Masterclass 1: Landbouw

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Masterclass 1: Landbouw

Instructie

In deze masterclass zijn filmpjes en opdrachten opgenomen. Als je een opdracht tegenkomt, maak je die. Als je een filmpje tegenkomt, bekijk je dat. Voor extra uitleg gebruik je het basisboek. Op dia 4 staat welke B-nummers je moet leren.

Kennen & kunnen

- Je weet wat de primaire sector inhoudt

- Je weet wat landbouw is

- Je kunt drie vormen van landbouw noemen

- Je kunt uitleggen wat specialisatie is

- Je kunt uitleggen wat schaalvergroting is

- Je kunt veranderingen in de landbouw beschrijven

Veranderingen in de landbouw

Je hebt geleerd of leert hoe de landbouw zich in Mesopotamië en in de vroege middeleeuwen ontwikkelde. In de tijd van steden en staten (tijdvak 4) ontstonden er (weer) betere technieken die ervoor zorgden dat meer voedsel geproduceerd kon worden door minder mensen. Er ontstond een voedseloverschot. Ook groeide de bevolking. Boeren gingen hun overschotten verkopen op de markt. Daar konden timmermannen en smeden hun voedsel kopen. 

Vele eeuwen later, in de 21ste eeuw, ziet de landbouw er weer anders uit. 

In deze masterclass leer je welke vormen van landbouw er zijn en welke begrippen bij moderne landbouw horen. 

Het basisboek

Aanvullende informatie over de masterclass kun je vinden in het basisboek:
B176 Werk

B181 Landbouw

B182 Specialisatie

B183 Schaalvergroting

De primaire sector (B176)

Het werk waarbij producten direct uit de natuur worden gehaald.

Welke sectoren zijn er nog meer?

Er zijn in totaal vier arbeidssectoren. In deze masterclass leer je meer over de primaire sector, de andere sectoren komen later aan bod!

Waar denk jij aan bij landbouw?

Landbouw

Landbouw is het houden van dieren of het verbouwen van gewassen voor menselijk gebruik. Een gewas is een groep planten van dezelfde soort. 

Er zijn drie vormen van landbouw. Welke ken je al?

1. Akkerbouw

Het verbouwen van eetbare voedselgewassen (bijvoorbeeld aardappels) op akkers en het verbouwen van niet-eetvare gewassen (bijvoorbeeld katoen).

Tuinbouw

Tuinbouw is een vorm van akkerbouw, die gespecialiseerd is in groente, fruit en bloemen. 

2. Veeteelt

Het houden dieren voor bepaalde producten (vlees, melk, eieren, wol, huiden)

3. Bosbouw

Het kweken van bomen. 

Specialisatie

Van een gemengd bedrijf (akkerbouw en veeteelt) naar specialisatie (akkerbouw of veeteelt). 

Dit was mogelijk door twee dingen:

1. Mechanisatie: het werk van mensen wordt nu gedaan door machines

2. Intensivering: de productie wordt verhoogd met behulp van kennis en geld

Schaalvergroting

Vroeger hadden veel boeren een klein stukje land. Tegenwoordig hebben weinig boeren een heel groot stuk land. Dit komt omdat kleine boeren geen geld hebben voor de dure machines en bestrijdingmiddels die nodig zijn in de landbouw.

Op de volgende dia zie je een filmpje over boeren in Nederland die te maken krijgen met schaalvergroting.

Beantwoord de volgende vragen...

Door specialisatie stijgt de arbeidsproductiviteit

1. Waar
2. Niet waar

Boer Karels verbouwt alleen nog maar suikerbieten. Zijn runderen heeft hij allemaal verkocht. 

Boer van Es heeft zijn tuinbouwbedrijf nooit uitgebreid, maar kweekt inmiddels wel drie keer zoveel paprika's als toen hij begon. 

Boer Stam heeft het bedrijf van zijn buurman overgenomen. Daardoor heeft hij nu honderd schapen meer. 

Boer de Reuver weet nog goed dat zijn vader de alleerleerste tractor kocht. Daarvoor deden ze alle klusjes op de boerderij met de hand. 

Specialisatie

Intensivering

Mechanisatie

Schaalvergroting

Welke vier soorten landbouw zijn er?

1. landbouw, veeteelt, tuinbouw en bosbouw
2. akkerbouw, landbouw, tuinbouw en bosbouw
3. akkerbouw, veeteelt, tuinbouw en bosbouw
4. akkerbouw, veeteelt, landbouw en bosbouw

In de primaire sector vinden we:

1. Landbouw, jacht en visserij
2. Landbouw, industrie en visserij
3. Landbouw, scholen en jacht
4. Landbouw, winkels, visserij en industrie

Het vervangen van mensen door machines noemen we ......

1. intensivering
2. mechanisatie
3. specialisatie
4. automatisering

Veranderingen in de landbouw:
- Waarom is de landbouw veranderd door de eeuwen heen?
- Hoe zal de landbouw in de toekomst veranderen?