ZWOLLE Scheikunde I - Les 5 - Scheidingsmethoden en chemische ontleding

• Chemie
• MBO
• Studiejaar 1

Chemie - Scheidingsmethoden

Lesplanning

• Weekplanning doornemen
• Korte uitleg scheidingsmethoden
• Aan de slag!

Weekplanning

Wk 1: Element, atoom, molecuul en verbinding

Wk 2: Fasen en fase overgangen

Wk 3: Stofeigenschappen & zuivere stoffen + mengsels

Wk 4: Verschillende soorten mengsels

Wk 5: Scheidingsmethodes

Wk 6: Chemische reacties

Wk 7: Uitloop en herhaling

Wk 8: Toets

Vragen over stof van vorige week?

Een ware oplossing is?

1. Hele kleine vaste deeltjes in een vloeistof
2. Hele kleine vloeistofdeeltjes in een andere vloeistof, normaal niet mengbaar
3. Grotere deeltjes verdeeld in een vloeistof
4. Volkomen gemengd op het niveau van de kleinste deeltjes

Een emulsie is ?

1. Volkomen gemengd op het niveau van de kleinste deeltjes
2. Hele kleine vaste deeltjes in een vloeistof
3. Hele kleine vloeistofdeeltjes in een andere vloeistof, normaal niet mengbaar
4. Grotere deeltjes verdeeld in een vloeistof

Een colloïde oplossing is?

1. Hele kleine vaste deeltjes in een vloeistof
2. Hele kleine vloeistof deeltjes in een vloeistof
3. Grotere vloeistof deeltjes verdeeld in een vloeistof
4. Volkomen gemengd op het niveau van de kleinste deeltjes

Leerdoelen

Jij:

- Kunt toelichten wanneer een chemische ontleding kan worden toegepast

- Kunt toelichten wanneer een fysische scheidingsmethode kan worden toegepast

- Kunt voorbeelden benoemen van fysische scheidingsmethoden (filtreren, bezinken, centrifugeren, destilleren, indampen, adsorptie, extractie)

Niveau 4: 

- Kunt benoemen op basis van welke stofeigenschap een fysische scheidingsmethode gebaseerd is

Wat is fysisch scheiden?

Om mengsels te scheiden of om een zuivere stof uit een mengsel te halen. 

Hier worden mengsels gescheiden zonder dat de chemische samenstelling van de stoffen verandert. De stoffen behouden hun oorspronkelijke eigenschappen. 

Voorbeelden: filtreren, destilleren, extraheren en centrifugeren.

Voorbeeld: Water en zand scheiden door filtratie; het water en zand blijven chemisch hetzelfde.

Niet-ontleedbaar

Ontleedbare stof = 

verbinding 
Niet-ontleedbare stof =

element

Water is een zuivere stof, maar kunnen we deze nog scheiden?

Opdracht

Maak de opdracht in de ELO over scheidingsmethoden

• Zorg ervoor dat je duidelijk krijgt wat de scheidingsmethoden in houden en wat het verschil is. 

Links

Er zijn verschillende soorten moleculen aanwezig, zoals watermoleculen (H₂O) en andere stoffen. Dit is een mengsel van stoffen.

Midden: fysische scheiding

Hier wordt een scheidingsmethode toegepast, bijvoorbeeld filtratie of destillatie. De stoffen worden gescheiden op basis van hun fysische eigenschappen (zoals kookpunt of oplosbaarheid), maar de moleculen zelf blijven intact. Na deze stap zijn er nog steeds dezelfde moleculen, alleen gescheiden in verschillende groepen.

Rechts: chemische ontleding

Hier worden de stoffen afgebroken in nieuwe stoffen met een andere chemische samenstelling. Bijvoorbeeld watermoleculen (H₂O) die door elektrolyse worden ontleed in waterstof (H₂) en zuurstof (O₂). Er ontstaan nieuwe stoffen die eerder niet in het mengsel aanwezig waren.

Chemische ontleding

 Chemische reactie waarbij een chemische verbinding wordt afgebroken

• Blijvende stofveranderingen
• Oorspronkelijke stoffen verdwijnen en er ontstaan nieuwe stoffen

Bijvoorbeeld: waterstof + zuurstof --> water

Chemische ontleding

• Thermolyse: Ontleding door warmte
• Pyrolyse: Ontleding door warmte met vuurverschijnselen
• Elektrolyse: Ontleding door elektriciteit
• Fotolyse: Ontleding door licht

Aan de slag!

Aan de slag met de opdrachten uit H7

Leerdoelen

Jij:

- Kunt toelichten wanneer een chemische ontleding kan worden toegepast

- Kunt toelichten wanneer een fysische scheidingsmethode kan worden toegepast

- Kunt voorbeelden benoemen van fysische scheidingsmethoden (filtreren, bezinken, centrifugeren, destilleren, indampen, adsorptie, extractie)

Voor niveau 4:

- Kunt benoemen op basis van welke stofeigenschap een fysische scheidingsmethode gebaseerd is