Toetsbespreking H5 ges T1 2024-2025

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5,6

Toetsbespreking T1

In deze presentatie staan voorbeelden van (mogelijke) goede antwoorden gegeven door klasgenoten.

toelichting op het nakijken

een V betekent dat er iets ontbreekt

ja en..., want...., dus.., er is geen afdoende toelichting gegeven (zie soms commentaar docent)

een punt met een golfje erachter wil zeggen dat het een twijfel antwoord is dat op het examen fout gerekend zal worden

Alleen de punten voor de opgave moet je optellen!

vraag 1          max. 2p  T1

VRAAG 1 (2 punten)

1. hoogtepunt Britse Rijk TV8II

2. slechte leef en werkomstandigheden fabrieken TV8I

3. eerste VOC schepen TV6

4. franse revolutie TV7

5. Luther TV5I

6. Nederlandse opstandelingen TV5

5,6,3,4,2,1

VRAAG 2        max. 2p T2

Deze tekening is qua stijl erg typerend voor een geleerde uit de Renaissance omdat in de Renaissance de mens centraal kwam te staan. Ze wouden dus echt over de mens gaan leren. Daarom is deze tekening erg typerend voor een geleerde uit de Renaissance omdat je echt ziet dat er onderzoek is gedaan naar het menselijk lichaam (organen etc.)

-

vraag 3       max 4p T2

Deze bron past bij het KA: "Het begin van de Europese overzeese expansie" omdat er in deze tijd ontdekkingsreizen werden gedaan. Ze kwamen steeds meer land tegen en in de bron lees je ook dat dit de eerste kaart is waar de naam van het nieuwe continent opstaat. Ofterwjl een nieuwe ontdekking van de wereld.

vraag 3       max 4p T2

- Zuid-Amerika wordt ondanks de ontdekking groter afgebeeld omdat mensen zich daar in het zuiden gingen vestigen. Dus dat stuk land was bekend. Pas later kwamen de Engelsen die in Noord-Amerika gingen zitten, Want dat was eigenlijk het enige wat vrij was. En daardoor kregen ze toen pas een idee hoe groot het noorden eigenlijk is.

vraag 4      max 2p   T2

De religieuze motivatie van de Pilgrim Fathers voor het vestigen in Noord-Amerika is dat zij in Groot-Britannië hun strenge geloof niet goed genoeg konden uitten. In de bron staat dat zij hun christelijke geloof willen voortzetten. De Pilgrim Fathers willen niemand bekeren. Ze willen juist hun eigen strenge protestantse geloof voortzetten in een ander gebied, omdat zij dit in Groot-Brittanië niet konden.

De politieke motivatie van de Pilgrim Fathers voor het vestigen in Noord-Amerika is dat zij in hun eigen gebied hun eigen regels kunnen maken, en hierbij geen rekening hoeven houden met het Britse bestuur. Ik citeer: "dit orgaan zal gemachtigd zijn om van tijd tot tijd zulke rechtvaardige en gelijke wetten, ..., samen te stellen en te kaderen", Hieruit blijkt dus dat zij hun eigen wetten zullen maken.

vraag 5       max 2p T1

Een argument voor deze stelling is omdat de Republiek binnenlands bestuurd werd door de 7 gewesten, die allemaal dus een eenheid waren en zelf hun eigen gewest bestuurde. Dus waren ze geen eenheid. 

Een argument tegen deze stelling is dat alle buitenlandse zaken gedaan werden door de Staten Generaal, wat dus alle gewesten samen waren in een 'parlement. Wat je dus als een eenheid kan zien. 

Vraag 6     max 4p T2

Wereldwijde handelscontacten handelskapitalisme en het begin van een nieuwe wereld economie past goed bij het gegeven omdat er de Royal African company deed aan driehoeks handel was een grote winst gever was. Op deze manier ontstonden er nieuwe handelsconcaten over de hele wereld en was dit het begin van een nieuwe soort wereld economie en er werd handelskapitalisme opgebouwd.

Vraag 6     max 4p T2

De uitbreiding van de Europeese overheersing met name in de vorm van plantage kolonien en de daarmee verbonden trans atlantische slaven handel en de opkomst van het albolitionisme past goed bij het gegeven omdat een groot onderdeel van de handel van de Royal African company was de slavenhandel. Deze werden aan het werk gezet op de plantage kolonien en de opbrengst van de plantages werd weer doorgehandeld. Dit leverde veel winst op.

vraag 7    max 2p T2

Het vedrag van Allahabad werd als het begin van het Brtiste Rijk gezien, doordat de EIC door dit verdrag de macht kreeg om belastingen in India te innen op naam van de Mogolvorst. Dit werd als het begin van het Britse rijk in India gezien, doordat India op deze manier zeggenschap kreeg over gebieden in India.

vraag 8  Max 4p T2

De britten vonden de kolonie india belangrijker doordat india hun veel meer geld opleverde dan de kolonien, dit is te zien in de bron, de bron vermeld dat dit in india 2203 was en in noord-amerika maar 1442. Ze wilden india niet verliezen als kolonie, doordat ze dan veel geld zouden verliezen en de economie een achteruitgang zou hebben. De dertien kolonien werden onafhankelijke doordat ze niet meer onder de heerschappij van groot-brittanie stond en konden een federale staat gaan stichten. 

vraag 8  Max 4p T2

Het gevolg voor de onafhankelijkheidsstrijd in de 13 koloniën was dat het veel makkelijker werd, deels door de steun van de Fransen maar grotendeels omdat Engeland minder mankracht naar de 13 koloniën zouden sturen en dus hadden de 13 koloniën minder tegenslag en konden ze makkelijker onafhankelijk worden.

-

vraag 9     max 4p T2

 wij zijn van mening dat alle mensen gelijk geschapen zijn dat ze door hun schepper bepaalde onvervreemdbare rechten hebben gekregen, dat daaronder leven, vrijheid en nastreven van geluk zijn, deze zin past bij het kenmerkend aspect Rationeel optimisme en 'Verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, evonomie en sociale verhoudingen. Dat komt doordat ze in de verlichting gingen kijken naar natuurrechten van de mens en dat we allemaal gelijke rechten hebben.

-

vraag 9     max 4p T2

Het 2e fragment past het best bij democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondrechten, grondwetten en staatburgerschap. In het fragment komt voor dat wanneer een regeringsvorm rechten en vrijheden van de burgers beperkt het volk het recht heeft om deze af te wijzen. Dit is voorgekomen vanuitde de volksoevereiniteit. Door revoluties werd er gestreden voor verandering van grondwetten en dat het volk ook inspraak moet hebben. dit is ook wat er is gebeurd tijdens de strijd voor de onafhandelijkheid van Amerika.

vraag 10     max 4p T2

Dit standpunt past bij het feit dat de Verenigde Staten een federale staatsvorm heeft omdat in een federale staat de staten zelf hun regels mogen bepalen. Dit standpunt werd vooral gedeeld door vertegenwoordigers van de zuidelijkestaten omdat in de zuiderlijke staten de plantagekolonien waren, die leefden van plantages en de slaven die daarop werkten. In het de noordelijke staten had je de verstigingsstaten die vooral leefden van landbouw nijverheid en ambacht, zij gebruikten een stuk minder slaven als de zuiderlijke staten (de plantages).

vraag 10     max 4p T2

Dit standpunt werd vooral gedeeld door vertegenwoordigers van de zuidelijkestaten omdat in de zuiderlijke staten de plantagekolonien waren, die leefden van plantages en de slaven die daarop werkten. In het de noordelijke staten had je de verstigingsstaten die vooral leefden van landbouw nijverheid en ambacht, zij gebruikten een stuk minder slaven als de zuiderlijke staten (de plantages).

vraag 11    max 2p T1

1. eerste wereldtentoonstelling  (1852)

2. reform bill (1832)

3. technologische ontwikkelingen meer bevolkingsgroei  (ca 1750)

4. factory acts (1833)

5. Spinning Jenny (1764)

6. opening suezkanaal. (1869)

3,5,2,4,1,6

vraag 12   max 4p T2

In bron 5 is een oorzaak van Factory Acts te herkennen, in de bron staat'' Hoelang heb je per dag gewerkt om de hoeveelheid uw meester vereist? Ik heb negentien uur gewerkt''. Een oorzaak van de Factory Acts, hier is bijvoorbeeld dat de fabrieksarbeiders veelste lange uren moesten maken en dan dat eigenlijk menselijk is. 

