2 De Gouden Eeuw - 4 Vorsten met absolute macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

h2 les 1

De Gouden Eeuw

2

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

4 - Vorsten met absolute macht

h2 les 1

Bespreken huiswerk

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

Opdracht 9

a Joachim Oudaen heeft het over de ‘aanhangers van de prins’. Wie is ‘de prins’? Leg je antwoord uit.

b In de bron staan enkele waardeoordelen over Johan de Witt. Onderstreep ze in de tekst. Zijn deze waardeoordelen positief of negatief?

c De tekst bevat ook waardeoordelen over de tegenstanders van de gebroeders De Witt. Noem er minstens twee en geef aan of ze positief of negatief zijn.

d Joachim Oudaen was een aanhanger van de ........

h2 les 1

Koningen willen meer macht

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

In de 17e eeuw waren de meeste landen in Europa een monarchie: een staat die door een koning wordt bestuurd.

Koningen waren sinds de middeleeuwen steeds machtiger geworden.

oorzaken:

- meer geld in omloop (belastingen, huurlingen)

- minder macht edelen (afschaffen leenstelsel)

- centraal bestuur

Lodewijk XIV (met rode kousen) maakt in 1667 kennis met de leden van de academie van wetenschappen. Links van hem (in het blauw) staat minister Jean-Baptiste Colbert, de oprichter van de academie.

h2 les 1

Lodewijk XIV krijgt absolute macht

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

Halverwege de 17e eeuw lukte het de Franse koning Lodewijk XIV om alle macht in handen te krijgen.

• Hij nam alle besluiten, bijvoorbeeld over nieuwe wetten en belastingen.
• Hij was de baas van alle ministers en ambtenaren, die zijn besluiten uitvoerden.
• Hij was de hoogste rechter; wie niet deed wat hij wilde, werd uiteindelijk door hem bestraft.

h2 les 1

Lodewijk XIV krijgt absolute macht

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

Zo'n vorm van bestuur noemen we absolutisme: de vorst heeft 'absolute' macht. 

Lodewijk gebruikte verschillende manieren om zijn macht te behouden.

• breken macht edelen: hij liet ze wonen op zijn paleis, zo kon hij ze in de gaten houden.
• verbeteren economie: inkomsten werden gebruikt voor leger, ambtenaren en voor het uitbreiden van zijn paleis
• Hij stimuleerde het idee dat een koning door God uitgekozen was. Zijn macht was dus afkomstig van God, het goddelijk recht (Droit devin)
• staand leger (zijn leger stond altijd paraat)

h2 les 1

Nog meer machtige vorsten

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

De koningen van Zweden, Oostenrijk, Rusland en Pruisen volgden het voorbeeld van Lodewijk XIV.

Ook de Russische tsaar (keizer) wilde zijn macht vergroten. Daarvoor moest hij eerst van Rusland een modern land maken. 

De tsaar liet zich daarom overal in Europa bijscholen. Zo leerde hij in de Republiek het vak van scheepsbouwer.

Hij moderniseerde de economie en het leger.

h2 les 1

Nog meer machtige vorsten

Tijd van regenten en vorsten 1600-1700

Met zijn moderne leger lukte het Peter om veel gebied te veroveren. Hij won oorlogen tegen Zweden, Turkije en Perzië.

Aan de Oostzee liet Peter een nieuwe stad bouwen, Sint-Petersburg. De stad kreeg net zulke grachten en scheepswerven als Amsterdam.

Onder leiding van Peter de Grote werd Rusland een modern en machtig land.

2 De Gouden Eeuw - 4 Vorsten met absolute macht