                   wed.vnw

• Het wederkerend voornaamwoord  kun je in deze zin niet vervangen door een ander woord. 

• Zich herinneren is dus een wederkerend werkwoord. Het 

     werkwoordelijk gezegde:  herinnert zich.

• Hij wast zich bij de wasbak.

                wed.vnw

• Het wederkerend voornaamwoord kun je in deze zin wel vervangen door een ander woord (bijvoorbeeld: zijn kind)

     werkwoordelijk gez.                                                  wast

     lijdend voorwerp: (wie wast hij?)                               zich

Noteer het werkwoordelijk gezegde en het lijdend voorwerp in de volgende zin.

Zij trekt zich terug uit de wedstrijd. 

Uitdrukkingen zijn zinnen die je niet letterlijk, maar figuurlijk op moet vatten. 

De figuurlijke uitdrukking is onderdeel van het gezegde.

• De trainer stak de verdrietige speler een hart onder de riem.

     figuurlijk                 betekenis: moed inspreken.

     wg: stak een hart onder de riem.
 

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

De onbetrouwbare manager was met de noorderzon vertrokken.

Noteer het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin.

De docent voelde de spiekende leerling stevig aan de tand.

• Het naamwoordelijk gezegde
  

• Dit zinsdeel bestaat uit een werkwoordelijk deel (koppelwerkwoord en eventueel hulpwerkwoord(en)

     en een naamwoordelijk deel. 

• Die stoere jongen/ is /eigenlijk/ heel gevoelig.

is = een vorm van zijn en koppelt zinsdeel heel gevoelig (bn) aan het onderwerp die jongen

• Die stoere jongen/ is /eigenlijk/ heel gevoelig.

     naamw.gez:   is erg gevoelig

• Zij / wil / later /een beroemd chirurg /worden.

      naamw.gez: wil een beroemd chirurg worden

is = het werkwoordelijk deel 

heel gevoelig = naamwoordelijk deel

wil worden = het werkwoordelijk deel  //  wil = hww   worden = kww

een beroemd chirurg = naamwoordelijk deel

• Let op:

 

• Het naamwoordelijk gezegde is dus nooit tegelijkertijd een werkwoordelijk gezegde!
  

• ls er een naamwoordelijk gezegde in de zin staat, moet het hoofdwerkwoord van de zin een koppelwerkwoord zijn.

Het antwoord op de vraag bleek erg ingewikkeld. 

1. bleek = zww
2. bleek= zww

Het antwoord op de vraag bleek lastig te vinden. 

1. bleek = kww vinden = hww
2. bleek= hww vinden = kww
3. bleek = hww vinden = zww
4. bleek = kww vinden = zww

Het antwoord op de vraag bleek erg lastig te zijn. 

1. bleek = kww zijn = hww
2. bleek= hww zijn = kww
3. bleek = hww zijn = zww
4. bleek = zww zijn = hww

Ga naar: Studyflow

maak G3.3 en Test jezelf af.

Klaar: start met G4.1 (let op: lees de uitleg)

dinsdag boek doorgeven

let op de literatuurlijst magister.me

toestemming vragen indien andere titel

Let op: kies een andere schrijver dan die van vorig schooljaar.

• Week 42 toets: G3 en G4                                (weging 2)

• Week 45 toets: boekopdracht 1                       (weging 2)

  (opdracht: zie huiswerk dinsdag)

• dinsdag doorgeven titel en schrijver