De gevolgen die de Factory Acts hadden op de situaties in de bron is: dat er strenger opgekomen moest worden voor de fabrieksarbeiders: geen kinderen aan het werk, niet langer dan 10 uur aan het werk in de fabriek. En moesten onder goede en veilige omstandig heden gewerkt kunnen worden en niet zoals hier in de bron staat: ''Ja, ik werd vaak gedwongen om ze te slaan om ze zover te krijgen dat ze weer aan het werk gingen omdat het werk te zwaar was''. 

vraag 13          max. 4p T2

fragment 2 is te koppelen aan de discussie over de sociale kwestie omdat ze het hebben overde verbeteringen van de gezozndheid en werkomstandigheden van fabrieksarbeiders, wat dus goed aansluit op de sociale kwestie( onderdrukking van de arbeiders). 

fragent 1 is te koppelen aan de inustriele revolutie die in de westerse landen de basis legde voor een industustriele samenleving omdat owen op zijn tiende in een fabriek ging werken. Dit was wat er in de industriele revolutie gebeurde. Mensen werkten al van kinds af aan in de fabrieken.

vraag 13          max. 4p T2

of: 

gegeven 3: opkomst politiek maatschappelijke stromingen socialisme. Owen wilde dat de arbeiders via het parlement invloed moesten krijgen. Het beginnen van een eigen politieke stroming door arbeiders leidde tot socialisme

of:

Voortschrijdende democratisering met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces want door zich te verenigen en strijden voor politieke invloed

gegeven 4: 

Opkomst van emanicipatiebewegingen, want hier gaan de arbeiders zichzelf verenigen in een vakbond om te strijden voor betere omstandigeheden wat past bij emancipatie

vraag 14        2p

 de rede dat het logisch was dat de eerste wereld tentoonstelling gehouden werd in

London is omdat London toen de economische hoofdstad was van de wereld. GB was 

al heel lang begonnen met de Industrialisatie en had daarom een economische voorsprong

op de rest van Europa, dus was het logisch dat de eerste wereld tentoonstelling gehouden 

werd in London.

    - Omdat Berlijn in die tijd, dus aan het einde van de 19e eeuw een heel belangrijke

rol speelde in de economie van Europa. Duitsland was inmiddels ook begonnen met

Industrialisatie en was dus een grote concurrend van GB. Hierdoor was het in die tijd

logisch dat Duitsland dat jaar de wereld tentoonstelling gaf in Berlijn.

vraag 15 3p

India nam de titel van 'parel' over van de 13 koloniën in Amerika omdat India op dit punt hun belangrijkste kolonie is. Waar voorheen hun koloniën in Amerika veel geld opleverden, is dit sinds de decleration of independence in Amerika niet meer het geval. Ze halen veel geld uit hun Indiase kolonie en mede door deze kolonie wordt de Britse economie bevorderd, vandaar dat het hun parel is.

De politieke verandering die na de grote opstand van de Indiase soldaten plaatsvond die uiteindelijk leidde tot de kroning van Victoria als keizerin is dat het Britse rijk vanaf dan de macht heeft in India. Het Britse rijk neemt daar de macht van het Britse EIC over.

vraag 16        4p. T2

e white mans burden past goed bij de bron omdat de Britten India bijvoorbeeld onderwijs hebben gegeven en als het waren goed hebben opgevoed. De white mans burden zorgde er voor dat ze de bevolking beschaving mee brachten.

beter:

In de toespraak zegt Bannerji dat Engeland spoorwegen. orde en Westers onderwijs heeft gebracht naar India. Dit past bij de voogdijgedachte van de white mens Burden dat Europese naties beschaving moest brengen naar India

vraag 16        4p. T2

De oprichting van het Indian National Congress is een voorbeeld van verandering, omdat het Indian National Congress verandering wou in de politiek. Ze wouden namelijk meer inspraak. Zo zegt de voorzitter in de bron: er moet nog veel gebeuren. Hoe meer vooruitgang de mensen maken op het gebied van onderwijs en materiële welvaart. Des te groter wordt het inzicht in politieke kwesties en des te groter het verlangen naar politieke vooruitgang. Hieruit kan je duidelijk opmaken dat er spraken is van verandering, want het Indian National Congress wil meer inspraak in de politiek en ook dat de politiek veranderd.

vraag 16        4p. T2

Er is sprake van continuïteit, omdat in de bron wordt gezegd: wij denken dat onze wens om geregeerd te worden volgens ideeën over regeren die in Europe heersen, op geen enkele manier onverenigbaar is met onze loyaliteit aan de Britse regering. Hieruit kan je opmaken dat er sprake is van continuïteit, omdat de voortzitter nog wel wilt dat India wordt geregeerd door de Britten. Ze willen dus het Britse bestuur voort zetten, ze willen alleen verandering in de manier waarop dit bestuur plaats vind.