Spijsvertering deel 1 (mond en maag)

Reis door het spijsverteringsstelsel
1 / 26
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieSecundair onderwijs

In deze les zitten 26 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 300 min

Onderdelen in deze les

Reis door het spijsverteringsstelsel

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

appendix

anus

pancreas

galblaas

blinde darm

slokdarm

dunne darm

dikke darm

mond

maag

endeldarm
twaalfvingerige darm

lever

Slide 2 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

De mond
speeksel (1-1,5 liter per dag)
  • water (oorspeekselklieren)
  • mucinen (onder tong en kaak)
  • amylase (ptyaline)
  • opiorfine
  • lysosyme

Slide 3 - Tekstslide

We hebben 4 uitgangen van speeksel, namelijk 2 onder de tong en 2 in het midden van de wangen (je voelt een kleine verhoging daar, alsof je precies daar op je kaken hebt gebeten).
Mucine zorgt ervoor dat je met je speeksel bellen kan blazen, het plakt aan elkaar.
Onze speekselklieren spuiten mucinen zoals spiderman een web wegspuit.
Hoeveel tanden hebben we
(inclusief wijsheidstanden)?

Slide 4 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

De mond
De tanden:
  • hoektanden, snijtanden, kiezen
  • glazuur / dentine / pulpa
  • F = 400 N
  • tandsteen
De tong:
  • smaakwerking (zie later)
  • immuunsysteem

Slide 5 - Tekstslide

de slijtage van je tanden kan je makkelijk zien (glazuur is weg en je ziet het bruin-gele dentine)
Een kind heeft 20 melktanden (3 jaar) - in elk kwadrant 2 snijtanden, 1 hoektand en 2 kiezen. 3 jaar later begint het kind tanden te verliezen en nemen de blijvende tanden hun plaats in. Alles wordt vervangen. Er komen nog 3 echte kiezen bij per kwadrant. De eerste rond 6j; de tweede rond 12j en de derde rond 18j.
ring van Waldeyer
  • immuunsysteem
  • testen  van oa voedsel
  • "roze bobbeltjes" tong
  • amandelen (+ neus/keel)

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De huig en de slokdarm

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat doen de lysosymen?
A
Ze zorgen voor een beschermingsnet over onder andere het tandvlees.
B
Ze beschermen je tanden door het tandsteen minder ruw te maken.
C
Ze hebben een antibacteriële werking.
D
Ze zorgen voor een pijnstillende werking.

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat doen de mucinen?
A
Ze zorgen voor een beschermingsnet over onder andere het tandvlees.
B
Ze beschermen je tanden door het tandsteen minder ruw te maken.
C
Ze hebben een antibacteriële werking.
D
Ze zorgen voor een pijnstillende werking.

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is cadaverine?
A
Dit zijn bacteriën die zich vasthechten aan tandsteen.
B
Behoort tot de ring van Waldeyer.
C
Zorgt ervoor dat je extra speeksel produceert.
D
Geurende stof die ontstaat door onder andere bacteriën.

Slide 10 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke tanden hebben het meest kans op tandsteen?
A
onderste snijtanden
B
bovenste hoektanden
C
linkse wijsheidstanden
D
bovenste kiezen

Slide 11 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat doen de roze bobbeltjes achteraan je tong?
A
Ze behoren tot de smaakpapillen.
B
Ze testen wat er allemaal binnenkomt.
C
Ze fungeren als een soort spatlap.
D
Ze sluiten de longen af.

Slide 12 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

5

Slide 13 - Video

De maag ligt net onder linkertepel en eindigt onder de rechterribboog.
01:57
Welke stof maakt de maag zuur?
A
zwavelzuur
B
mucus (slijm)
C
HCl
D
fosforzuur

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

02:39
Welke taken heeft zoutzuur?
(meerdere antwoorden aanduiden)
A
het verteren van diverse onderdelen in ons voedsel
B
het afbreken van eiwitten
C
het beschermen tegen de mucuslaag
D
het afbreken van micro-organismen

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

02:40
Wat is het nut van de slijmlaag?
A
het beschermen van cellen tegen de lage pH
B
het afdekken van cellen tegen bacteriën
C
het verteren van eiwitten
D
het mechanisch afbreken van voedsel

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

03:13
Hoe noemt men het voedsel dat helemaal verwerkt is door de maag?
A
bolus
B
chijm
C
maagsap
D
mucus

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

03:13
Waar vinden we nog peristaltiek?
A
de mond
B
de speekselklieren
C
de slokdarm
D
de luchtpijp

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

De maag
  • cardiale gedeelte
  • fundus (luchtblaasje) - uitzetbaar
  • corpus
  • pylorus (sfincter)
  • mechanische en chemische afbraak.

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

maagsap
  • zoutzuur (HCl) - pH 2
  • mucus
  • pepsinogeen -> pepsine
  • gastrine (hormoon)

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Spijsvertering
  • Denaturatie eiwitten
  • endopeptidase: pepsine
  • 4-6u in maag
  • water: heel snel
  • vetten, eiwitten: traag (6 u)
  • chijm of chymus of spijsbrij
  • borborygme

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

afbraak micro-organismen
= hoofddoel van maag
slaagt er niet altijd in:

Vb 1. Escherichia coli (E.coli)
  • darmbacterie
  • VS: 3000 doden/jaar
  • 84% kipfilets, 70% rundsgehakt

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

afbraak micro-organismen
= hoofddoel van maag
slaagt er niet altijd in:

Vb 2. Salmonella
  • België 3000 / j (x 28)
  • ca 25% verkochte kip
  • geen behandeling

opm: 24u nodig voor voedselinfectie

Slide 23 - Tekstslide

Ze komen van nature voor in de darmen van reptielen zoals hagedissen en schildpadden. Hoe komen wij daar dan mee in aanraking (zoveel zijn er daar niet van hier). We importeren nl veel goedkoop graan uit oa Afrika, waar wel meer schildpadden en hagedissen rondlopen. Deze dieren laten hun uitwerpselen achter op graan, zodat salmonella mee reist naar ons en zo aan kippen wordt gevoederd. Eieren en uitwerpselen komen uit 1 kanaal bij kippen, zodat de eierschaal salmonella kan bevatten, ze komen pas in het ei als de schaal stuk gaat.
Hoe komt salmonella dan in kippenvlees? Dat komt door de slachthuizen. Kippen worden eerst onthoofd, nadien worden ze door grote bakken water getrokken. Deze bakken zijn een soort salmonella welnesscentrum inclusief darmspoeling. In een bedrijf waar dagelijks 200000 kippen worden geslacht, is één lading goedkoop kippenvoer voldoende om de rest van de kippen met salmonella te besmetten.
Bij 75°C gaan ze dood.
afbraak micro-organismen
Vb 3. Heliobacter pyroli
  • leeft in maag zelf
  • negatief: maagzweren /-kanker
  • positief: minder: brandend maagzuur, astma, slokdarmkanker
  • bijna uitgestorven (ca 6% kinderen westen heeft 't nog)
  • wel of niet hebben: geen verschil overlijdensleeftijd

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Overgeven
= noodsituatie (reden: gif/auto)
Vast patroon:
  • lage bloeddruk
  • lage harstslag
  • speeksel (tanden)
  • golfbewegingen maag en dunne darm
Ratten en muizen knabbelen
Paarden levensbedreigend

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

reuzenmieren
  • geen maagzuur
  • productie mierenzuur
  • zuigen dit op om micro-organismen te doden 

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies