§7.3 vorming, verandering en individualisering

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§7.3 Vorming, verandering en individualisering

Pagina 129

Wat heeft deze afbeelding met individualisering te maken?

Wat heeft deze afbeelding met 

individualisering te maken?

Antwoord: Vroeger werd er vaak met losse koffie een pot koffie gezet, voor meerdere mensen. Op de afbeelding zie je cupjes waarmee een kopje koffie tegelijk kan worden gezet. Daarin zie je de nadruk op het individu in plaats van op het collectief.

Individualisering

Het proces waarbij individuen in toenemende mate hun zelfstandigheid op verschillende gebieden kunnen vergroten

Hierna zou je als docent uit kunnen leggen wat de relatie met secularisering en ontzuiling is. 

gezin jaren '60 tot '80

kostwinners gezin

en

er ontstonden meerdere samen

levings

vormen

rationalisering

Het proces van het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

1. kinderen kregen steeds meer te zeggen

2. kind werd meer gestimuleerd een eigen identiteit te ontwikkelen

3. kinderen krijgen werd een bewuste keuze (anticonceptie)

4. taken gelijkmatiger verdeeld

5. vader en moeder zorgen voor gezinsinkomen

onderhandel

ings

huishouden

geringe gezags

afstand

rationalisering

Het proces van het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken en van het doelgericht inzetten van middelen om zo efficiënt en effectief mogelijke resultaten te bereiken

verzuiling

In Nederland was er tot de jaren '60 sprake van verzuiling. De hele samenleving opgedeeld naar geloof of politieke ideologie.

Politieke socialisatie vond alleen binnen de eigen zuil plaats.

ontzuiling

Door o.a. ontkerkelijking vond er ontzuiling plaats. Jongeren kregen te maken met beelden en ideeen buiten hun eigen zuil. In de media vond er vertrossing plaats: amusement werd belangrijjker dan de religieuze boodschap.

sociaisatoren

Jongeren kregen ideeën over de maatschappelijke verhoudingen en hoe die moesten veranderen.
Het onderwijs wordt een socialisator en vrienden i.p.v de kerk en verenigingen.

secularisatie

in de jaren '60 beginnen mensen zich los te maken van de kerk. Vooral de leden van de protestgeneratie zeggen hun lidmaatschap van de kerken op. Het geloof gaat een minder belangrijke rol spelen in de samenleving

             socialisatoren '60-'80

ontzuiling

vrouwenemanciptie

secularisering

verandering

Het hoofdconcept verandering verwijst naar richting en tempo van ontwikkelingen in de samenleving en de (on)mogelijkheden deze te beïnvloeden

ontstaan andere samenlevingsvormen

institutionalisering

Het proces waarbij een complex van waarden en min of meer geformaliseerde regels vastgelegd worden in standaard gedragspatronen, die het gedrag van mensen en hun onderlinge relaties reguleren

Verklaringen

Verklaringen voor individualisering vanaf 1960:

• Toename van de welvaart, waardoor mensen   zelfstandiger werden.
• Stijging van het opleidingsniveau van   arbeidskrachten, waardoor partners minder   afhankelijk van elkaar werden.

Aan de hand van dit filmpje kun je als docent uitleggen dat individualisering ook werd geïnstitutionaliseerd, bijvoorbeeld door de invoering van de scheidingswet in 1971. 

Individualisering '80-'00

Zelfstandigheid om eigen keuzes te maken is vergroot, sprake van een meerkeuzemaatschappij.

Mensen met minder macht kregen grote inspraak en medezeggenschap en werden dus zelfstandiger

Groei van het aantal eenpersoonshuishoudens

Individualisering in het gezin '80-'00

Vrouwenemancipatie leidde tot meer gelijkheid

 

Man en vrouw gingen steeds meer allebei werken huishouden werd soms uitbesteed

Onafhankelijkheid, zelfontplooiing, ontwikkeling en eigen keuzes maken

Gevolg: steeds meer co-ouderschappen en samengestelde gezinnen

Na de jaren '80

kostwinners

gezin en moderne gezin bleven naast elkaar bestaan

modern egalitair gezin

1. man en vrouw redelijk gelijk

2. kinderen hebben inbreng maar er zijn grenzen

modern geindividualiseerd gezin

1. streven naar zelfontplooing van kinderen en volwassenen

2. streven naar emotionele en financiële onafhankelijkheid

3. vaak rijkere families

belangrijke socialisatoren naast gezin zijn school en de media.

Ook ontstaan er allerlei nieuwe vormen van samenleven.

Hoe zie je individualisering terug in jouw leven? 

Hoe zie je individualisering
terug in jouw leven?

Voorbeelden: eigen slaapkamers, door oortjes en koptelefoons je kunnen afzonderen en je eigen muziek kunnen luisteren of films kunnen kijken, naar de sportschool gaan in plaats van een teamsport doen. 

Een voorbeeld van hoe individualisering terug te zien is in het leven van de leerlingen, mensen kunnen in deze tijd hun eigen media aanbod bepalen. 

Individualisering (heden)

• Moderne media stimuleren de eigen keuzes in bindingen

• Verschuiving van toebedeelde relaties (familie, kerkgenoten) naar verworven relaties (bindingen op basis van interesses of overtuigingen). 

• Socialisatie vindt steeds meer plaats op school en minder in het gezin. 

Voordelen

Meer vrijheid en zelfstandigheid

Bedreiging voor solidariteit en de verzorgingsstaat

De nadruk ligt op eigen verantwoordelijkheid en jezelf helpen bij moeilijkheden

Nadelen

Meer tot recht komen als individu

het traditionele gezin vond je ...

1. voor de jaren '60
2. in de jaren '60-'80
3. na de jaren '80
4. in alle periodes

onder secularisering verstaan we...

1. verkerkelijking
2. ontkerkelijking
3. ontzuiling
4. verzuiling