Tijdschrift Forum: literatuur waar een persoonlijkheid uit spreekt
1932-1936
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5,6
In deze les zitten 19 slides, met tekstslides.
Lesduur is: 60 min
Onderdelen in deze les
Tijdschrift Forum: literatuur waar een persoonlijkheid uit spreekt
1932-1936
Slide 1 - Tekstslide
Opbouw presentatie
Oprichters Forum
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur
Nederlandse auteurs die door Forum werden 'goed- of afgekeurd'
De Forum-visie, aan de hand van een literair werk 'Het land van herkomst' van E. du Perron
Jullie vragen en opmerkingen
Slide 2 - Tekstslide
Menno ter Braak
26-1-1902 - 15-5-1940
E. (Edgar of Eddy) du Perron 2-11-1899 - 14-5-1940
Slide 3 - Tekstslide
Menno ter Braak
Nederlands taal- en letterkunde
redacteur Propria Cures
bevriend met Joris Ivens: richtten samen Filmliga op om experimentele films toegankelijk maken voor grote publiek
docent in Rotterdam, vanaf 1933 literair redacteur bij Het Vaderland
beroemd essay: Démasqué der Schoonheid
deze leidde tot discussie Vorm of vent:
in hoeverre is in een kunstwerk de vorm (schoonheid of l'art pour l'art) of de persoonlijkheid van de kunstenaar de leidende kracht of het leidende principe
E. du Perron
opgegroeid in Nederlands-Indië
verhuisde in 1921 naar Europa
mengde zich intensief in het literaire en artistieke leven van die tijd
o.a. goed bevriend met de Franse schrijver en politicus André Malraux, Carel Willink en Paul van Ostaijen
belangrijkste literaire werk: Land van herkomst
Slide 4 - Tekstslide
Forum: de oprichters (1)
Ook de Vlaamse, schrijver Maurice Roelants behoorde tot de oprichters van Formum, maar hij is in Nederland minder bekend
Daarom wordt in Nederlands vooral over Ter Braak en Du Perron gesproken
Later: opsplitsing in Vlaamse en Nederlandse redactie en wisselingen redactieleden
Slide 5 - Tekstslide
Forum: de oprichters (2)
streefden individualistische houding na als verdediging tegen het collectieve en de massa
verzetten zich tegen gevestigde orde
waren fervente tegenstanders facisme, nationaal socialisme en communisme
vonden veel literatuur uit die tijd 'mooischrijverij' en 'slaafse navolging' van Freud'
en vonden dat er te weinig kritiek werd geleverd op de populistische bewegingen van het interbellum (van zowel links als rechts)
Slide 6 - Tekstslide
Forum: de oprichters (3)
ze waren grote bewonderaars van Multatuli omdat deze persoonlijkheid en literair vernuft wist te combineren
en ze zetten zich af tegen literaire erfenis van de Tachtigers
en ook tegen de 'vergoding van de vorm' door de avantgardisten
Ter Braak en Du Perron schreven vooral essays, polemieken en brieven
Slide 7 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (1)
verzet tegen gevestigde orde:
-> literatuur begin 20e eeuw: meeste auteurs probeerden te vermijden dat hun werk over hun eigen persoonlijkheid ging
Forum verzette zich ook tegen de heersende aandacht voor vorm en techniek: het gaat om het leven, niet om vorm of stilistische hoogstandjes
poëtica van Forum: vent-poëtica
Slide 8 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (2)
'Vorm of vent'- discussie was geconcentreerd rond Forum
'Vorm' staat voor autonomieopvatting
- kunstwerk is een losstaand gegeven
- het gaat om de schoonheid daarvan of l'art pour l'art
'vent' staat voor aandacht voor de levenshouding en de auteur achter en in het werk
Forum was uitgesproken voorstander van de vent
Slide 9 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (3)
vent-poëtica:
Forum wilde persoonlijkheid van een schrijver (de vent) kunnen terugzien in zijn werk
de schrijver moet zich in zijn roman vooral een oorspronkelijke, onafhankelijke geest laten zien
auteur moest zich niet door collectieve bewegingen laten meevoeren, het draaide juist om het individuele bewustzijn
engagement was hierbij een pre
Slide 10 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (4)
vent-poëtica:
polemieken werden aangemoedigd, omdat daarin de standpunten en dus opvattingen van de auteur duidelijk worden
auteurs moesten zichzelf overtuigend presenteren:
- niet met verhalen om de tekst heen
- niet met voordrachten of publieke interviews
maar met
-de tekst zelf: een stellige, overtuigde en daardoor ook overtuigende auteur
Slide 11 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (5)
zeer kritische redactie: vond meeste ingezonden kopij ‘totaal mislukt’ (Roelants) en ‘zeer zwak’ of ‘gelul’ (Ter Braak)
teksten werden vaak in harde bewoordingen afgewezen vanwege 'te weinig diepgang', 'te weinig karakter' of 'een te nikszeggende, komische ondertoon'
commentaren op 'redactieenveloppen' waren berucht
Slide 12 - Tekstslide
Slide 13 - Tekstslide
Waar stond Forum voor? Forums visie op literatuur (6)
Het tijdschrift:
was het belangrijkste literaire tijdschrift tussen de wereldoorlogen
heeft maar vier jaar bestaan
stond open voor andere dan de traditionele genres poëzie en proza
propageerde essay en polemiek (met argumenten bestrijden van tegenstanders) en ging maatschappelijke debatten niet uit de weg
Slide 14 - Tekstslide
Goedgekeurde auteurs:
Multatuli
Willem Elschot
Simon Vestdijk
Afgekeurde auteurs:
Martinus Nijhoff
Jan Engelman
J.H. Leopold
Slide 15 - Tekstslide
Land van herkomst (1935)
autobiografische 'roman'
gerekend tot de beste van de 20e eeuw
passages over het Nederlands-Indië van zijn jeugd afgewisseld met Europese passages met scherp tijdsbeeld van Europa
aan de hand van gesprekken met bevriende intellectuelen en kunstenaars (o.a. Ter Braak alias 'Wijdenes', Greshoff alias 'Graaflant' en Malraux, alias 'Héverlé')
afrekening met de hypocriete moraal van zijn tijd (gedweeë houding van tijdgenoten tegenover het opkomende nationaalsocialisme)
Slide 16 - Tekstslide
Land van herkomst (2)
inhoud:
Arthur Ducroo (alter ego van Du Perron) wil vrouw van zijn dromen vertellen wie hij is en hoe hij zo geworden is
hij vertelt over zijn jeugd in Indië
afgewisseld met dagboekaantekeningen van discussies met vrienden in Parijs over trouw en jaloezie in de liefde, in hoeverre je als individu autonoom bent, maatschappelijke betrokkenheid en het schrijverschap
Slide 17 - Tekstslide
Land van herkomst (3)
door literaire kritiek omschreven als: 'een flitsende caleidoscoop van verhalen, beschouwingen, jeugdherinneringen en wat al niet'
vanwege het caleidoscopische karakter geen echte 'roman' te noemen
Land van herkomst past in de Forumvisie op literatuur omdat de schrijver:
- toont dat hij over een oorspronkelijke, onafhankelijke geest beschikt
- zich afzet tegen collectieve beweging van nationaalsocialisme
- laat zien hoe hij persoonlijk denkt over maatschappelijke en filosofische thema's