Les 2 - Auteursrecht: Begrijpen, Ontdekken, Toepassen

Wat weet u al over auteursrecht en waarom is het belangrijk voor creatieve professionals?

Auteursrecht: Begrijpen, Ontdekken, Toepassen

Wat gaan we doen vandaag?

Aan het einde van deze les...

...Begrijp je wat auteursrecht inhoudt en waarom het belangrijk is voor creatieve professionals. 

... Heb je kennis opgedaan over de rechten en beperkingen van auteursrecht. 

... Weet je waar je op moet letten als het gaat over auteursrecht in de praktijk.

Introduceer de leerdoelen van de les en leg uit wat de studenten aan het einde van de les zullen kunnen.

Maar eerst....

QUIZVRAGEN OVER PORTRETRECHT

BESPREKEN PF-OPDRACHT LES 1

Wat is auteursrecht?

Auteursrecht is een regel in de wet die ervoor zorgt dat auteurs niet toestaan dat anderen hun werk zonder toestemming gebruiken. Het is belangrijk omdat het creatieve mensen helpt om hun werk te beschermen en ervan te profiteren als ze veel moeite hebben gedaan om het te maken.

Leg uit wat auteursrecht is en waarom het belangrijk is voor creatieve professionals. Vraag studenten waarom ze denken dat auteursrecht belangrijk is.

Rechten van auteursrecht

Auteurs hebben speciale rechten om hun werk te kopiëren, verspreiden, laten zien en uit te voeren. Ze mogen ook nieuwe werken maken die zijn gebaseerd op hun oorspronkelijke werk. Daarnaast hebben ze het recht om hun werk te beschermen tegen veranderingen die hun goede naam kunnen aantasten.

Beschrijf de rechten die auteurs hebben op hun werk en leg uit wat elk van deze rechten inhoudt.

Auteursrecht beschermen?

Het is belangrijk om te weten wat auteursrecht is en welke regels er gelden. Hierdoor begrijp je welke rechten je hebt en wat wel en niet mag.

Beschrijf manieren waarop auteurs hun auteursrecht kunnen beschermen en leg uit waarom het belangrijk is om hun auteursrecht te beschermen.

1. Auteursrechtelijke vermelding

Zet het copyrightsymbool (©) op je werk met je naam en het jaar erbij. Dit laat anderen weten dat je werk beschermd is en dat ze toestemming nodig hebben om het te gebruiken.

2. Registratie

In sommige landen kun je je werk officieel laten registreren bij een speciale instantie. Dit geeft extra bescherming en kan helpen bij eventuele geschillen.

3. Contracten

Maak gebruik van contracten bij zakelijke afspraken, zoals licenties of opdrachtcontracten. Hierin kun je specifieke voorwaarden opnemen om je rechten te beschermen en vastleggen hoe je werk mag worden gebruikt.

4. Toezicht en handhaving

Houd in de gaten hoe je werk wordt gebruikt en neem actie als iemand inbreuk maakt. Dit kan variëren van het sturen van een brief om te stoppen tot het starten van een juridische procedure als andere maatregelen niet werken.

Let op... Er is een uitzondering!

Fair use is een beperking op auteursrecht die het mogelijk maakt om auteursrechtelijk beschermd materiaal te gebruiken zonder toestemming van de auteur in bepaalde situaties, zoals kritiek, commentaar, nieuwsberichten, onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.

Leg uit wat fair use is en geef voorbeelden van situaties waarin het kan worden toegepast.

Hoe werkt de termijn van auteursrecht?

De termijn van auteursrecht bepaalt hoelang auteursrechtelijk beschermd materiaal beschermd blijft. In de meeste landen is dit 70 jaar na de dood van de auteur.

Daarna zijn de werken onderdeel van het publiekdomein

Leg uit hoe de termijn van auteursrecht werkt en waarom het belangrijk is om te weten wanneer een werk in het publieke domein zal komen.

Opdracht voor je portfolio...

Je krijgt straks een klein verhaaltje te lezen, dat gaat over een situatie in de praktijk. Daarna ga je een aantal vragen beantwoorden. De uitwerking van de vragen voeg je toe aan je portfolio.

Situatie

Een bekende zanger genaamd Marko heeft een nieuw nummer uitgebracht dat al snel populair wordt. Het nummer wordt veel gedraaid op de radio en de videoclip wordt veel bekeken op YouTube. De muziek heeft een uniek en herkenbaar refrein dat veel mensen aanspreekt.

Op een dag hoort een andere muzikant, Lisa genaamd, het nummer van Marko en ze realiseert zich dat het refrein precies hetzelfde klinkt als een refrein dat zij een jaar geleden heeft geschreven voor haar eigen lied. Ze is ervan overtuigd dat Marko haar refrein heeft gekopieerd zonder haar toestemming.

Lisa is boos en teleurgesteld dat haar creatieve werk zonder erkenning is gebruikt. Ze besluit actie te ondernemen om haar auteursrechten te beschermen en gerechtigheid te krijgen.

Beantwoord de vragen

1. Wat zijn de rechten van Lisa als songwriter en wat kan ze doen om haar auteursrechten te beschermen in deze situatie? 
2. Welke stappen moet ze nemen om haar zaak te bewijzen en eventueel compensatie te krijgen voor het ongeoorloofd gebruik van haar werk?

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.