BBL werkwoordspelling les 1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Werkwoordspelling

Programma

- Persoonsvorm tegenwoordige tijd
- Persoonsvorm verleden tijd
- Voltooid deelwoord

Hoe vind je de persoonsvorm?

Hoe vind je de persoonsvorm?

- De zin van tijd te veranderen

- Er een vraagzin van maken

Ik koop een ijsje.
Ik kocht een ijsje. 

Koop ik een ijsje?

persoonsvorm 

tegenwoordige tijd 

enkelvoud 

ik 

....jij/je

gebiedende wijs 

stam  

u 

hij/zij/het

jij/je

namen

stam+t  

meervoud 

wij/we

zij 

jullie 

...

hele werkwoord  

Het hele werkwoord -en noemen we de stam. 

Meervoud van dingen telt ook als meervoud 

De honden lopen over straat. 

Alle planten hebben water gekregen. 

Alle stopcontacten zijn beveiligd. 

Een moeilijk woord voor hele werkwoord is infinitief 

Aangepaste stam

Stam --> lopen --> lop

Ik-vorm --> ik loop

Mijn vader (worden) morgen vijftig jaar

persoonsvorm 

verleden tijd  

sterke werkwoorden

veranderen van klank

zwakke werkwoorden

enkelvoud

meervoud  

Er zijn geen regels voor het vervoegen van sterke werkwoorden. 

Je moet ze onthouden. 

lopen - liepen 

slapen - sliepen 

geven - gaven 

+te

+de

+ten

+den

In de verleden tijd gebruik je het 't ex-kofschip 

om zeker te weten of je +te of +de moet schrijven. 

Sterke/zwakke werkwoorden

Sterke werkwoorden -->
Veranderen van klank --> wij zwemmen/wij zwommen

Zwakke werkwoorden -->
Veranderen niet van klank --> ik wacht/ik wachtte

'T eX KoFSCHiP

Ik (wachten v.t.)

Stap 1. Hele werkwoord -en
Wacht

Stap 2. Staat de laatste letter in 'eX KoFSCHiP?
Stap 3. JA? Te/Ten Nee? De/den

Stap 4. Ik wachtte

De docent (starten) de les en (controleren) het huiswerk.

Voltooid deelwoord

Begint altijd met ge- be- ver- her- of ont-

Staat nooit als enige werkwoord in een zin

Ik ben naar school geweest

Ik heb de tafel geverfd

Een voltooid deelwoord mag je langer maken

om te horen waar het op eindigt

Ik heb gewerkt – gewerkte

Mijn horloge is ontvreemd - ontvreemde

Als je het niet hoort, gebruik je ‘t ex kofschip

Ik ben gisteren verhuis? – verhuiste/verhuisde

Verhuizen –en = verhuiz  z = niet in ‘t ex kofschip  verhuisd

 Je mag het woord langer maken. 

Voor het voltooid deelwoord gebruik je ‘T eX KoFSCHiP

Ik ben gisteren verhuis? 

 

Verhuizen –en = verhuiz --> z = niet in ‘T eX KoFSCHiP --> verhuisd

voltooid deelwoord   

sterke werkwoorden

veranderen van klank

zwakke werkwoorden

ge+stam+t/d

Er zijn geen regels voor het vervoegen van sterke werkwoorden. 

Je moet ze onthouden. 

Zij hebben gelopen.

De kast is verkocht.

Dat hebben wij vermeden. 

Ik ben verrast. 

woorden met ver- her- ont- be- of -er krijgen geen ge- extra ervoor

Bij het voltooid deelwoord gebruik je het 't ex-kofschip 

om zeker te weten of je een t of een d moet schrijven. 

Vaak wordt het voorvoegsel ge- voor de stam van het werkwoord geplaatst en komt er een d of t achter. 

veel werkwoorden die beginnen met be-, er-, ge-, her-, ont- of ver-: bewonen - bewoond, erkennen - erkend, gebeuren - gebeurd, herinneren - herinnerd, ontdekken - ontdekt, verdelen - verdeeld

In een zin met een voltooid deelwoord 

is de persoonsvorm een hulpwerkwoord. 

Wij hebben de tas gevonden. 

Ik ben verrast. 

Mijn ouders zijn 25 jaar (trouwen).

Vul de persoonsvorm tegenwoordige tijd in: Het vuur (branden) niet goed

Vul de persoonsvorm tegenwoordige tijd in: Ik (branden) van verlangen om het nieuws te horen.

Vul de persoonsvorm tegenwoordige tijd in: Wat (worden) jij later?

Vul de persoonsvorm verleden tijd in: Wanneer (zenden) je me het boek terug?

Vul de persoonsvorm verleden tijd in: Waarom (wenden) je je niet tot de directeur?

Vul de persoonsvorm verleden tijd in: De hond van de buren (blaffen) erg hard

Vul de persoonsvorm verleden tijd in: De chauffeur (laden) de kisten in de vrachtauto

Vul het voltooid deelwoord in: De kraanvogels zijn naar het hoge noorden (reizen).

Vul het voltooid deelwoord in: Ik heb mijn kamer gisteren met lampjes (versieren)