Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom 2VE3

Leesvaardigheid

Verwijswoorden

Nederlands

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

• weet je wat verwijswoorden zijn.

• kun je uitleggen en herkennen hoe je achterhaalt waarnaar verwijswoorden verwijzen.
  
  

• kun je in een tekst/zin aangeven of een verwijswoord goed of niet goed gebruikt wordt. 

• kun je bij het lezen van een tekst bepalen waarnaar de verwijswoorden verwjizen. 

Lees de volgende zinnen. Wat valt je op?

Pieter loopt naar de deur. Pieter doet de deur open. Pieter neemt een pakketje aan van de postbezorger en Pieter legt het pakketje op de tafel. Het pakketje is voor de moeder van Pieter en Pieter is nieuwsgierig. Van wie is het pakketje?

Lees de volgende zinnen. Wat valt je op?

Pieter loopt naar de deur. Hij doet de deur open en neemt een pakketje aan van de postbezorger. Pieter legt het pakketje op de tafel. Het is voor zijn moeder en hij is nieuwsgierig. Van wie is het?

Noem nog eens een paar
verwijswoorden

VERWIJSWOORDEN

- Verwijswoorden zijn woorden als: hem, haar, die, dit, deze, waar, daar, ervan,
   erop, daarin, zo’n etc.

- Je gebruikt ze om te verwijzen naar een persoon, zaak of gebeurtenis die je 
   eerder hebt beschreven of die later in de tekst komt.

- Verwijswoorden zorgen ervoor dat je woorden of woordgroepen niet steeds
   hoeft te herhalen.

- Gebruik alleen verwijswoorden als duidelijk is waarnaar je verwijst. Verwijs
   niet naar iets dat meer dan een zin terug genoemd wordt.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Verwijzen naar personen en plaatsen i.c.m. voorzetsels

Als je in een zin verwijst naar een persoon en er komt een voorzetsel bij, dan gebruik je het woordje WIE, verwijs je naar een plaats en komt er een voorzetsel bij gebruik je WAAR.

Verwijswoorden vervangen woorden die eerder zijn genoemd.

Je kunt verschillende verwijswoorden tegenkomen of gebruiken.

Plaatsen: WAAR
Personen: WIE

Voorbeeld:

- Dat is de bus WAARMEE ik elke dag naar
   school ga.

- Dat is het meisje MET WIE ik elke dag naar
   school ga.

Verwijswoorden - voorbeeld

de-woorden en het-woorden

• de-woorden: verwijs met deze of die

• het-woorden: verwijs met dit of dat

Deze deur is op slot, maar die daar is wel open.

(de deur)

Dat paard is wild, maar dit hier is rustig.

(het paard)

Verwijswoorden

Kies het juiste verwijswoord:

mannelijk/vrouwelijk? Kijk in het woordenboek.

het-woorden (onzijdig)	het, zijn	dat, dit
de-woorden (mannelijk)	hij, hem, zijn	die, deze
de-woorden (vrouwelijk)	zij/ze, haar	die, deze
meervoud	zij/ze, hen, hun	die, deze

Verwijswoorden

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de conclusie

1. deze conclusie
2. dit conclusie

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het experiment

1. deze experiment
2. dit experiment

De man klimt.
Hij draagt een veiligheidsgordel,
Die hem beschermt tegen het vallen.
Zijn helm geeft hem extra bescherming.
Deze beschermingsmiddelen zijn noodzakelijk bij het klimmen.
Waar verwijst "hem" in regel 3 naar?

1. hij
2. de man
3. een veiligheidsgordel
4. beschermingsmiddelen

De man klimt.
Hij draagt een veiligheidsgordel,
Die hem beschermt tegen het vallen.
Zijn helm geeft hem extra bescherming.
Deze beschermingsmiddelen zijn noodzakelijk bij het klimmen.
Waar verwijst "deze" in de laatste regel naar?

1. hij
2. de men + hem
3. een veiligheidsgordel + zijn helm
4. beschermingsmiddelen

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het publiek

1. deze publiek
2. dit publiek

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

het tekort

1. deze tekort
2. dit tekort

Waar wordt het goede verwijswoord gebruikt?

de planeet

1. dat planeet
2. die planeet

De jongen ..... met Ilona zit te kletsen, heet Leonardo.

1. dat
2. wat
3. die

Waar is mijn fiets? ..... staat buiten.

1. die
2. dat
3. wat

Het kleed ..... daar ligt, is van mijn moeder geweest.

1. wat
2. die
3. wie
4. dat