4m 10.6 hormonen bvj max

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3,4

Basisstof 6: Het hormoonstelsel

eerst vragen op je scherm over de stof van vorige week

Zenuwstelsel

Hersenen

Ruggenmerg

Centrale zenuwstelsel

Zenuwstelsel

Zorgt voor impulsgeleiding

Beschermd zenuwen in de rug

Geleid impulsen naar centraal zenuwstelsel

Onbewuste reactie op prikkel

Uitstulping van een zenuwcel

Geleid impulsen naar spier

Bundels van zenuwen in de rug

Reflex

Zenuwen

Uitloper

Gevoelszenuwcel

Bewegingszenuwcel

Ruggenmerg

Wervelkolom

Abdul loopt graag op blote voeten buiten. Op een ochtend trapt hij in een stukje
glas. In een reflex trekt hij zijn voet weg. Hij voelt de pijn. Zet de zinnen op de juiste volgorde

1

2

3

4

5

6

7

De bewegingszenuwcellen geleiden impulsen naar de spieren.

De impulsen gaan over op schakelcellen.

De impulsen gaan over van de schakelcellen naar de bewegingszenuwcellen.

De impulsen gaan via gevoelszenuwcellen naar het ruggenmerg.

De spieren trekken samen en de voet gaat omhoog

Er gaan impulsen naar de hersenen waardoor bewustwording optreedt. 

Het stappen in het glas veroorzaakt impulsen in zintuigcellen in de voet.

Gevoelszenuwcel

Bewegingszenuwcel

Schakelcel

Cellichaam ligt buiten centraal zenuwstelsel

Cellichaam ligt in centraal zenuwstelsel

geleiden impulsen naar centraal zenuwstelsel

geleiden impulsen naar spieren en klieren

geleiden impulsen binnen centraal zenuwstelsel

geleid impulsen van zintuigcellen

Van welke typen zenuwcellen bevinden zich uitlopers in het ruggenmerg?

1. bewegingszenuwcellen
2. gevoelszenuwcellen
3. bewegingszenuwcellen en gevoelszenuwcellen

Welk type zenuwcellen vind je in de gemengde zenuwen?

1. Bewegingszenuwcel/ schakelcel
2. Bewegingszenuwcel/ gevoelszenuwcel
3. Schakelcel/ gevoelszenuwcel

Wat is de hersenstam?

1. Q
2. R
3. S
4. T

Wat is de functie van de hersenstam?

1. Coördinatie van impulsen naar de spieren.
2. Regeling van levensprocessen.
3. Opslaan van informatie: geheugen.
4. Het zorgt er alleen voor dat de grote & kleine hersenen verbonden zijn met het ruggenmerg.

Wat zijn gemengde zenuwen?

1. Zenuwen die geen impulsen geleiden
2. Zenuwen die alleen impulsen van zintuigen naar het centrale zenuwstelsel geleiden
3. Zenuwen waarin impulsen in twee richtingen lopen
4. Zenuwen die alleen impulsen van het centrale zenuwstelsel naar spieren geleiden

 aantekeningen hormoonstelsel

schrift/blaadje/document
dingen een vakje eromheen neem je over

Hormoonstelsel

Hormonen regelen langzame processen:

• groei, 
  
• ontwikkeling, 
  
• stofwisseling  
  
• voortplanting
  

Hormonen

• chemische stof 
• specifieke werking
• regulerende stoffen 
• hormoonklieren  maken hormonen

werking van hormonen 

hormonen beïnvloeden:

• groei, 
  
• ontwikkeling 
  
• stofwisseling
  

Hormonen zijn stoffen die de werking van bepaalde organen bepalen 

Bijvoorbeeld; hormonen stimuleren de verbranding in cellen (stofwisseling)

hormoonklier

Hormoonklier:

maakt hormonen

Heeft geen afvoerbuis: geeft hormonen af aan het bloed

Hypofyse

1. De hypofyse is een hormoonklier in de hersenen.
   
2. Het maakt het groeihormoon
   
3. De hypofyse beïnvloedt andere hormoonklieren 
   

Hypofyse: productie van hormonen voor regeling groei, beïnvloeden van andere hormoonklieren 

9.1 

Schildklier

• De schildklier maakt schildklierhormoon: 
  
• Schildklierhormoon regelt verbranding in de cellen
  
• Te weinig schildklierhormoon: Je bent koud en moe en wordt dikker.
  
• Te veel schildklierhormoon: Je hebt het warm, bent bewegelijk, valt af.
  

De eilandjes van Langerhans (in alvleesklier) produceren insuline en glucagon

voor constanthouding bloedsuikerspiegel

(zorgt ervoor dat er altijd ongeveer evenveel suiker 

in je bloed is)

insuline

• Als je teveel glucose in je bloed hebt wordt insuline afgegeven. 
• insuline zorgt ervoor dat glucose wordt opgeslagen in de spieren en lever. 
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed is nu lager!

             glucose => glycogeen

glucagon

• Als je te weinig glucose in je bloed hebt word er glucagon afgegeven.
  
• Glucagon zorgt ervoor dat glucose voorraad terug je bloed in gaat
  
• De hoeveelheid suiker in je bloed wordt hoger.
  

          glycogeen => glucose

Regeling glucosegehalte

De bijnier

• De bijnier ligt boven de nier
  
• De bijnier maakt adrenaline
  
• Adrenaline = paniekhormoon
  

Zorgt voor:

=> snellere hartslag + ademhaling

=> meer verbranding

Dus meer energie

10.6 opdr

• blz. 147 - 157
• 1 t/m 7
  
  
  
  

straks meer vragen op je scherm over de nieuwe leerstof

sleep de hormoonklieren naar de juiste plek

testikels

hypofyse

schildklier

alvleesklier

bijnieren

Wat is de functie van hormonen?

1. Hormonen verwerken de impulsen die afkomstig zijn van spiercellen
2. Hormonen zorgen voor het voedsel van het hormoonstelsel
3. Hormonen zorgen voor snelle reacties op prikkels
4. Hormonen regelen de werking van weefsels en organen die er gevoelig voor zijn.

Hoe heet het mannelijk geslachtshormoon?

1. Testosteron
2. Insuline
3. Oestrogeen
4. Melatonine

Welke stoffen worden gemaakt in de Eilandjes van Langerhans die de bloedsuikerspiegel regelen?

1. Glycogeen en glucagon
2. Insuline en glycogeen
3. Insuline en glucagon
4. Insuline en glucose

Als de glucoseconcentratie in je bloed te laag is, wordt....

1. minder glucagon afgegeven
2. meer glucagon afgegeven
3. meer insuline afgegeven
4. minder insuline afgegeven

Welke invloed heeft insuline op het glucosegehalte van het bloed?

1. door insuline daalt het glucosegehalte in het bloed
2. door insuline stijgt het glucosegehalte in het bloed

Welk hormoon produceren de zaadballen?

1. oestrogeen
2. testosteron
3. adrenaline
4. insuline

Adrenaline wordt gemaakt in

1. alvleesklier
2. schildklier
3. hypofyse
4. bijnieren

In welk van de aangegeven organen wordt adrenaline geproduceerd?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Nr. 2 (bij de keel)
Hormoonklier

1. hypofyse
2. eierstok
3. bijnier
4. schildklier