3 vmbo-b thema 5.4 Ecologie: Aanpassingen bij dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 5 Ecologie

5.4 Aanpassingen bij dieren

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 5.3 Organismen en hun leefomgeving

leerdoelen vandaag

nieuwe theorie: 5.4 Aanpassingen bij dieren

herhalen leerdoelen

Een abiotische factor is...

1. Een levende factor uit het milieu
2. Een niet levende factor uit het milieu

Wat is geen voorbeeld van een abiotische factor?

1. water
2. steen
3. regenworm
4. sneeuw

Wat is wel een voorbeeld van een abiotische factor?

1. Lucht
2. Concurrentie
3. Voedsel

Een biotische factor is...

1. Een levende invloed uit het milieu
2. Een niet levende invloed uit het milieu

Wat is een biotische factor?

1. konijn
2. grasplant
3. beide zijn goed
4. beide zijn fout

Wat is een ecosysteem?

1. Biotische factoren in een bepaald gebied
2. Abiotische factoren in een bepaald gebied
3. Biotische en abiotische factoren in een bepaald gebied
4. Geen factoren in een bepaald gebied

Wat is een populatie?

1. Een boom
2. Verschillende dieren in een gebied
3. Een groep individuen van dezelfde soort in 1 gebied
4. Alles wat in een bepaald gebied is

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je beschrijven hoe waterdieren zijn aangepast aan hun leefomgeving

- kan je beschrijven hoe landdieren zijn aangepast aan hun leefomgeving

- kan je beschrijven hoe vogels zijn aangepast aan hun leefomgeving

Inleiding

Dieren zijn meestal goed aangepast hun leefomgeving.

Ze hebben bijzondere eigenschappen om te kunnen overleven.

De aanpassingen verschillen per soort.

5.4 Aanpassingen bij dieren

Organismen zijn op veel manieren aangepast aan het milieu (leefomgeving).

Een ijsbeer heeft een dikke vacht tegen de kou en scherpe klauwen om zeehonden te vangen.

Een boomkikker is groen en valt daardoor niet op. Zo kan hij goed insecten vangen en zien roofdieren hem niet gemakkelijk.

5.4 Aanpassingen bij dieren

Vissen zijn op 4 manieren aangepast aan het leven in het water:

1. Met de kieuwen halen ze zuurstof uit het water.

2. De vinnen gebruikt een vis bij het zwemmen. De vis zwemt vooral met zijn staartvin. Met de andere vinnen houdt hij zich rechtop in het water.

5.4 Aanpassingen bij dieren

3. De huid van een vis is vaak bedekt met schubben en een laag slijm. Hierdoor is de huid heel glad. Zo kan een vis gemakkelijker door het water glijden.

4. De lichaamsvorm van een vis is gestroomlijnd. Hierdoor kan een dier gemakkelijker door het water zwemmen. Ook vogels en zoogdieren die in het water leven, zijn gestroomlijnd.

5.4 Aanpassingen bij dieren

Een zwaar voorwerp optillen gaat onder water gemakkelijker dan op het land. Dat komt doordat het water 'helpt met dragen'. Je lichaam dragen op het land is dus zwaarder dan het lichaam dragen onder water.

Daarom hebben veel landdieren stevige poten en een zwaarder skelet.

Stevige poten

Geen poten

5.4 Aanpassingen bij dieren

Landzoogdieren lopen op verschillende manieren. Je kunt ze in 3 groepen verdelen:

- zoolganger

- teenganger

- hoefganger

Een zoolganger loopt op de hele voetzool.

Hierdoor ontstaat een beter evenwicht.

Ook zakt een zoolganger hierdoor niet snel weg in een zachte bodem.

Een teenganger loopt op de tenen.

Hierdoor kan een teenganger snel lopen.

Een hoefganger loopt op de toppen van de tenen.

De teen is bedekt met een hoef.

Een hoefganger kan nog sneller lopen.

Ook bij vogels zijn de poten aangepast aan hun omgeving en gedrag.

5.4 Aanpassingen bij dieren

Ook de snavel van een vogel is aangepast aan het voedsel dat hij eet en het milieu waarin hij leeft.

Vijf soorten snavels zijn: kegelsnavel, pincetsnavel, haaksnavel, priemsnavel en zeefsnavel.

VRAGEN??

Camouflage van een dier is een aanpassing aan de leefomgeving

1. Waar
2. Niet waar

Schutkleur van een dier is een aanpassing aan de leefomgeving

1. Waar
2. Niet waar

IJsberen hebben een dikke vacht,
is dit een aanpassing aan een
biotische of abiotische factor?

1. Abiotische
2. Biotische

Welke dieren zijn gestroomlijnder?

1. landdieren
2. waterdieren

Welke aanpassing heeft een pinguïn voor zijn omgeving?

1. gestroomlijnd
2. huid bedekt met schubben
3. de staartvin staat rechtop in het water

Wat is een gestroomlijnd lichaam?

1. waslaagje die het lichaam bedekt
2. verandering van kleur in het lichaam
3. dit zijn de vinnen van een waterdier
4. wanneer kop, lijf en staart in elkaar overlopen.

de staartvin staat rechtop in het water

1. steltloper
2. zangvogel
3. loopvogel

Welke aanpassing hebben de botten van vogels?

1. Ze zijn hol
2. Ze zijn flexibel
3. Ze zijn extra stevig

In de afbeelding zie je de poot van een vogel.
Van welk type vogel is dit een poot?

1. Van een loopvogel
2. Van een roofvogel
3. Van een steltloper
4. Van een watervogel

In de afbeelding is de poot van een vogel getekend.
Van wat voor vogel kan de poot zijn?

1. Van een loopvogel
2. Van een roofvogel
3. Van een zangvogel

Hoe heet deze snavel?

1. priemsnavel
2. kegelsnavel
3. pincetsnavel

Wat voor soort snavel heeft een roofvogel?

1. Kegelsnavel
2. Priemsnavel
3. Pincetsnavel
4. Haaksnavel